Zien, ruiken, voelen, horen en beleven…

op het melkveebedrijf van Adrian en Annely Langereis in Ten Boer

Aan de rand van het dorpje Ten Boer, op 10 kilometer afstand van de stad Groningen, melken Adrian en Annely Langereis 180 koeien. Na de bedrijfsovername had het stel niet alleen ambities om een nieuwe stal te bouwen, maar ook om de beleving van hun melkveebedrijf over te brengen op de Groningse maatschappij. Inmiddels staat er een open stal, zijn basisscholen van harte welkom en kunnen bedrijven vergaderen tussen de koeien. Ondanks de grote ontwikkelingen, blijven de handen van Adrian en Annely jeuken.

Tekst en beeld: Ellen van den Manacker

Omwonenden

“In 2008 namen Annely en ik het melkveebedrijf van mijn ouders over”, vertelt Adrian. Na de bedrijfsovername maakten Adrian en Annely plannen voor het bouwen van een nieuwe stal. Via RTV Noord, waar Annely eens in de twee weken vertelt over haar bezigheden op het melkveebedrijf, raakten Adrian en Annely in gesprek met omwonenden over het ontwerp van de toekomstige stal: “Door die gesprekken merkten we dat we graag de samenleving bij ons bedrijf wilden betrekken”, blikt Adrian terug.

Negatief in het nieuws

“Als de melkveehouderijsector in het nieuws komt, dan is het vaak negatief. Zo krijgt de consument ook een negatief beeld van onze sector. Toen dachten wij als wij laten zien wat wij doen als melkveehouder, dan kunnen we meer begrip van de consument krijgen”, legt Adrian uit.

Verbrede landbouw

In 2010 deed het stel mee aan een initiatief van NAJK omtrent verbrede landbouw. “Hierdoor zijn wij in contact gekomen met innovatiecentrum Syntens”, vertelt Annely. “Syntens hielp ons met het visualiseren van onze doelen. Zo wilden wij de beleving van ons melkveebedrijf overbrengen op de burger, maar wilden we daar ook een realistisch verdienmodel bij hebben.”

Een skybox

In eerste instantie waren de plannen van Adrian en Annely om in hun nieuwe stal een skybox en een publieke entree te bouwen. “Maar dat werd financieel te gek”, vertelt Adrian. Aangezien de rente en bouwkosten relatief laag waren, besloten ze in 2011 zich eerst op de bouw van de nieuwe, open stal te richten en mogelijkheden voor verbreding te verplaatsen naar rustigere tijden.

De Boer Op Noord

Ondertussen was Annely met twee andere vrouwelijke melkveehouders uit de provincie Groningen begonnen met de opzet van boerderijeducatie in Groningen. “Wij willen dat kinderen op de basisschool in de praktijk leren waar hun voedsel vandaan komt”, vertelt Annely. Onder de naam ‘De Boer Op Noord’ hebben de dames, met ondersteuning van Natuur- en Duurzaamheidseducatie, Instituut voor Natuureducatie en Prinsconsult, lespakketten ontwikkeld voor groep 5 tot en met 8, die aansluiten bij de kerndoelen van het basisonderwijs. “Door middel van opdrachten gaan kinderen in groepjes aan de slag op een van de zes aangesloten melkvee- of vleesveebedrijven in Groningen. Zo helpen de kinderen met het voeren van de kalfjes en kunnen ze een kunstkoe melken: ervaringen die ze nooit meer vergeten”, aldus een enthousiaste Annely.

Houten huisje

“Toen de bouw van de stal klaar was, zijn we vrijwel gelijk weer met het bouwbedrijf in gesprek gegaan”, vertelt Adrian. “Wij hadden het idee om naast de stal een houten huisje te bouwen, dat kon dienen als ontvangstruimte voor de boerderijeducatie, maar dat we ook konden verhuren als vergaderlocatie.” Zo gezegd, zo gedaan. Afgelopen juli, toen de koeien voor het eerst in het seizoen naar buiten gingen bij de familie Langereis, werd het nieuwe gebouw geopend. Onder de naam ‘Koe & Jij’ is de neventak op het melkveebedrijf van de familie Langereis sindsdien realiteit.

Succesvol

“De verhuur van de vergaderzaal loopt erg goed. Elke week is de vergaderzaal gevuld met een groep kinderen of zakenlui”, vertelt Annely. “Maar”, vult Adrian haar aan, “afgezien van de basisscholen, komen veel bedrijven uit de agrarische sector hier vergaderen. Daar zijn wij hartstikke blij mee, maar we willen ook graag de onwetende burger bereiken.”

Open dag

Om de onwetende burger op het melkveebedrijf te krijgen, organiseren Adrian en Annely al twee jaar een open dag als de koeien naar buiten gaan. Ook hebben ze afgelopen jaar meegedaan aan de boeren- en telersdagen van de Albert Heijn. “Die open dagen trekken veel enthousiaste burgers aan, daar krijg ik veel energie van. Op het moment dat zij het bedrijf verlaten, denk ik: ik heb ze wat bijgebracht over de melkveehouderij”, vertelt Adrian. Natuurlijk stellen de burgers kritische vragen, maar daar hebben Annely en Adrian geen problemen mee: “Ik geef eerlijk antwoord en laat het, als het kan, ook graag even zien. Vaak vangen burgers alleen de negatieve punten uit de media op. Het is fijn dat wij op deze manier een kans krijgen om hen ook de andere kant van het verhaal te laten zien.”

Op zoek naar meer

Stilzitten, doen Adrian en Annely niet. Zo zijn ze bezig met de ontwikkeling van nog meer activiteiten op het melkveebedrijf. “We hebben op dit moment drie activiteiten die makkelijk inpasbaar zijn: een rondleiding, een workshop koeienmelken of een wandelroute door het weiland. Deze kunnen mensen boeken tijdens een vergadering, maar ze kunnen ook bij ons hun bedrijfsuitje of familiedag organiseren”, vertelt Annely.

Bewuste ondernemers

Ondanks dat ze veel initiatieven oppakken om burgers op hun bedrijf te krijgen, blijven Adrian en Annely bewuste ondernemers: “Wij willen veel en dat moet ook kunnen, mits we de kosten eruit halen. De koeien blijven uiteindelijk onze hoofdactiviteit.”

Onbekend

Trots zijn Adrian en Annely wel. Vijf jaar geleden maakte het stel plannen die nu grotendeels gerealiseerd zijn. “We hebben mooie dingen opgezet, maar we zijn er nog niet. Op dit moment zijn we in de Groningse maatschappij nog te onbekend. In de bekendheid van ‘Koe & Jij’ willen we de aankomende periode meer tijd steken. Ons doel is uiteindelijk structureel de ‘onwetende burger’ te bereiken”, vertelt Adrian.

Verdedigen

Het blijft de wens van Adrian en Annely om burgers hun beweegredenen als melkveehouder te laten zien. “We zijn te veel aan het verdedigen als sector. Eigenlijk moet de sector de burger geïnformeerd hebben, voordat zaken, zoals de hormonenkwestie of de geboortekrik, in het nieuws komen”, spreekt Adrian uit. “We wonen in een klein land en we hebben de acceptatie van onze samenleving nodig. Die acceptatie hoef je niet per se te krijgen door jouw bedrijf open te stellen voor bezoekers, maar kan ook door middel van duurzaamheid of vogelbeheer. Tegenwoordig moet je daar als boer wel open voor staan.”