NAJK presenteert gezamenlijke bouwsteen stikstofaanpak
10 juli 2025
BelangenbehartigingNieuws
‘Jonge boeren willen vooruit – dit voorstel biedt perspectief’
NAJK presenteert vandaag het Stikstofvoorstel dat gezamenlijk is opgesteld met alle provincies (IPO), gemeenten (VNG), waterschappen (UvW) en LTO Nederland. Dit voorstel vormt een belangrijke eerste bouwsteen voor het terugdringen van stikstofuitstoot, het op gang brengen van vergunningverlening en het reduceren van stikstofemissies. “Jonge boeren en tuinders willen door en aan een oplossing werken, maar dat kunnen ze niet alleen. We zijn blij dat we provincies, gemeenten en waterschappen hebben overtuigd van onze inhoud. Zij steunen onze positie en versterken daarmee de toekomstgerichte belangen van jonge boeren en tuinders in Den Haag,” aldus Roy Meijer, voorzitter NAJK.
Erkenning voor problemen jonge boer en tuinder
De grote meerwaarde van dit voorstel is dat alle lagere overheden belangrijke knelpunten erkennen. Zo vinden zij dat PAS-melders en interimmers al jaren onterecht in de kou staan en gelegaliseerd moeten worden. “Dat lijkt logisch, maar bijvoorbeeld het legaliseren van interimmers is in het kabinet nog geen gelopen race,” aldus Meijer. Ook erkennen deze overheden dat deze groepen vastzitten en pas kunnen reduceren met een geldige Natuurbeschermingswetvergunning. NAJK is blij dat deze constatering nu ook vanuit de overheid komt. Daarnaast erkennen de partijen dat in Natura2000-zones het bestaansrecht van de sector net zo zwaar weegt als het natuurbelang. “Dit is een helder en belangrijk signaal voor ondernemers die zich daar bevinden,” stelt Meijer.
Steun voor oplossingen voor ondernemers die door willen
In dit voorstel wordt een oplossingsrichting aangedragen waarbij PAS-melders en interimmers niet langer dertig jaar terug hoeven voor hun vergunningsreferentie, maar kunnen uitgaan van het heden. Legalisering blijft nu uit, omdat veel bedrijven zich sinds die tijd te goeder trouw hebben ontwikkeld en daardoor niet meer passen in de oude referentie. NAJK vindt het onbegrijpelijk dat bestaande emissies niet gelegaliseerd worden, terwijl hun depositie al is meegenomen in stikstofberekeningen. “Legaliseer je deze bedrijven met hun feitelijke gebruik, dan komt er geen gram depositie bij. Sterker nog, door legalisatie gaat de depositie afnemen, omdat deze bedrijven met een natuurbeschermingswetvergunning in de hand in staat worden gesteld om te reduceren,” aldus Meijer. Daarnaast moet vergunningverlening weer op gang komen voor ondernemers met een Natuurbeschermingswetvergunning, want ook deze bedrijven zitten inmiddels vast. NAJK is vooral blij dat lagere overheden dit erkennen en samen met de ondertekenaars aan deze oplossing willen werken.
Daarnaast steunen de lagere overheden de omslag naar doelsturing in het stikstofbeleid. In het voorstel is afgesproken dat na wettelijke verankering provincies en gemeenten het maatregelenbeleid, zoals verplichte voer- of stalmaatregelen, vervangen door emissiereductie op basis van doelsturing. “Ondernemers komen aan het roer van hun eigen emissiereductie en kunnen zelf de maatregelen kiezen die zij hiervoor nodig achten. Doelsturing is hiermee een blijvertje, ondanks de val van dit kabinet,” stelt Meijer. Elke ondernemer wordt verantwoordelijk voor het behalen van het tussendoel in 2030 en het hoofddoel in 2035. Dit gebeurt op basis van een absolute norm, niet met een reductiepercentage, zodat wordt voorkomen dat zij die al veel emissies hebben gereduceerd benadeeld worden.
Een belangrijk element voor NAJK is dat dit voorstel een uitvoerbaar structuurbeleid bevat waarin zowel boeren die door willen als boeren die vrijwillig stoppen goed worden ondersteund. Er komt aandacht voor betere stoppersregelingen, fiscale stimulansen voor blijvers en ruimte in het ruimtelijk beleid – zoals nieuwvestiging bij bedrijfsverplaatsing en vergroting van bouwblokken. Ook wordt gepleit voor nieuwe publiek/private samenwerkingen waarin boeren, bedrijfsleven en overheden samen emissiereductie vormgeven. “Alleen samen kunnen we dit vormgeven. Enkel een overheid gaat dit niet voor elkaar krijgen,” aldus Meijer. Hiervoor is veel rijksbudget nodig om ondernemers te stimuleren in de juiste investeringen.
Impact door samenwerking
NAJK herkent in dit voorstel veel van haar eigen stikstofinzet en is mede-initiatiefnemer. Door samen op te trekken met overheden en belangenorganisaties wordt de boodschap sterker in politiek Den Haag, richting ministeries en bij de formatietafel. “Onze leden willen geen stilstand meer, maar duidelijkheid en een eerlijke kans op een toekomst. Dit voorstel sluit aan op wat wij al vaker hebben ingebracht. Doordat we nu met drie van de vier overheidslagen en LTO samen optrekken, staan we sterker en vergroten we de kans dat dit echt wordt opgepakt in Den Haag,” zegt Meijer. Daarom heeft het NAJK-bestuur, bestaande uit alle provinciale AJK’s, besloten dit voorstel te steunen.
Vervolgstappen
Dit voorstel is de eerste bouwsteen. “Het is nu aan minister Wiersma en het kabinet om deze handreiking op te pakken voor het startpakket, dat de minister na de zomer aan de Tweede Kamer wil presenteren. Politieke partijen kunnen ook profiteren van dit breed gedragen voorstel voor hun verkiezingsprogramma’s,” zegt Meijer. NAJK ziet kansen in de nieuwe formatie. Omdat zoveel overheden en LTO het steunen, kunnen formerende partijen dit voorstel niet negeren,” besluit Meijer.
NAJK blijft betrokken bij de inhoud en uitwerking en zal het perspectief van jonge boeren en tuinders bij elke stap blijven verdedigen.
