BNDR: Boer zoekt Boer-succesverhaal
Toen het voor melkveehouder Henk Rougoor (58) uit Varsseveld duidelijk werd dat er geen opvolger was binnen de familie, besloot hij het over een andere boeg te gooien. Via Boer zoekt Boer kwam hij in contact met Leon Krabbenborg (36), een jonge boer met ervaring én ambitie. Wat begon met een proefperiode als ZZP’er, groeide uit tot een samenwerking waarin vertrouwen, communicatie en wederzijds respect centraal staan. Nu, vijf jaar later, runnen ze samen een bedrijf met zo’n 140 melkkoeien én mooie plannen voor een boomhut-B&B. Een verhaal over loslaten, opnieuw beginnen en samen durven bouwen.
Henk Rougoor en zijn vrouw hebben het goed voor elkaar: een mooi melkveebedrijf, gezonde koeien, op een fijne plek. Maar zoals bij veel boerengezinnen kozen zijn kinderen hun eigen pad. “Ze vinden het boerenleven prachtig, maar zijn liever onder de mensen,” zegt Henk. “En ik wil geen boer zijn tot ik erbij neerval. Mijn vader werd 82 en deed nog steeds klusjes op de boerderij, die ruimte wil ik later ook.” Geld maakt volgens hem wat dat betreft niet gelukkig. “Wat heb je aan een paar miljoen op de bank als je achter de geraniums zit?” Dus begon zijn zoektocht naar een buitenfamiliaire opvolger. Met vijf andere kandidaten vanuit Boer zoekt Boer was er uiteindelijk niet de juiste klik. Tot Leon zich meldde, een jonge boer uit de buurt met ervaring én een helder toekomstbeeld.
Van pijnlijk afscheid naar frisse start
Leon is opgegroeid op een melkveebedrijf en zat eerst in maatschap met zijn vader en oom. “De onderlinge verhoudingen waren eigenlijk op het moment dat ik in maatschap stapte al niet goed, maar ik was jong, hoopvol en misschien een tikkeltje naïef.” De situatie verslechterde. Zijn vader kampte met psychische problemen, waar niet over werd gepraat. “Op een gegeven moment kon ik niet meer. Na tien jaar in maatschap te hebben gezeten, ben ik er, toen de onderlinge communicatie niet verbeterde, op mijn 28e uit gestapt. Dat was pijnlijk, maar het gaf ook ruimte.”
Na een korte uitstap buiten de sector begon het boerenbloed bij Leon toch weer te kriebelen. “Via Boer zoekt Boer kwam ik in contact met Henk. Toen ik hier kwam, voelde het meteen goed. Nuchter, open en een klik in hoe we denken over koeien en het boerenleven. Machines zijn leuk, maar we moeten het van de koeien hebben.”
Een mede-ondernémer, geen medewérker
De samenwerking begon met een maand op proef. “Dat hadden we eerder ook gedaan met een andere kandidaat,” zegt Henk. “Maar daar miste ik het ondernemerschap. Leon bracht juist initiatief, en we vullen elkaar goed aan. Perfect, want ik zocht een mede-ondernemer en geen medewerker.” Sinds begin 2022 runnen ze samen het bedrijf. Leon doet de meeste dagelijkse taken en Henk werkt parttime buiten de deur als coach/adviseur. “Ik wil dat het straks echt zijn bedrijf is. Daarom heb ik ervoor gekozen om zelf buiten het bedrijf te werken. Je moet op tijd loslaten. Het feit dat ik nu iets anders doe, helpt heel erg bij het loslaten van. Dat is ook nodig.”
Het échte gesprek
Beiden weten hoe belangrijk goede communicatie is. Daarom schakelden ze vanaf het begin een agrocoach in. “Eén keer in de drie maanden komen we bij elkaar en evalueren we. Dan komen er dingen boven tafel die je anders misschien niet zegt,” vertelt Leon. “Je spreekt elkaar wel vaak bij de koffie, maar écht een goed gesprek voeren is toch anders.” Henk vult aan: “Vaak speelt er iets kleins, maar het is net als bij een ijsberg: wat je ziet is maar een topje. Onder water zit de ballast. Die moet je wel boven krijgen.”
Wacht niet te lang!
Voor Henk is het duidelijk: op tijd beginnen is essentieel. “Te vaak zie ik dat boeren wachten tot het te laat is. Dan ben je 70, krijg je een ongeluk of word je ziek, en dan word er ineens voor jou bepaald wat er gebeurt. Zonde! Kijk vooruit en geef de jongere generatie ook de ruimte om erin te groeien.”
Tuurlijk zijn buitenfamiliaire overnames spannend, maar volgens Henk is dat bij een overname binnen de familie niet anders: “Mensen vragen mij wel eens ‘Is dat niet moeilijk met een ‘vreemde’?’ Dan zeg ik vaak: ik heb eerst vijf mensen afgewezen. Dat doe je met je eigen kind niet. Ook al twijfel je soms, je gaat toch door. Wat is dan eigenlijk lastiger?”
Boomhut met uitzicht op de koeien
Toekomstplannen zijn er genoeg. Leon droomt van een B&B in boomhutten achter de stal. “Het principe is heel simpel, een boomhut voor twee personen met een composttoilet en een kannetje water. ’s Ochtends breng ik het ontbijt naar de gasten door een mandje omhoog te takelen en ik breng ze met een golfkarretje weg. Die eenvoud spreekt me aan. Het boerenberoep is soms eenzaam, het lijkt me leuk om daarnaast ook mensen te kunnen ontvangen. We hebben een vergunning aangevraagd voor twee boomhutten, maar beginnen volgend jaar eerst eens met één.” Henk ziet het gelukkig ook zitten. “Tien jaar geleden kocht ik dat bos achter onze stal van de gemeente, zonder plan. Nu wordt het hopelijk iets moois! Als de gasten straks vanuit hun boomhut over de koeien uitkijken… prachtig toch?”
Boer zoekt Boer biedt toekomst
Beide ondernemers zijn blij met het platform Boer zoekt Boer. “De eerste keer dat ik op het platform keek was ik verbaasd over het aantal accounts”, zegt Henk, “Er zijn zoveel mensen die wel willen! Natuurlijk is niet iedereen geschikt, maar het animo is er wel en dat biedt kansen.” Voor Henk en Leon heeft het in ieder geval goed uitgepakt. Eerder dan Henk in eerste instantie had verwacht, verhuist hij deze zomer al met zijn vrouw naar het oude huis van zijn vader iets verderop. Leon hoopt met zijn gezin begin volgend jaar over te gaan. Voor beide een frisse nieuwe start!
Tot slot: de gouden tip!
Wat zouden Henk en Leon jonge boeren en bedrijfsoverdragers mee willen geven?
Henk: “Begin op tijd! Voor zo’n overnametraject moet je al snel 10 jaar uittrekken. En geef iemand écht de ruimte. Dat geldt niet alleen voor de ondernemers zonder opvolger, maar ook wanneer een potentiële opvolger eerst buiten de deur werkt: zorg dat ze dat niet te lang doen, want dan is straks het animo én je boerderij weg. Ondernemen is ook je bakens verzetten. Daar moet je over nadenken en dat moet je op tijd doen. Als je 65 bent, ben je al te laat!”
Leon: “Durf je kwetsbaar op te stellen. Het inschakelen van een coach is niet altijd de garantie dat het lukt, je bent wel echt zelf aan zet om je kwetsbaar op te stellen en onthoud: het ondernemerschap hier op de boerderij draait echt niet alleen om koeien of geld. Vooral ook om vertrouwen, communicatie én plezier. Je moet als ondernemer doen waar je gelukkig van wordt!”
Onder de titel ‘Met doelsturing werken aan de toekomst’ gaan host Hilde Coolman en drie deskundige gasten in gesprek over de kansen, uitdagingen en praktijkervaringen rond deze aanpak. Doelsturing vormt een belangrijk onderdeel van de Sectoraanpak Nitraat van BO Akkerbouw en haar veertien leden. Deze aanpak geeft agrariërs meer regie op het boerenerf.
Studenten van onder andere Aeres Hogeschool Dronten, HAS Den Bosch, Inholland Delft en VHL Leeuwarden volgden diverse workshops over onder andere graslandbeheer, weidegang en duurzaamheid in de melkveehouderij.
Tijdens de driedaagse workshop hebben we samengewerkt met twee coöperaties die zich richten op de productie en verkoop van met name koffiebonen. De eerste dag stond in het teken van bewustwording: Wat levert actieve jongerenparticipatie in de coöperatie op? Voor zowel de coöperatie als jezelf? Op de tweede dag verdiepten we ons in de uitdagingen van beide coöperaties, hun toekomstvisies, en mogelijke oplossingen waarbij jongeren een cruciale rol kunnen spelen. Op de laatste dag hebben we een concrete businessactiviteit uitgewerkt door middel van een actieplan.
Een ander hoogtepunt was ons bezoek aan een koffiecoöperatie. Het was inspirerend om te zien hoe zij met ondersteuning van Agriterra, zoals de bouw van een opslagmagazijn voor koffiebonen, stappen vooruit zetten. Al met al een interessante en leerzame week, waarin het inspireren van elkaar centraal stonden. Ik kijk met veel enthousiasme uit naar komend jaar om te zien hoe deze plannen uitgerold gaan worden!
Uitdagend groeiseizoen en waardevolle inzichten
Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, de achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden. Daarnaast ontwikkelen we trainingen en cursussen, regelen we winacties en behartigen we jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou november? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:
De Bennekomse van Ginkel woont samen met haar vriend op een bedrijf met koeien en witvleeskalveren, dat ze recent van haar ouders heeft overgenomen. Hier telen ze 8 hectare maïs en 32 hectare gras. In 2022 nam Gerjanne deel aan de Maïschallenge, die als doel heeft de kennis rondom het telen van maïs te vergroten, informa
Op de tweede dag ging de gehele groep naar het onderzoekscentrum van Limagrain om te leren hoe nieuwe maïsvariëteiten worden ontwikkeld. In de middag bezochten ze een boer die 40 hectare maïszaad voor de coöperatie Limagrain produceert. “Het was indrukwekkend om te zien hoe naast de moederlijnen ook vaderlijnen groeien die eerder in het seizoen voor de bestuiving hebben gezorgd. We konden zelfs de kolvenplukmachine op ons gemak bekijken, omdat het regende en de kolven van de moederplant niet geoogst konden worden.” Woensdag sloten ze de reis af met een bezoek aan de landbouwbeurs Sommet de l’Élevage. “Een prachtige beurs vol met machines, koeien, schapen en pony’s.”