Het bedrijfsovernamefonds
3 april 2025
Op 10 oktober 2017 presenteerde het kabinet-Rutte III het regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’. Hierin werd in de landbouwparagraaf speciale aandacht gegeven aan bedrijfsovername door jonge boeren en tuinders. Die dag werd bekendgemaakt dat hiervoor 75 miljoen euro vrijgemaakt wordt. Er komt een bedrijfsovernamefonds waaruit startende (personen die een nieuw agrarisch bedrijf opzetten) en overnemende agrarische ondernemers (personen die een bestaand agrarisch bedrijf overnemen) worden ondersteund om de overname en daarbij behorende investeringen te financieren.
De wens van minister Schouten van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) was dat het fonds ontwikkeld werd in overleg met jonge agrarische ondernemers. Geen enkele bedrijfsovername is gelijk, daarom hebben NAJK en het ministerie van LNV besloten gezamenlijk het land in te gaan. In december 2017 startte NAJK de inventarisatieronde. Op diverse provinciale en lokale bijeenkomsten van AJK’s spraken ambtenaren van het ministerie met jonge ondernemers.
De input uit de inventarisatieronde is gebruikt voor de invulling van het bedrijfsovernamefonds. Op 9 januari 2019 heeft minister Schouten de hoofdlijnen van het bedrijfsovernamefonds bekendgemaakt. Het bedrijfsovernamefonds zal bestaan uit twee delen:
Garantieregeling Vermogensversterkendekredieten (VVK)
Als agrarisch ondernemer heb je een bepaald kapitaal nodig om je bedrijfsplan te kunnen realiseren. Een lening van de bank kan dan helpen om je plan te realiseren, maar dekt niet altijd alle kosten die je moet maken. Dit kan te maken hebben met verschillende factoren, waaronder de solvabiliteit van je onderneming. Solvabiliteit geeft aan of de persoon of onderneming in staat is om aan de financiële verplichtingen (betaling en aflossing) te voldoen. De solvabiliteit moet een bepaalde waarde hebben, anders mogen banken geen financiering verstrekken. De waarde wordt berekend door de verhouding tussen de waarde van de bezittingen (eigen vermogen) en het geleende vermogen (schulden).
Wanneer de solvabiliteit van je bedrijf door de bank onvoldoende wordt gevonden, kan het Rijk met de Garantieregeling VVK voor een gedeelte van de lening garant staan. Hierdoor kun je het kapitaal lenen dat je nodig hebt om jouw bedrijfsplan te realiseren zonder extra financiële of dubbele financiële lasten. Door de borgstelling van het Rijk is het voor financiers (o.a. banken) aantrekkelijker om een lening te verstekken. Mocht het bedrijf onverhoopt failliet gaan, dan zal het Rijk het deel dat niet met de verkochte bezittingen gedekt wordt, aan de bank betalen. Het Rijk en de bank maken hier samen afspraken over.
Opleidings- en coachingstraject
Het opleidings- en coachingstraject is bedoeld om het ondernemerschap van de jonge agrariër te versterken en zo ook het toekomstperspectief van het agrarisch bedrijf te vergroten. Er gaat cursusmateriaal ontwikkeld worden om jonge boeren en tuinders meer financieel inzicht te geven en kennis over het traject van bedrijfsovername over te dragen. 11 miljoen euro van het budget in het bedrijfsovernamefonds wordt besteed aan het opleidings- en coachingstraject.
Minister Schouten gaat nu het bedrijfsovernamefonds verder vormgeven.
