‘Ik kan zo mijn steentje bijdragen voor jonge boeren’

Wendy Kicken (30) uit het Zuid-Limburgse Ubachsberg is opgegroeid als boerendochter. Haar ouders hebben een pluimveebedrijf met 65.000 vleeskuikens en een akkerbouwtak. Inmiddels heeft Kicken een druk bestaan opgebouwd. Zo heeft ze als bestuurder bij NAJK de portefeuilles pluimvee-, varkens- en kalverhouderij en is ze vicevoorzitter. Ook runt ze de pluimveehouderij samen met haar vader. De jonge ondernemer wil het bedrijf uiteindelijk graag overnemen.

Hoe ziet een gemiddelde werkdag er voor jou uit?

‘Rond 07.00 uur stap ik in de auto. Ik ben voor een enkeltje bijna altijd twee uur onderweg, omdat ik in het zuidelijkste puntje van het land woon. Sommige vergaderingen kan ik gelukkig online bijwonen. Ik ben twee tot vier dagen per week bezig met mijn taken, afhankelijk van hoe vaak ik moet reizen.’

Wat vind jij het leukste om te doen voor NAJK?

‘Ik vind mijn taken als vicevoorzitter erg leuk. Het is vooral intern en gericht op de vereniging. Mijn taken als portefeuillehouder zijn meer op politiek georiënteerd. Ik word vrolijk van mijn werk, want ik kan op deze manier mijn steentje bijdragen voor de jonge boer.’

Waar sta jij voor als portefeuillehouder?

‘Pluimvee-, varkens- en kalverhouderij vallen onder mijn takenpakket. Het is voor mij belangrijk om de balans te bewaren en de belangen van alle drie de sectoren evenveel te behartigen. We hebben binnen mijn portefeuille in het afgelopen jaar twee jongerendagen georganiseerd en de derde komt volgend voorjaar. Die is voor de kalverenhouders. Ik vind het essentieel om te laten zien dat we ook voor de kleinere sectoren staan. We moeten zichtbaar zijn.’

Waarom is NAJK belangrijk?

‘Het is de stem van jonge boeren en tuinders. We worden inmiddels ook serieus genomen. NAJK durft steeds meer de visie van jonge boeren en tuinders naar buiten te brengen. Dit zorgt voor een frisse wind binnen de sector. Dat is ook heel belangrijk, omdat het groepje agrarisch ondernemers steeds kleiner wordt. We moeten ons blijven mengen in de discussie en blijven doorontwikkelen als organisatie.’ ‘We proberen ook bij steeds meer onderwerpen aan te schuiven en inhoudelijk mee te denken. Ik vind het mooi dat onze standpunten worden gevormd op basis van input van leden uit alle hoeken van het land.’

Wat heb je tot nu toe bereikt?

‘We hebben onder meer het Convenant dierwaardige veehouderij gesloten. In eerste instantie was ik best teleurgesteld over de afroming van dierrechten bij mest. We hadden ons daar echt voor ingezet. Het heeft namelijk een gigantisch effect op de markt. Gelukkig probeert landbouwminister Femke Wiersma dit weer terug te draaien voor de varkens- en pluimveehouderij. Als dat lukt, zie ik het als een cadeautje. Het zou naast het convenant een succesje voor het NAJK zijn.’ ‘Voor de rest zorg ik er vooral voor dat de problemen vanuit de pluimvee-, varkens- en kalverhouderij worden meegenomen in de lobby en dat er genoeg aandacht voor deze sectoren blijft. Ik belaag de voorzitter vaak met mijn inzichten over bijvoorbeeld dierrechten. Hij wordt er af en toe echt gek van.’

Waarom is het belangrijk dat de afroming wordt teruggedraaid?

‘Dierrechten overnemen is een aanslag op de liquiditeit. En net na een overname is de financiële ruimte niet groot. Het is essentieel dat het bedrag binnen normale proporties valt, zodat een bedrijfsovername haalbaar is voor jongeren. Afroming is nu een extra horde, het gaat om veel geld.’

Hoe kijk jij naar de toekomst van de pluimvee-, varkens- en kalverhouderij?

‘Ik denk dat er altijd plek blijft voor deze sectoren. Maar jongeren moeten in de toekomst wel met slimme innovaties komen rondom bijvoorbeeld dierenwelzijn en emissie. Er is in mijn ogen een balans nodig tussen bedrijven die het goed doen qua emissies, biologische boeren en concepten als Beter Leven. Dit is niet alleen gezond voor de sector, maar biedt ook perspectief voor jonge agrariërs.’

Tekst: Tim Everloo
Foto: Studio Van Assendelft

Lobby op binnen- en buitenlandse dossiers

Het is niet altijd zichtbaar voor de buitenwereld, maar achter de schermen behartigt NAJK de belangen van jonge boeren en tuinders richting de binnenlandse en Europese politiek. De organisatie heeft zich in de afgelopen periode onder meer beziggehouden met het concept van het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn, dat demissionair landbouwminister Femke Wiersma in juli presenteerde.

Achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn

Het NAJK is gematigd positief over het actieprogramma. De stappen richting doelsturing, waarbij vakmanschap en bedrijfsspecifieke omstandigheden meer ruimte krijgen, kunnen op goedkeuring rekenen. Het is een van de thema’s waar het NAJK samen met een breed consortium van landbouwpartijen en brancheorganisaties in de afgelopen maanden ook vol op heeft ingezet.

Anderzijds zijn er wel zorgen over punten waarover onduidelijkheid is, zoals de herziening van de stikstofgebruiksnormen en de invulling van de aandachtsgebieden voor oppervlaktewater. Via de internetconsultatie spreekt het NAJK in een reactie die zorgen uit.

Stikstofdossier en Bouwstenendocument

In het stikstofdossier is de organisatie betrokken bij het Bouwstenendocument emissiereductie landbouw, dat deze zomer is gepresenteerd in samenwerking met regionale overheden en LTO Nederland. Dit is het antwoord van deze partijen op het startpakket van de ministeriële stikstofcommissie.

Dat startpakket slaat volgens het NAJK de juiste weg in. Maar zonder budget en concretisering van de plannen kunnen PAS-melders en interimmers niet worden gelegaliseerd en kunnen jonge boeren en tuinders nog steeds niet vertrouwen op fatsoenlijke vergunningverlening in Nederland.

Convenant dierwaardige veehouderij

Naast stikstof ging het deze zomer vaak over het Convenant dierwaardige veehouderij, dat op dinsdag 24 juni is getekend door betrokken organisaties. Inmiddels is gestart met de uitvoering. De verkenner van de nieuw op te richten onafhankelijke autoriteit gaat in gesprek met alle partijen, waaronder het NAJK. Een eerste gesprek heeft al plaatsgevonden.

GLB-plannen

In Europees verband heeft NAJK-portefeuillehouder internationaal Gerben Boom zich beziggehouden met renure, de Europese begroting en het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Op woensdag 16 juli werden, met vertraging, de voorstellen gepresenteerd voor het GLB vanaf 2028. Het NAJK heeft zich in de afgelopen tijd sterk gemaakt voor een gelijk speelveld in Europa.

Helaas brengen de nieuwe voorstellen nog veel onzekerheden met zich mee. Er dreigen verschillen te ontstaan in de GLB-subsidies die boeren in verschillende lidstaten ontvangen. We blijven pleiten voor voldoende en passende regelingen voor jonge boeren, zodat bedrijfsovername beter mogelijk wordt. Gelukkig lijkt de Europese Commissie daar steeds meer oog voor te hebben.

Kunstmestvervanger renure

Wat betreft de kunstmestvervanger renure zijn ook belangrijke stappen gezet. Samen met andere organisaties werkt het NAJK aan de toelating ervan. Nederland heeft hiervoor al geruime tijd geleden een aanvraag ingediend, maar tot nu toe zonder succes. De verwachting is dat het zogeheten Nitraatcomité nog dit najaar een besluit neemt over de toelating van renure.

Tekst: Tys Hallema