Wat zouden wij eigenlijk voor onze producten moeten krijgen, is de handel wel eerlijk bezig en betaald de consument wel genoeg voor voedsel? Vragen die wij ons altijd stellen en die iedere dag bij een boer door het hoofd gaan. Terecht, want wat is de waarde van voedsel? Een vraag die ik aan tien verschillende mensen kan stellen en daaruit ook tien verschillende antwoorden zal krijgen.

Kennen wij eigenlijk nog wel de waarde van voedsel, weten wij als boeren zelf nog de waarde? Dan denk ik altijd terug aan het ontstaan van het GLB (Gemeenschappelijk Landbouw Beleid), een fatsoenlijk inkomen voor de boer om zo ervoor te zorgen dat er altijd voldoende en veilig voedsel voor handen was. En het werd gewaardeerd door de burger, want men had in honger geleefd en niemand wil met honger naar bed.

Dat toont aan hoe belangrijk voedsel was, maar in mijn ogen is de waarde nu veranderd. Wij zijn andere dingen in het leven veel belangrijker gaan vinden, dingen die wij niet voor handen hebben. Een schaarste creëert een behoefte, logisch dan ook dat mensen voor een winkel gaan slapen om zo als eerste binnen te zijn wanneer er weer een nieuwe smartphone uitkomt.

Een beeld dat we al vaker hebben gezien op het nieuws, een beeld dat voor mij telkens weer tekent waar het mis gaat met onze maatschappij en waarom wij als boeren ons steeds weer de vraag moeten stellen, ‘krijgen wij eigenlijk wel genoeg voor onze producten?’’.

Dan zie je op internet filmpjes voorbij komen waar kleine kinderen beginnen te huilen wanneer de ouders de tablet of smartphone uit hun handen nemen, waar kinderen die amper kunnen praten wel al weten hoe ze een spel kunnen spelen op een smartphone. Dan begrijp ik meteen waar het mis gaat. We creëren een generatie die opstandig wordt wanneer ze geen technologie voor handen hebben en waarbij de waarde van voedsel geen rol speelt want dat is er toch altijd genoeg.

Waar vroeger een kind voor straf zonder eten naar bed moest, krijgen kinderen vandaag de dag straf door hen simpelweg de technologie af te nemen. Niet gek dan ook dat wij altijd in discussie zijn over de waarde van voedsel.

Willem Voncken

Binnen het dagelijks bestuur van NAJK is Willem Voncken verantwoordelijk voor de portefeuille internationaal. Voncken heeft samen met zijn ouders een akkerbouwbedrijf van 190 hectare in het Zuid-Limburgse Trintelen. Met zijn bestuurlijke ervaring, zijn ervaringen bij Nuffield en activiteiten bij de Civil Dialogue Group is Willem een goede aanvulling op het dagelijks bestuur van NAJK.

Altijd al een eigen melkveebedrijf willen runnen, maar nooit deze kans gehad? Wil je graag met koeien werken in een prachtige omgeving en stel je verder geen eisen aan je inkomen of levensstandaard? Dan is de baan agrarisch “ondernemer” melkveehouderij ideaal voor jou! Solliciteer nu!

Deze nep vacature is gemaakt door NAJK en haar leden om de enorme regeldruk ludiek te tonen.

Een paar maanden geleden zag ik van de Netflix-documentaire ‘Explained’ de aflevering ‘The Next Pandemic’ en had nooit gedacht dat het geschetste risico inmiddels met het coronavirus zo snel de realiteit zou worden. De coronacrisis treft bijna alle sectoren en het is nog gissen wat op de langere termijn de gevolgen zullen zijn. Als landbouwsector hebben we helaas al vaker met de negatieve gevolgen van epidemieën te maken gehad. Denk bijvoorbeeld aan de gekkekoeienziekte, mond-en-klauwzeer en momenteel de Afrikaanse varkenspest en ook weer de vogelpest. Dat zo’n snel verspreidend virus niet alleen mensen en boerderijdieren kan treffen maar ook gewassen, daar staan we niet altijd bij stil.

Ziektes bestrijden wordt steeds moeilijker

Door klimaatverandering kunnen bladluizen, die virussen overbrengen, deze steeds beter verspreiden en is de kans groter geworden dat we met meer nieuwe virussen te maken krijgen. En steeds vaker zijn dit niet zichtbare virussen waardoor bestrijding extra bemoeilijkt wordt of zelfs onmogelijk is. Momenteel kampen in Nederland bijvoorbeeld 21 tuinbouwbedrijven met het zeer besmettelijke Tomato Brown Rugose Fruit Virus dat tomaten aantast en de planten uiteindelijk laat sterven. Ook schimmels en bacteriën kunnen zeer grote gevolgen hebben; het is je vast niet ontgaan dat bananen met uitsterven bedreigd worden. Twee bananenziekten zijn de grote boosdoeners: de Black Sigatoka die veroorzaakt wordt door een bladschimmel en de Panamaziekte die veroorzaakt wordt door de bodemschimmel fusarium, die wij onder andere ook in onze tarwe en maïs kennen. Deze ziektes dwingen bananentelers om steeds meer bestrijdingsmiddelen te gebruiken, echter worden de schimmels daardoor sneller resistent tegen die middelen. De oplossing lijkt gevonden te zijn met een op basis van genetische manipulatie (GMO) ontwikkeld nieuw bananenras dat resistent is tegen deze schimmels.

Actieplan Plantgezondheid

GMO kent voor- en nadelen, maar dat ook voor in Nederland geteelde gewassen onder andere nieuwe veredelingstechnieken broodnodig zijn om weerbaardere planten te krijgen die huidige en toekomstige bedreigingen tegen kunnen gaan, is een ding dat zeker is. De Branche Organisatie Akkerbouw, waar het NAJK ook deel van uitmaakt, heeft daarom een Actieplan Plantgezondheid opgesteld waarmee we telers, ketenpartners, wetenschappers, milieu- en natuurorganisaties en de overheid mee willen krijgen in de transitie naar duurzame en weerbare teeltsystemen. Dit vraagt ook een groener, maar nog wel steeds toereikend middelenpakket, genoeg ruimte voor bodemgezondheid, mogelijkheden voor het versterken van de biodiversiteit en dat milieuprestaties inzichtelijker worden gemaakt voor de markt.

Weerbare teeltsystemen

We hoeven gelukkig niet bang te zijn dat het coronavirus over zal slaan van mens op plant, maar dat de speerpunten van het Actieplan Plantgezondheid ontzettend relevant zijn, is een ding dat vaststaat. Op dit moment zijn het tomaten en bananen, maar zonder weerbare teeltsystemen zijn al onze gewassen het volgende potentiële slachtoffer waarbij de gevolgen enorm kunnen zijn. En als we dus niet oppassen zou het zo maar kunnen dat net als in de bananen ook in brouwgerst en in maïs de fusarium schimmels resistentie opbouwen en dan hebben we tegen de tijd dat het coronavirus verdwenen is, helaas ook geen Corona bier meer.

Als je meer wilt weten over het Actieplan Plantgezondheid en welke resultaten er inmiddels gehaald zijn, kijk dan hier.

Leendert Jan Onnes

Binnen het dagelijks bestuur van NAJK is Leendert Jan Onnes verantwoordelijk voor de portefeuille akkerbouw. Onnes heeft samen met zijn vader een akkerbouwbedrijf van 120 hectare in het Groningse Finsterwolde. Met de afgeronde studies internationale bedrijfskunde en Business  Marketing / Marketing Research is Leendert Jan een goede aanvulling op het dagelijks bestuur van NAJK.

Limagrain is op zoek naar een enthousiaste Ruwvoer specialist in Zuidoost-Nederland. In deze buitendienstfunctie heb je een belangrijke rol in de productpromotie en begeleiding van maïs en voedergrassen in Midden- en Oost-Brabant , Limburg en Gelderland rivierengebied. Je bezoekt en onderhoudt nauwe contacten met veehouders, loonwerkers en studieclubs. Daarnaast zorg je voor de opzet en uitvoering van demovelden, open dagen en lezingen. Verder verzamel je marktgegevens, houd je ons CRM up-to-date en rapporteer je productinformatie.

Wil je meer weten over deze functie? Bekijk dan hier de hele vacature!