Melkveesector zet volgende stap in reductie van stikstof

Een breed collectief binnen de melkveesector zet een volgende stap in het reduceren van de uitstoot van stikstof. NAJK, LTO, NZO en de Rabobank geven als partners in de Coalitie Toekomstbestendige Melkveehouderij (CTM) samen met Biohuis/Natuurweide en Netwerk GRONDIG uitwerking aan de managementmaatregelen om de stikstofproblematiek aan te pakken.

Het collectief werkt in afstemming met het ministerie van LNV een doorgerekend pakket aan managementmaatregelen uit, gericht op de toekomst van de melkveehouderij in Nederland. Het gaat om maatregelen op het gebied van voermanagement, mestaanwending en weidegang. Daarnaast is een vierde spoor in ontwikkeling over de biologische systeemlandbouw.

Centraal in de aanpak staat de keuzevrijheid voor de melkveehouder en het ontwikkelen van kennis. De melkveehouder kan zelf de maatregelen nemen die passen bij de specifieke situatie op het bedrijf en daarmee zijn of haar bedrijfsvoering versterken. Ketenpartijen Nevedi, Cumela, BoerenNatuur en Stichting Weidegang ondersteunen en adviseren melkveehouders bij het maken van hun keuzes. Daarvoor worden pilots opgezet. De overheid draagt financieel bij.

Op deze manier willen de betrokken partijen uitvoering geven aan de bestuurlijke afspraak die met LNV is gemaakt om gezamenlijk uitvoering te geven aan de vastgestelde sectordoelen om de uitstoot van ammoniak stap voor stap te reduceren. Jaarlijks wordt de gerealiseerde reductie gemonitord. In 2025 worden het proces en de doelstelling geëvalueerd.

Schrijf je in voor de MaïsChallenge 2022 en til ook jouw maïsteelt naar een hoger niveau!

Digitalisering is overal, waarom zouden we daar dan ook niet binnen de maïsteelt dankbaar gebruik van maken? Jonge en aankomende veehouders moeten van heel wat markten thuis zijn om succesvol een bedrijf te runnen. De ruwvoerteelt is hierin een factor van groot belang. Het winnen van meer én beter ruwvoer is anno 2022 belangrijker dan ooit. Tijdens de MaïsChallenge willen NAJK en zaaizaadbedrijf Limagrain proberen het ruwvoerrendement te verhogen met het nieuwe smart farming platform Agrility. Ga jij met ons de uitdaging aan om met deze innovatieve vorm van precisielandbouw een efficiëntere teelt te realiseren met een betere opbrengst van de voederwaarde? Doe mee en schrijf je in voor de MaïsChallenge 2022!

Het is voor de zesde keer dat NAJK samen met maïsveredelaar Limagrain (LG) de MaïsChallenge organiseert. Het leereffect dat deze challenge iedere twee jaar weer teweegbrengt, is een van de belangrijkste redenen om in 2022 weer van start te gaan. Na vijf zeer succesvolle edities, waarbij deelnemers hun teelt naar een hoger plan wisten te tillen, is dit ook in 2022 weer het doel van de MaïsChallenge. In de competitie wordt de gehele snijmaïsteelt gevolgd, beoordeeld en geëvalueerd. Van de zaaibedbereiding tot en met het inkuilen.

Agrility: het digitale dashboard van de maïsteelt
In 2022 gaat Limagrain het platform Agrility introduceren, dit is een digitaal platform dat gebruikmaakt van historische en actuele bodemdata, weerstations, satellietwaarnemingen en rekenmodellen. Dat maakt het mogelijk de ontwikkeling van snijmaïspercelen op de voet te volgen en voorspellingen te doen over de groei, afrijping en opbrengst van het gewas. Gedurende het groeiseizoen ontvang je daarover overzichtelijke e-mail rapportages, gegeneerd vanuit het Agrility platform. Op deze manier kun je onder andere sneller bijsturen in je teeltmanagement (overzaai, bemesting, beregening) en kun je variabel en plaatsspecifiek te werk gaan. Ook krijg je zicht op het meest optimale hakselmoment en kun je na de oogst veel gerichter werken aan bodemverbetering.

Mooie prijzen
Gedurende de MaïsChallenge werk je samen met specialisten aan structurele verbetering van je teelt. Het draait allemaal om kennis opdoen, regie uitoefenen en ervaringen uitwisselen met anderen. Limagrain stelt daarvoor per deelnemer voor 2 ha gratis zaaizaad beschikbaar van de allernieuwste maïsrassen. Daar moet je natuurlijk wel wat voor doen: je perceel wordt door specialisten van Limagrain een aantal keren bezocht en beoordeeld. Over de voortgang rapporteer je online en tussentijds zijn er leerzame masterclasses. Op alle onderdelen verdien je punten voor het klassement en ding je mee naar mooie prijzen. De hoofdprijs bestaat uit een geheel verzorgde studiereis voor twee personen naar de Auvergne, hét maïscentrum van Frankrijk, inclusief bezoek aan de grootste internationale livestock vakbeurs ‘Sommet de l’élevage’. De tweede prijs is een supersonische smartwatch en de derde prijs een mooie bluetoothspeaker. Deelnemende scholenteams kunnen bovendien een leuke excursiedag naar LG’s researchcentrum in Rilland winnen.

Zo doe je mee!
Ben jij NAJK-lid en verbouw je snijmaïs of werk je op een veebedrijf met snijmaïsteelt? Klik hier en meld je aan! Meedoen met je klas kan ook, mits je als schoolteam zelf een proefboerderij hebt of grond bij een boer. En er moet een begeleidend docent tot jullie beschikking staan. De inschrijvingstermijn loopt tot 20 januari 2022 of eerder als het maximaal aantal deelnemers is bereikt. Wees er dus op tijd bij!

Let op: wil je meedoen met een scholenteam? Dan moet je dit inschrijfformulier hebben.

 

 

Goed voorbeeld doet volgen: Marc van der Bol over erfemissie

NAJK werkt mee aan het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) om boeren en tuinders te bereiken over de noodzaak van schoon en voldoende water en beter bodembeheer. Marc van der Bol (28) schreef in ons ledenblad BNDR een pakkende column over (erf)emissie. “Als gewasbeschermingsmiddelen tijdens het toepassen niet op de gewenste plaats komen, noem je dat emissie. En daar is niemand bij gebaat. Van natuurorganisatie, waterschap, burger tot boer: een middel dat niet of verkeerd benut wordt, is zonde van het geld!”, aldus de jonge akkerbouwer uit Brabant. Lees hier de hele column. 

‘Goed voorbeeld doet volgen!’ is het motto van de campagne #emissiereductiesprint, waarin akkerbouwers en adviseurs worden opgeroepen te laten zien hoe zij emissies van gewasbeschermingsmiddelen tegengaan.

Deel ook jouw praktijkvoorbeeld op www.emissiereductiesprint.nu of laat je inspireren door de tips van anderen!

Webinar 7e APN en maatwerkaanpak

Het concept 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn (APN) heeft vergaande gevolgen voor boeren, tuinders en de verwerkende ketens. Verschillende partijen en vertegenwoordigers vanuit de agrarische sector werken samen aan een effectief, haalbaar en betaalbaar alternatief voor dit programma via een maatwerkaanpak. Inmiddels is het concept door de consultatie, contacten met de Tweede Kamer en met het ministerie van LNV aangepast.

Op maandagavond 22 november organiseren de samenwerkende partijen van 20:00 – 21:00 uur een webinar over de stand van zaken rondom het 7e Actieprogramma. Onder leiding van Esther de Snoo (hoofdredacteur Nieuwe Oogst) gaan Roy Meijer (voorzitter NAJK), Tineke de Vries (portefeuillehouder Bodem & Water bij LTO Nederland) en bestuurlijk vertegenwoordigers uit de akkerbouw-/vollegrondsgroenteteelt en melkveehouderij in gesprek. De volgende onderwerpen komen in ieder geval aan bod:

  • Wat is de stand van zaken rondom het 7e Actieprogramma?
  • Welke weg hebben we met verschillende partijen bewandeld?
  • Wat houdt de Maatwerk Aanpak in die we gezamenlijk hebben bedacht?

Er is nadrukkelijk ook ruimte voor jouw vragen en opmerkingen.

Deelnemen
Laat hier weten dat je er aanstaande maandag bij bent (niet verplicht) en sluit aan via deze inloglink!

Vragen
Zijn er voorafgaand aan het webinar al vragen? Deel deze dan via dit formulier, zodat we ze tijdens het webinar kunnen behandelen.

                 

Willem Voncken bij twaalfde Deltacongres in Limburg

Donderdag 11 november vond het twaalfde Nationaal Deltacongres plaats in Maastricht. Verschillende belangstellenden ware ter plaatse, van overheden, bedrijven en onderzoeksinstituten tot maatschappelijke organisaties. Er sloten zo’n 500 deelnemers fysiek aan, waaronder onze dagelijks bestuurder Willem Voncken. Daarnaast waren er ook 1.300 belangstellenden die het congres online volgden. Er werd voornamelijk gesproken over klimaatverandering en de ongekende opgaven die daar vandaag de dag bij horen.

‘Alleen samen kunnen we Nederland waterveilig en klimaatbestendig inrichten’, was de hoofdboodschap tijdens dit congres. Ook onze portefeuillehouder internationaal, Willem Voncken, benadrukte in de paneldiscussie het belang van samenwerken. Tijdens deze discussie werd er gesproken over hoe om te gaan met de ruimte in Nederland rondom woningbouw, natuur en water. Volgens Willem kan de landbouw hier een belangrijke rol in spelen: “Benader ons boeren als een oplossing in plaats van het probleem en je zult zien dat wij heel welwillend zijn.”

Tijdens het congres werd vaak het haakje gelegd naar de wateroverlast in Limburg. Iets waar ook Willem, als akkerbouwer in Zuid-Limburg, helaas maar al te goed over kan meepraten. De beelden van ondergelopen akkers, huizen en dorpen die geëvacueerd moesten worden, staan een ieder nog goed op het netvlies. Deze watersnood zette de thema’s ‘water’ en ‘klimaatverandering’ op indringende wijze op de agenda. Conclusie: het is zaak om op alle schaalniveaus met deze thema’s aan de slag te gaan, zowel binnen de regio, de straat als het boerenerf. Het verbeteren van de waterveiligheid is iets wat binnen heel Nederland op de agenda staat!

NAJK werkt volop samen met andere partijen voor het belang van de jonge boer en tuinder!

Om goede dingen te bereiken voor jong agrarisch Nederland, werkt NAJK op heel veel vlakken samen met verschillende sectorpartijen en partijen uit de agroketen. NAJK zet zich voor de volle honderd procent in om samen met deze partijen het belang van de jonge boeren en tuinders te dienen en gezamenlijk één geluid te creëren rondom dat thema. Hieronder een kleine greep uit de onderwerpen waar NAJK momenteel samen met andere landbouworganisaties druk mee is.

Stikstof
Rondom het thema stikstof zijn wij, samen met Biohuis, BoerenNatuur, LTO en Netwerk Grondig, betrokken bij het Bestuurlijk Overleg van LNV. Met deze vier partijen heeft NAJK een akkoord bereikt over de uitvoering van stikstofmaatregelen in de melkveehouderij. Daarnaast heeft NAJK ervoor gezorgd dat er een procesvoorstel omarmd is door LNV waarin, samen met sectorpartijen, de omvang van deze problematiek in kaart wordt gebracht. Vervolgens kan er samen met de overheid gewerkt worden aan een oplossing. Zie het onderstaande nieuwsbericht:

Daarnaast werken we rondom ditzelfde thema bij de Coalitie Toekomstgerichte Melkveehouderij (CTM) samen met LTO, de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) en Rabobank om het CTM-plan bij de huidige formatie op tafel te krijgen. NAJK steekt daarom heel veel energie in de lobby naar de formatietafel toe. De contacten met de politiek zijn goed. Zie ook onderstaande nieuwsberichten:

Verdienmodel
Een beter verdienmodel voor boer en tuinder: wie wil dat nou niet? Om dit te kunnen realiseren werken we in het project Waardecreatie in Ketens samen met Agractie, Albert Heijn, Aldi, AWARE, Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), Friesland Campina, Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI), Jumbo, LTO, Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV), Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO), Nederlandse Vakbond Pluimveehouders (NVP), Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV), Rabobank en Vion. Al deze partijen zijn per branche met elkaar aan het kijken hoe ze nieuwe waardeketens kunnen opzetten waar zowel de boer en tuinder, als de verwerker en de supermarkt eerlijk hun marges verdelen. Het ziet er naar uit dat het ministerie van LNV ook gaat aansluiten!

Toekomstvisie
NAJK heeft in april 2021 haar Melkveevisie 2050 naar Den Haag gebracht. In deze visie staat wat NAJK nodig denkt te hebben voor een toekomstbestendige melkveehouderij in 2050. Deze visie is door NAJK, samen met melkveehouders uit elke provinciale afdeling, opgesteld. Zie onderstaand nieuwsbericht:

Op het thema toekomst van de land- en tuinbouw heeft NAJK samen met de navolgende jongerenraden een manifest opgesteld die we op dit moment op de formatietafel hebben liggen: Agrico, Avebe, CONO Kaasmakers, Cosun, CRV, CZAV, CZ Rouveen, De Samenwerking, DOC, Royal Friesland Campina, Royal Flora Holland, Oxin Growers, en Rabobank. Daarnaast is dit jongerenmanifest ook gepresteerd aan partijen uit het Europees Parlement (CDA, SGP en VVD). Zie aanvullend onderstaande persberichten:

Samen met alle provinciale besturen heeft NAJK een verkiezingsmanifest opgesteld waarin aandacht wordt gevraagd voor twee thema’s: bedrijfsovername en verdienvermogen. Dit manifest is ook op de formatietafel beland. Zie onderstaand nieuwsbericht en column:

NAJK hoopt dat de coalitiepartijen haar manifesten meenemen in een nieuw coalitieakkoord.

7e Actieprogramma
De door LNV voorgestelde maatregelen van het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn slaan in als een bom op het boerenerf. Daarom is NAJK samen met LTO een collectief gestart. In samenwerking met Brancheorganisatie Akkerbouw, Cumela, POV, NAV, NZO en Rabobank werken NAJK en LTO hard aan alternatieven. NAJK heeft een stevige consultatie ingediend bij LNV over het concept 7e actieprogramma. Daarnaast hebben onze leden ook massaal gehoor gegeven aan onze oproep om zelf een reactie te geven met behulp van de voorbeeldbrief en het rekenvoorbeeld gemaakt door onze partner Flynth. NAJK is haar leden hier ontzettend dankbaar voor! Zie ook onderstaande nieuwsberichten:

Wet Dieren
Vlak voor de zomervakantie hebben de Eerste en Tweede Kamer de Wet Dieren aangepast op een manier die onwerkbaar is voor alle veehouders in Nederland. NAJK is samen met LTO en de POV een lobby gestart om deze onwerkbare wet weer werkbaar te maken. Deze lobby heeft geresulteerd in een brandbrief die door NAJK, LTO en POV is samengesteld met steun van de volgende ketenpartijen: Algemene Vereniging van Eierhandelaren en Eiproductfabrikanten (ANEVEI), AVI Ned (brancheorganisatie pluimvee), Centrale Organisatie Broedeieren en Kuikens, Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV), Collectief Praktiserende Dierenartsen (CPD), CRV, NVP, NZO, Stichting Brancheorganisatie Kalversector (SBK), Vee & Logistiek Nederland en de Vereniging van de Nederlandse Pluimveeverwerkende Industrie (NEPLUVI). Deze brandbrief is naar zowel LNV als de Tweede Kamer en de formatietafel gestuurd. Zie ook onderstaand nieuwsbericht:

Samenwerking in belang van jonge boeren en tuinders
NAJK werkt op verschillende thema’s heel goed samen met sectorpartijen en partijen uit de agroketen. Daar zet NAJK zichzelf nu vol op in en dat levert haar dagelijks bestuurders ook veel energie op! Het bestuur moet haar tijd nu eenmaal efficiënt en doelmatig indelen, naast het runnen van hun eigen bedrijf. Dat doen zij door deze energie in te zetten op onder andere de bovenstaande samenwerkingen.

Wij proberen jullie zo goed mogelijk op de hoogte te houden van onze lopende samenwerkingen en lobby-werkzaamheden. Houd tussen de nieuwsbrieven door ook vooral www.najk.nl en onze socials in de gaten!

Agrarische sector bespreekt alternatief plan voor waterkwaliteit

Het voorgestelde ontwerp 7e actieprogramma betreffende de Nitraatrichtlijn (APN) heeft vergaande gevolgen voor boeren, tuinders en de verwerkende ketens. Het is onhaalbaar, ontwrichtend en onbetaalbaar, bleek ook uit de consultatie van LNV. Vertegenwoordigers van de primaire sector en ketenpartijen werken daarom samen aan een effectief, haalbaar en betaalbaar alternatief via een maatwerkaanpak. 

De basis voor de actieprogramma’s ligt in de Europese Nitraatrichtlijn van 1991, waarin iedere lidstaat verplicht is iedere vier jaar een actieprogramma in te dienen om aan te tonen hoe men de verontreinigingen van het grond- en oppervlaktewater vanuit de landbouw met nitraat gaat verminderen. Indien een lidstaat kan aantonen dat ze een lang groeiseizoen heeft en een gewas die meer nitraat op kan nemen dan gemiddeld, kan ze (gewas)derogatie aanvragen. Ook zonder derogatie dient een lidstaat een actieprogramma op te stellen en uit te voeren. Voor ons als primaire sector en ketenpartijen is de derogatie van groot belang en onmisbaar.

Kort samengevat stelt het ministerie van LNV met haar ontwerp 7e APN algemeen geldende regels voor waarmee maatregelen worden opgelegd voor alle grondsoorten, alle teelten en alle ondernemers. Dit vinden wij onhaalbaar, ontwrichtend en onbetaalbaar. Om die reden stellen wij een twee-sporenbenadering voor, waarbij de ondernemer kan kiezen: voor een maatwerkaanpak óf de algemeen geldende regels. De betrokken partijen, BO Akkerbouw, Cumela, LTO Nederland, NAJK, NAV, NZO, POV en Rabobank ,pleiten voor systeemverandering met eigen verantwoordelijkheid, in plaats van regels op regels op regels. De basis voor deze maatwerkbenadering is dat de meest effectieve maatregelen op de meest zinnige plek horen. Dat betekent een meer regionale aanpak, met de focus op de inzet van effectieve maatregelen ter verbetering van de grond- en oppervlaktewaterkwaliteit; dus daar waar ze ook daadwerkelijk nodig zijn.

In deze voorgestelde maatwerkaanpak heeft de ondernemer de keuze tussen een maatwerkaanpak en de algemeen geldende regels. Bij de keuze voor maatwerk staat het doel centraal en kan de ondernemer maatregelen nemen die het beste bij hem/haar en het bedrijf passen om het gewenste doel te bereiken met een beperktere economische impact voor ondernemer, loonwerker en de keten. Deze maatwerkaanpak is een heel andere insteek dan die van LNV en vraagt op dit moment om het nodige overleg en verdere uitwerking. Parallel aan onze inzet voor het uitwerken van deze maatwerkaanpak zetten we ons gezamenlijk vol in om alternatieven te bieden voor de voorgestelde onwerkbare generieke regels, zoals de voorgestelde inzaai van een vanggewas voor 1 oktober op alle zand- en lössgronden, de bouwplanvoorschriften, het verplicht aandeel rustgewas voor graasdierbedrijven en de algehele verbreding van bufferstroken. Het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) kan hierbij de ondernemer faciliteren.

Nederland moet voor 1 december een voorstel aan Brussel doen, dus staat er forse tijdsdruk op. Wij voeren momenteel constructieve gesprekken met de ministeries van LNV en I&W over zowel de maatwerkaanpak als alternatieven voor de voorgestelde onwerkbare generieke regels. We verwachten de komende twee weken helderheid van de minister van LNV over een aangepast 7e APN, dat effectief maar ook haalbaar en betaalbaar moet zijn.

                 

Deel jouw tip rondom dierwelzijn!

De voorbereidingen voor het decembernummer van de BNDR zijn weer in volle gang! Dit keer zijn een aantal rubrieken terug van weggeweest, waaronder de rubriek ‘Jonge boeren over..’ In deze rubriek vragen we onze leden input / tips te leveren rondom een bepaald onderwerp. Met dit keer in de spotlight: dierenwelzijn!

Met de nieuwe dierenwet ligt de dierhouderij enorm onder vuur, terwijl wij als jonge boeren het beste voor hebben met onze dieren en er alles aan doen om hun verblijf in de stal zo aangenaam mogelijk te maken. Veel van onze leden hebben verschillende acties ondernomen om het leven van de dieren zo plezierig en comfortabel mogelijk te maken. Naar deze tips en/of aanpassingen zijn wij op zoek!

Wij zouden graag jullie (simpele) tips en aanpassingen voor een diervriendelijke stal / meer comfort / speel- of scharrelplezier ontvangen. Dit hoeven geen grote aanpassingen te zijn, als het de dieren maar ten goede komt!

Voorzitter Roy Meijer geeft alvast het goede voorbeeld: hij hing een skippybal in de stal bij de kalfjes voor extra speelplezier!

Doe je mee?
– Stuur uiterlijk zondag 21 november een foto (van jou met je) tip om (op een eenvoudige manier) het welzijn en plezier in de stal te kunnen vergroten naar communicatie@najk.nl.
– Geef een korte toelichting bij de foto.
– En wie weet pronkt jouw tip in de decembereditie van ons ledenblad BNDR!

Sticker ‘Wij werken aan een veilige melkveehouderij!’

In Nederland vinden jaarlijks gemiddeld dertien dodelijke ongevallen plaats tijdens werk op de boerderij. Dit is helaas het topje van de ijsberg. Er zijn ook veel ongevallen met (ernstig) letsel en situaties waarin het maar net goed ging.  

Een volledig ingevulde RIE (Risico-inventarisatie en -evaluatie) inclusief plan van aanpak helpt om veiliger te werken. Om melkveehouders te stimuleren hiermee aan de slag te gaan, bieden BoerVeilig en Stigas de sticker ‘Wij werken aan een veilige melkveehouderij!’ aan. Deze sticker kan geplakt worden op een mooie zichtbare plek in de stal of ontvangstruimte. Daarmee wordt voor iedereen duidelijk dat op het betreffende bedrijf bewust aan een veiliger erf wordt gewerkt.

Melkveehouders die al gestart zijn met de RIE van Stigas, krijgen via Stigas bericht over deze actie. Wie nog niet gestart is, kan zich aanmelden. Als de RIE volledig is ingevuld,  wordt de sticker toegestuurd.

BoerVeilig wil bewustzijn creëren en actie ondernemen om ongevallen te voorkomen. Zo kunnen we de passie voor het agrarisch leven van generatie op generatie blijven doorgeven. Stigas is hét kenniscentrum voor veilig en gezond werken in de agrarische en groene sector en biedt ondersteuning bij het maken van de RIE.

BoerVeilig is een initiatief van NAJK, NMV, LTO, Stigas, NZO en (wordt gefinancierd door) ZuivelNL. Wil je meer weten over BoerVeilig? Kijk dan eens op www.boerveilig.com. Wil je meer weten over de RIE? Neem dan contact op met Stigas via info@stigas.nl, bel 085-0440700 of ga direct naar: derievanstigas.nl.

Reactie NAJK op concept 7e Actieprogramma

Tot en met maandag 18 oktober was het nog mogelijk om te reageren op het concept 7e actieprogramma. En dat hebben we geweten! Er is enorm veel gehoor gegeven aan onze oproep om het rekenvoorbeeld in te vullen en op te sturen naar het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Het is nu afwachten wat het ministerie met ons duidelijke geluid gaat doen, maar wij willen jullie via deze weg in ieder geval heel erg bedanken voor de hulp!

Brief aan ministerie
‘NAJK is erg geschrokken van de voorstellen in het concept 7e actieprogramma. Het plan is onhaalbaar, ontwrichtend en onbetaalbaar. Wij hebben met onze leden verschillende berekeningen gemaakt en zien dat dit actieprogramma voor minder opbrengsten, hogere kosten en in sommige gevallen zal leiden tot een negatief inkomen. Meerdere jonge boeren hebben aangegeven naar aanleiding van het 7e actieprogramma dat ze het agrarisch bedrijf niet meer kunnen of willen overnemen. Naast dat in sommige gevallen het over te nemen bedrijf niet meer rendabel dreigt te worden, twijfelen veel bedrijfsopvolgers of zij nog wel boer willen worden als hun de keuzevrijheid en de mogelijkheden om te doen wat het beste is voor hun gewas en bodem zo drastisch wordt ontnomen.’, beginnen dagelijks bestuurders Marije Klever (melkveehouderij) en Leendert Jan Onnes (akkerbouw) aan demissionair minister Schouten.

De hele reactie van NAJK op de conceptversie van het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn (NAP) kun je hier lezen.