Politieke dwaling | Wim Bos

Ik was erbij, net als jullie allemaal. We zijn allen getuige van de grootste politieke dwaling van de eenentwintigste eeuw, genaamd fosfaatrechten. Hoe onbetrouwbaar kun je zijn als overheid door regelgeving te lanceren zonder spelregels en zonder dat er een afspraak is overschreden. De staatssecretaris van Economische Zaken zet een hele sector, die sterk bijdraagt aan de Nederlandse economie, op 10-0 achterstand in de internationale concurrentiestrijd. Het fosfaatplafond is nationaal niet eens overschreden. Daarnaast wordt de export en verbranding van fosfaat niet afgetrokken van de totale nationale fosfaatproductie en worden de bemestingsnormen van stikstof en fosfaat alleen maar aangescherpt tot ver onder het gezonde voedingsniveau van bodem en plant. Met de derogatie moet het ook maar eens afgelopen zijn. Gewoon standaard 250 kilogram stikstof uit dierlijke mest, dat is een must voor een gezond gewas en een gezonde bodem. Het is flauwekul dat het oppervlaktewater en grondwater vervuild worden wanneer op een goede manier landbouw bedreven wordt. Ik kan alleen maar tot de conclusie komen dat bodem, bodemleven, gewassen, dieren en boeren lijden onder de regelzucht van ambtenaren en NGO’s. Tegen onze belangenbehartigers wil ik zeggen: sla eens hard met de vuist op tafel. Genoeg is genoeg, grondgebonden is grondgebonden.

In het hooi met… Natuur & Milieu

In de lobby over het fosfaatoverschot streed Natuur & Milieu ook mee. De onafhankelijke milieuorganisatie wil schoner oppervlaktewater en meer natuur in landbouwgebieden. De oplossing ligt volgens hen bij de melkveehouderij. Meer grondgebondenheid en minder koeien is het standpunt waarmee Natuur & Milieu de Tweede Kamer probeerde te verleiden. In het hooi met… Sijas Akkerman, hoofd voedsel bij Natuur & Milieu. 

Tekst: Ellen van den Manacker
Beeld: Liesbeth Schuurman

Het lijkt alsof de fosfaatrechten als donderslag bij heldere hemel kwamen…

“Voor melkveehouders die vakbladen lezen en ontwikkelingen in de sector volgen, kunnen de fosfaatrechten geen verrassing zijn. Brancheorganisaties hebben de melkveehouders met de afschaffing van het melkquotum een veel te rooskleurig beeld voorgeschoteld, dat denk ik wel. Groeien voor de wereldmarkt was de hoofdboodschap. Echter produceren we op dit moment al 5% meer melk dan de wereld nodig heeft.”

Waarom is de lobby over het fosfaatoverschot belangrijk voor Natuur & Milieu?

“De  milieu-impact van de melkveehouderij is enorm. Twee derde van alle sloten, kanalen en meren in landbouwgebieden zijn vervuild met nitraat en fosfaat. Als melkveehouders hun koeienmest via de bemestingsnormen kwijt kunnen op eigen land, dan spoelt het nitraat niet uit in het oppervlaktewater en zou er geen probleem zijn. Kennelijk werkt het niet zo. Meer dan een derde van de mest verdwijnt illegaal, blijkt uit cijfers. Boeren weten niet meer waar ze heen moeten met hun mestoverschot. Het werd tijd voor de overheid om in te grijpen.”

En ook jullie grepen in…

“We moeten met elkaar zorgen voor schoon oppervlaktewater. Melkveehouders die hun koeien buiten laten lopen, zoveel mogelijk zelf voer telen en de mest kwijt kunnen op eigen grond, die moeten de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat er na 2 juli minimaal drie miljoen kilo fosfaat moet worden afgeroomd. Wij vinden dat die afroming moet plaatsvinden bij intensieve bedrijven.”

Hoe moeten intensieve melkveehouders hun bedrijf dan rendabel houden?

“Veel produceren voor een zo laag mogelijke prijs gaat melkveehouders in Nederland uiteindelijk niet helpen. Intensieve veehouders moeten samen met hun coöperatie kijken waar ze met dezelfde of minder melkproductie meer uit hun product kunnen halen door waarde aan dat product toe te voegen, denk bijvoorbeeld aan het maken van duurzame yoghurt of kaas.”

Welke haken en ogen zitten er aan fosfaatrechten?

“Het is complex voor boeren en moeilijk te controleren. Uiteindelijk willen we naar een evenwichtsbemesting op elk bedrijf. Dat zou bedrijfsspecifiek bekeken moeten worden, maar dat is heel ingewikkeld. Daarom wil de overheid op alle melkveebedrijven de KringloopWijzer introduceren. Ik vind de KringloopWijzer nog te beperkt. De wijzer pakt maar een klein stuk van de kringloop mee. Fosfaatverliezen buiten het bedrijf worden er bijvoorbeeld niet in meegenomen. Extensieve boeren die veel weiden komen er ongunstig uit. Ik vind dat melkveehouders die grondgebonden produceren niet verplicht aan de KringloopWijzer hoeven om hun fosfaatproductie te verantwoorden.”

Mestverwerking ziet u niet als een oplossing?

“Dat klopt. De mestverwerkingstechnologie is nog lang niet uitontwikkeld en er zijn te weinig installaties in Nederland om de mest te verwerken. Daarnaast draagt het nu nog onvoldoende bij aan de sluiting van de kringloop. Misschien dat we over drie of vier jaar verder zijn. Dan ben ik vooral voorstander van het sluiten van kringlopen door voer-mestcontracten.”

Ook de ammoniakuitstoot zit aan zijn max. Lossen fosfaatrechten dit probleem op?

“Nee, daarvoor zijn duurzame stallen nodig. 6,3% van de stallen in de melkveehouderij zijn in 2015 integraal duurzaam. Dat is in mijn ogen veel te weinig. Terwijl er verschillende subsidieregelingen zijn om duurzame stallen tegen een rendabele prijs te realiseren, neem bijvoorbeeld de MIA- en Vamilregeling.”

 

Van de nieuwbouw in de fosfaatrechten

In 2008 maakte Michel Steinbusch samen met zijn vader, moeder, oom en broer plannen voor de nieuwbouw van een melkvee- en jongveestal. Voor de start van de nieuwbouw moest de familie Steinbusch maar liefst vijf jaar wachten op de regelgeving omtrent de Natura 2000. Daarnaast voerden zij vele gesprekken met onder andere ambtenaren, adviseurs, buren, Staatsbosbeheer en stichting Instandhouding Kleine Landschappen. Begin 2015, acht jaar later, was de vergunning voor de nieuwe stallen rond. De maatschap kon eindelijk uitkijken naar de broodnodige vervanging van de oude stal en schaalvergroting, totdat staatsecretaris Dijksma op 2 juli 2015 de fosfaatrechten aankondigde.

In het Limburgse Sint Geertruid runt de familie Steinbusch een melkvee- en fruitteeltbedrijf. “We telen op 19,5 hectare appels en 4,15 hectare peren en melken 75 koeien”, vertelt Michel. Naast hem zit zijn vrouw Rebecca Steinbusch-Lacroix. Zij is nauw betrokken bij de bedrijfsvoering en organiseert educatieve activiteiten op de boerderij. “Van basisscholen, kinderfeestjes, familiedagen tot bedrijfsuitjes. Zolang het met melkvee en fruitteelt te maken heeft, zet ik een leuk programma in elkaar”, zegt een enthousiaste Rebecca.

Bedrijfsvergroting

In 2008 maakte de familie Steinbusch plannen voor nieuwbouw. “Ons doel was om de melkveetak uit te breiden en de fruitteelt gelijk te houden”, legt Michel uit. “De huidige melkveestal is begin jaren 70 gebouwd door mijn opa. De stal is op zijn eind.” Om het bedrijf rendabel te houden voor de verschillende families in de maatschap, besloten ze om meer koeien te melken in de nieuwe stal. “Ons doel is om met twee melkrobotten 120 koeien te melken in de nieuwe stal”, aldus Michel. Met de 75 hectare grond die Steinbusch om het bedrijf heeft liggen zou deze bedrijfsvergroting geen probleem zijn.

Natura 2000

Op de plaats waar de huidige jongvee- en melkveestal staan is geen ruimte voor uitbreiding, daarom tekende de familie Steinbusch de nieuwbouw in op een kavel achter het bedrijf. “Omdat we op een andere kavel wilden bouwen, zaten we vast aan de Natura 2000”, vertelt Michel. In 2008 waren de richtlijnen voor de Natura 2000 nog niet bekend. “We moesten wachten tot er meer duidelijkheid kwam over deze richtlijnen.”

Gemeente

Er kwam geen schot in de zaak ‘Natura 2000’. Toch stapten Michel en Rebecca in 2010 naar de gemeente. “Daar legden we onze plannen voor, met de mededeling dat wij nog op de regelgeving van de Natura 2000 aan het wachten waren. De gemeente gaf toen aan onze plannen te steunen”, aldus Rebecca. Nadat de gemeente fuseerde bleek dat de plannen niet meer gesteund werden door de nieuwe fusiegemeente.

Niet vinken, maar vonken

Een wethouder wees de familie Steinbusch op het provinciale initiatief ‘Niet vinken, maar vonken’. Dit initiatief heeft als doel om boeren die vastlopen door regelgeving te helpen. “In 2012 kwamen we hiermee in contact. Samen met de projectgroep werden de diverse uitdagingen voor de nieuwbouw van de melkveestal geïnventariseerd. Dat waren onder andere de richtlijnen van de Natura 2000, maatschappelijke en landschappelijke inpassing en maatschappelijk draagvlak”, legt de jonge melkveehouder uit. Die uitdagingen ging de maatschap Steinbusch aan. Rebecca: “We hebben gepraat met buren, Staatsbosbeheer en stichting Instandhouding Kleine Landschappen (IKL). Allen stonden positief tegenover onze plannen. Die gesprekken hebben we gebundeld en aangeboden aan de gemeente.”

Vergunning en financiering

In augustus 2013 werden de richtlijnen voor de Natura 2000 bekend gemaakt. “Eindelijk konden we berekenen hoeveel koeien we konden houden in de nieuwe stal”, vertelt Michel. De nieuwe stallen werden uitgetekend. Na een akkoord van de monumentencommissie en positieve resultaten uit archeologische onderzoeken, kon de familie Steinbusch begin 2015 eindelijk de vergunning aanvragen en de financiering rondmaken. De laatste week van juni tekende de maatschap bij de bank voor de financiering van hun nieuwe stallen. Een aantal dagen later, op 2 juli 2015, kwam het bericht van staatssecretaris Dijksma over de fosfaatrechten.

“Niet aan zien komen”

“We waren zo druk bezig geweest met alles rondom de nieuwbouw, dat we de fosfaatrechten niet aan zagen komen”, vertelt Michel. “Ik had verwacht dat het voorstel van Dijksma richting grondgebondenheid zou gaan. Dan hadden wij geen problemen met onze 75 hectare.” Nu gaat de familie Steinbusch weer een onzekere tijd tegemoet, waarbij de regelgeving weer roet in het eten gooit. Hiervan baalt de familie Steinbusch. “We zijn al acht jaar bezig met de nieuwbouw van onze stallen. We hebben oneindig veel gesprekken gevoerd met partijen om te komen waar we nu staan. Als wij zes jaar geleden hadden kunnen starten met de bouw van de stal, dan hadden we nu in rustig vaarwater gezeten”, zegt een licht teleurgestelde, doch positief ingestelde Rebecca.

Uitwerking

2014 als referentiejaar is voor de familie Steinbusch een ramp. “Wij wilden vanaf eind 2015 rustig groeien”, aldus Michel. Toch hoopt Steinbusch dat de invulling van de nieuwe wetgeving positief uitpakt voor hen. Michel: “Ik ben benieuwd hoe jongvee beoordeeld wordt en welke bedrijven er onder de knelgevallen vallen.” Verschillende ‘wat als’-scenario’s zitten in Michels gedachte. “Ik kan van alles gaan roepen, maar ik wil eerst duidelijkheid over de invulling van de fosfaatrechten. Dan kan ik weer naar de toekomst van ons bedrijf kijken.”

Vertrouwen

Ondanks het moeizame traject, kijkt de familie Steinbusch redelijk tevreden terug. Ze hebben veel geleerd in de afgelopen jaren. “Regels kunnen door elke ambtenaar anders geïnterpreteerd worden. Het ligt er maar net aan met welke persoon je spreekt”, geeft Rebecca aan. Het vertrouwen van de familie Steinbusch in de overheid is in de afgelopen acht jaar wel enigszins weggeëbd. Rebecca: “De fosfaatrechten moeten waarschijnlijk over allerlei schijven gecommuniceerd worden. Wie gaat de uiteindelijke rekensom maken? Een econoom of iemand met een boerenhart?”

Mest: van last naar lust

Afgelopen maanden kon niemand het missen: het fosfaatplafond kwam in zicht. In de agrarische wereld barstte de discussie los over fosfaatrechten, dierrechten, uitwisseling tussen sectoren en verhandelbaarheid. De discussie omtrent fosfaat raakt melkveehouders, maar ook andere veehouders. Fosfaat is bovendien één van de belangrijkste bouwstenen van bodemvruchtbaarheid en is daarom ook voor alle telers van groot belang.

Tekst: Kirsten Haanraads
Illustratie: Henk van Ruitenbeek

Wat is fosfaat?

Fosfaat, met de scheikundige aanduiding P205, is de naam voor de verbinding tussen fosfor (P) en zuurstof (O2). Fosfor is voor planten en dieren één van de belangrijkste voedingsstoffen: het zorgt voor de energieoverdracht tussen cellen en daarmee voor groei en ontwikkeling. Een landbouwgewas heeft, afhankelijk van het gewas, dagelijks 100 tot 2.000 gram fosfor per hectare nodig. Bij een kip is de fosforbehoefte 0,2 tot 0,9 gram fosfor per dag en een koe heeft elke dag een behoefte van 45 tot 85 gram.

Efficiënt

Zowel planten als dieren gaan niet efficiënt met hun fosfor om. Dieren nemen maar een klein deel van het fosfor uit het voer op en scheiden daardoor ook fosfor uit. Planten halen hun fosfor uit de fosfaatvoorraad van de bodem. De hoeveelheid fosfaat in de bodem, maar ook andere bodemeigenschappen bepalen hoeveel een plant daadwerkelijk uit de bodem kan halen. Voor een optimale productie en kwaliteit van planten is het noodzakelijk dat er meer fosfaat in de bodem aanwezig is dan de plant eigenlijk nodig heeft. Hierdoor kan de suboptimale en inefficiënte opname worden gecompenseerd.

Waarom een fosfaatplafond?

In Nederland produceren we meer mest, en dus fosfaat, dan de bodem kan opnemen. Er zit een maximum aan de hoeveelheid mest die een bodem kan opnemen. Als dat niveau overschreden wordt, spoelen de stoffen uit en worden ze onbruikbaar. De mest spoelt uit naar diepere bodemlagen (onbereikbaar voor gewassen) of spoelt af naar het (oppervlakte)water. Dit heeft verzuring en verstikking tot gevolg. De leefbaarheid voor planten, dieren, bacteriën en schimmels in de bodem en in het water komt daarmee in gevaar. Ook voor de kwaliteit van ons drinkwater en de lucht geven meststoffen problemen.

Plafonds en richtlijnen

Deze problemen spelen niet alleen in Nederland, maar in heel Europa. De Europese Unie heeft daarom beperkingen opgelegd aan de productie van mest. Deze beperkingen zijn vastgelegd in verschillende richtlijnen, zoals de Nitraatrichtlijn voor fosfaat en stikstof en de NEC-Richtlijn voor ammoniak, stikstofoxiden en zwaveldioxide (uit de industrie). Er zijn grenzen gesteld aan de hoeveelheden meststoffen die op het land mogen komen (gebruiksnormen voor stikstof en fosfaat) en die geproduceerd mogen worden (fosfaatplafond en ammoniakplafond). De regels van de Europese Unie, uitgewerkt door Nederland in onze eigen regelgeving, leggen dus zowel een beperking op bij de productie via de plafonds, als voor de plaatsing via de gebruiksnormen.

De grens in zicht

Begin dit jaar werd duidelijk dat de melkveehouderij hun fosfaatplafond aankomend jaar zal overschrijden. De maatregelen die door de sector in het verleden zijn genomen bleken te weinig effect te hebben. Zelfs nieuwe sectormaatregelen zouden de fosfaatproductie onvoldoende remmen.

Oplossing

Staatssecretaris Dijksma heeft in het verleden altijd aangegeven dat zij bij overschrijding van het fosfaatplafond zou ingrijpen door dierrechten in te voeren voor de melkveehouderij. De Tweede Kamer dwong Dijksma via een motie om echter ook alternatieven te overwegen. Op basis van de cijfers van het CBS over de fosfaatproductie van 2014 in combinatie met de ontwikkeling van de melkveehouderij in het eerste halfjaar van 2015 en de verwachte ontwikkeling van de melkveehouderij voor de komende jaren werd het noodzakelijk om een met een goede oplossing te komen.

Drie opties

De staatssecretaris gaf de sector een keuze: of de sector zou met een antwoord komen of Dijksma zou kiezen uit één van de drie opties: dierrechten, fosfaatrechten of een begrenzing van de melkproductie. Op 2 juli, nadat de belangenorganisaties uit de agrarische sector intensieve overleggen en discussies met leden, sectororganisaties en het ministerie van Economische Zaken hadden gevoerd, kondigde Dijksma fosfaatrechten aan. Voor NAJK, en voor de andere belangenorganisaties, is dit de beste keuze uit drie kwaden.

Fosfaatrechten

NAJK kiest voor een tijdelijk systeem van fosfaatrechten. Fosfaatrechten bieden boeren de mogelijkheid om zich te ontwikkelen door hun efficiëntie te benutten. Het systeem stuurt ook direct op de productie van fosfaat. Ondernemers krijgen ruimte om hun efficiëntie te benutten dankzij het verschil tussen forfaitair en bedrijfsmatig resultaat via de Kringloopwijzer. Dierrechten en melk per koe remmen niet op de feitelijke productie en bieden geen enkele beloning voor efficiëntie.

Focus verschuiven

Als het gaat om mest, dan legt de Europese Unie ondernemers aan twee kanten een slot op. Zowel aan de kant van de productie door de plafonds, als aan de kant van de plaatsing via de gebruiksnormen. Dijksma heeft hierover in Brussel keiharde afspraken gemaakt in ruil voor derogatie. Nederlandse boeren zullen echter bij de Europese Unie willen pleiten voor meer ruimte voor hun ondernemerschap, bijvoorbeeld door het meetellen van verwerkte fosfaat, het verruimen van de gebruiksnormen, het toestaan van kunstmestvervangers uit mestverwerking of zelfs het oprekken van het fosfaatplafond. Die discussie kan en zal alleen gestart kunnen worden als er meer balans in de fosfaatkringloop komt. Hiervoor is het nodig dat meer mest verwerkt wordt. In de intensieve veehouderij worden daar nu flinke stappen in gezet. De ontwikkeling van mestconcentraten is ook in volle gang. Deze ontwikkelingen bieden kansen, maar zijn nu nog onvoldoende gevorderd om het probleem voor de aankomende jaren op te lossen.

Uitdagingen en kansen

De dierrechten in de intensieve veehouderij, de fosfaatrechten in de melkveehouderij en de zorgen in de akkerbouw om behoud van de bodemvruchtbaarheid: het zijn allemaal gevolgen van het onvermogen om mineralenkringlopen optimaal in te zetten binnen de sector. Veel melkveehouders voelen onrecht omdat zij slechts een paar maanden na de afschaffing van het melkquotum alweer geconfronteerd worden met een nieuwe beperking. Het probleem is echter niet nieuw en fosfaat niet het enige probleem. Ammoniak, stikstof, nitraten: allemaal stoffen uit mest die de sector flink kunnen beperken. Het ammoniakplafond komt bijvoorbeeld ook steeds dichterbij. Een evenwichtige omgang met mest en tegelijkertijd het verdienen van ontwikkelruimte vraagt om ondernemerschap en innovativiteit. Samen zullen we moeten werken aan een definitieve oplossing. Mest: van last naar lust.

NAJK: Pachtherziening moet problemen daadwerkelijk oplossen

Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) betreurt dat een herziening van het pachtstelsel vertraagd wordt. Op verzoek van de Tweede Kamer en staatssecretaris Dijksma hebben de deelnemers van het deelakkoord van Spelderholt geprobeerd om tot overeenstemming te komen. Op 1 september is staatssecretaris Dijksma geïnformeerd dat een akkoord niet is bereikt. 

Enige maanden geleden bereikten belanghebbenden een deelakkoord omtrent herziening van het pachtsysteem, het zogenaamde ‘Deelakkoord van Spelderholt’. Er werd op dat moment geen akkoord bereikt over het introduceren van een overgangsrecht voor reguliere pachtovereenkomsten. Op verzoek van de Tweede Kamer en staatssecretaris Dijksma hebben de betrokkenen de afgelopen tijd geprobeerd om tot een volledig akkoord te komen. Dit is niet gelukt.

NAJK-voorzitter Eric Pelleboer is namens de vereniging voor jonge boeren en tuinders betrokken bij de dialoog omtrent de herziening van het pachtstelsel. “Een belangrijk onderwerp voor onze achterban. Jonge boeren hebben grote behoefte aan langdurige pachtcontracten. Hiermee kunnen zij immers hun bedrijf opbouwen en ontwikkelen. Pacht zal in de toekomst bovendien alleen maar belangrijker worden als financieringsinstrument in de landbouw,” legt Pelleboer uit. “Voor ons waren daarom vanaf het begin twee zaken van groot belang: bestaande reguliere overeenkomsten moeten behouden blijven en het moet aantrekkelijker worden voor pachter en verpachter om langdurige overeenkomsten aan te gaan. Beter voor de bodemvruchtbaarheid, beter voor de jonge boeren en dus het beste voor de toekomst van ons voedsel.”

Pelleboer vervolgt: “Alle betrokkenen onderschreven de noodzaak tot een herziening van een pachtsysteem. Dat doen wij ook. De herziening moet echter wel een oplossing vormen voor de problemen waardoor wij deze herziening in eerste instantie allemaal wensten. In alle gesprekken zijn wij inmiddels helaas te ver verwijderd geraakt van de gezamenlijke basisgedachte van het deelakkoord van Spelderholt: reguliere pacht moet bevorderd worden. Het zal daardoor alleen maar langer duren voordat we tot een echte, betekenisvolle herziening zullen komen. Dat is te betreuren.”

NAJK werkt aan positief imago

Vandaag zal in Den Haag een actie worden georganiseerd door LTO Varkenshouderij en NVV. De actie heeft het thema: ‘Als we dan toch niets verdienen, dan geven we het liever gratis weg’. De actie is tevens de kick-off van de ‘Actie 20 Cent’. Aan de bezoekers wordt tijdens de demonstratie op het Plein gevraagd de Nederlandse varkenshouderij te steunen met een symbolisch bedrag van minimaal 20 eurocent.

Op maandag 7 september zal in Brussel een ingelaste vergadering plaatsvinden met alle Europese ministers van landbouw. Ook Nederlandse boeren en tuinders zijn opgeroepen om die dag naar Brussel af te reizen en hun protest te laten zien.

Het dagelijks bestuur van NAJK heeft deze oproepen tot actie besproken met de afgevaardigden van de provinciale AJK’s (het NAJK-bestuur). Samen zijn wij tot het standpunt gekomen dat wij ons als jonge agrarische ondernemers niet actief richten op actievoeren, maar de landbouwsector op een positieve manier willen profileren. Een goed en positief imago voor onze mooie sector is van groot belang. De vereniging zal daarom betrokken zijn bij initiatieven die hierop gericht zijn.

Aanbod NAJK seizoen 2015-2016

Het nieuwe seizoen is weer van start gegaan. Na de zomer kunnen we jonge boeren weer verwelkomen op interessante AJK-avonden. Zoekt jouw AJK invulling of inspiratie voor cursussen, avonden of activiteiten? Blader dan de seizoensgids van NAJK eens door.

Speciaal voor bedrijfsopvolgers, voor jouw AJK, voor jou en voor bestuurders ontwikkelde NAJK de seizoensgids 2015-2016. Hierin is het uitgebreide aanbod van NAJK te vinden, van cursussen voor bedrijfsopvolgers, (discussie)avonden over actuele thema’s, studiereizen tot korting op de arbeidsongeschiktheidsverzekering. Wil je meer jonge boeren op je AJK-activiteiten verwelkomen? Blader dan snel door naar de laatste pagina’s: tips voor ledenwerving.

Alle AJK’s ontvangen in september via de provincie een exemplaar van de seizoensgids. Wil jij hem ook graag doorbladeren? Kijk dan hier of bestel de gids via info@najk.nl.

Wat deed NAJK voor jou in juli en augustus?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, achtergrondinformatie of gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden, ontwikkelen trainingen en cursussen, geven vrijkaarten weg of behartigen jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in juli en augustus? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • NAJK sprak in Luxemburg met de Eurocommissaris van Landbouw, Phil Hogan. NAJK heeft bij Hogan benadrukt dat de top-up voor jonge boeren in Nederland niet werkbaar is. Op verzoek van Hogan zal NAJK dit probleem verder uitwerken en oplossingen aandragen.
  • Sinds dit jaar krijgen NAJK-leden korting als ze een boeking doen bij de boerenrock- en rollband Kiek Now Us. Om dat te vieren heeft Kiek Now Us in juli en augustus promopakketten weggegeven aan NAJK-leden. Wil jij ook gebruik maken van de ledenkorting op een boeking van de band Kiek Now Us? Kijk op de website van NAJK!
  • NAJK stond samen met de Beste Brokkenmakers van ForFarmers op de Zwarte Cross. Op 24, 25 en 26 juli vond het legendarische festival de Zwarte Cross weer plaats in het Achterhoekse Lichtenvoorde. Het Zwarte Cross Festival is een uniek feest met muziek, motorcross, stunts, humor, theater en spektakel. ForFarmers, partner van NAJK, had dit jaar ook weer hun befaamde Hard Brok Café opgetogen om samen met agrariërs weer een prachtfestijn te maken van de Zwarte Cross 2015. NAJK stond in het Hard Brok Café met een stand vol gezelligheid en activiteiten.
  • Tijdens de Algemene Ledenvergadering (ALV) op woensdag 26 augustus heeft NAJK afscheid genomen van bestuurder Annet van den Akker en een nieuw bestuurslid, Ronald van Leeuwen, welkom geheten. De ALV is bijgewoond door de afgevaardigden van de provinciale AJK’s en het dagelijks bestuur van NAJK. Lees hier meer.
  • NAJK is een belangenorganisatie en vecht in Brussel en Den Haag om de positie van jonge boeren en tuinders te verbeteren. NAJK vraagt in de media en bij bijeenkomsten steeds aandacht voor de uitdagingen waar jullie voor staan. Afgelopen maand deden we dit in gesprekken met staatssecretaris Dijksma, Eurocommissaris Hogan, bij CEJA, in Nieuwe Oogst en in Boerderij.

Wat zal NAJK voor jou doen in september?

Natuurlijk zal er in september ook veel door NAJK worden georganiseerd. Lees het laatste nieuws via de NAJK-website, dus houd die goed in de gaten. Hierbij alvast een voorproefje:

  • NAJK draagt bij de aan de promotie van het Weekend van het Varken. Op zaterdag 12 en zondag 13 september zetten 26 varkenshouders in heel Nederland hun staldeuren open. Op deze twee dagen worden er allerlei leuke activiteiten op de varkensbedrijven georganiseerd. De consument kan tijdens het evenement prangende vragen stellen aan de varkenshouders. Benieuwd? Kijk op www.stapindestal.nl voor de deelnemende boerderijen uit jouw omgeving! En vertel al jouw familieleden, vrienden en kennissen ook om 12 en 13 september ‘Stap in de Stal’ te bezoeken.
  • Op 19 september organiseert NAJK weer een nieuwe editie van het NK Veebeoordelen. Dit jaar vindt het Nationaal Kampioenschap Veebeoordelen plaats tijdens de open dag van Zandenburg Holsteins in Elsendorp in de provincie Brabant. 64 afgevaardigde jonge koeienkenners uit alle provincies van Nederland komen bij elkaar om zwartbonte en roodbonte koeien te keuren op frame, robuustheid, uier, beenwerk en het algemeen voorkomen. Kom ook! Kijk hier voor meer informatie!