Voeden met maatregelen uit de praktijk | GLB Pilot

“Werken met je handen, samen met de natuur. Een kleine aanpassing kan een heel groot effect hebben. Daar word ik heel erg blij van.” Dat Leendert Jan het akkerbouwbedrijf van zijn ouders over zou nemen, was helemaal nog niet zo zeker. “Ik heb geen agrarische opleiding gedaan, maar koos voor bedrijfskunde en marketing.” Na verschillende functies bij grote landbouwmechanisatiebedrijven waarvoor hij veel reisde, keerde Leendert Jan toch weer op het ouderlijk bedrijf terug. “Ik kwam in die functies veel bij andere boerenbedrijven over de vloer. De vrijheid, het continu bezig zijn met het beter maken van je bedrijf, en de potentie die ons eigen boerenbedrijf heeft, het bleef toch kriebelen.” Enkele jaren geleden stapte Leendert Jan dan ook in een maatschap met zijn vader en binnenkort betrekt hij zelfs de ouderlijke woning samen met zijn jonge gezin. “Mijn ouders verhuizen dan naar de rand van het dorp, maar zullen nog steeds veel op het bedrijf te vinden zijn.”

Leendert Jan runt samen met zijn vader een akkerbouwbedrijf met 120 hectare grond in Finsterwolde. Hier verbouwen ze (winter)tarwe, suikerbieten, koolzaad en luzerne. En ze doen aan agrarisch natuurbeheer. 10% van hun bedrijf bestaat uit akkerranden. “Fantastisch om het positieve effect van deze randen op de biodiversiteit met eigen ogen te mogen aanschouwen.” De familie Onnes boert op vruchtbare zeeklei en de weersomstandigheden zijn optimaal voor de teelten in hun bouwplan. “Alles is dus aanwezig om goed te kunnen boeren.” En toch zijn er nog de nodige verbeterpunten. “Met name op het gebied van duurzaamheid en het gezond houden van de bodem.” Leendert Jan is zelf actief met deze thema’s aan de slag gegaan. Zo is hij zoveel mogelijk overgestapt op niet-kerende grondbewerking en probeert hij zoveel mogelijk vaste mest toe te dienen na de oogst. Bovendien produceert hij zijn eigen compost dat van riet gemaakt wordt. “Finsterwolde ligt vlak bij de Dollard en de kwelders. Als in de winter het riet bevriest en afbreekt, spoelt het bij hoog water aan op de dijken. Dit wordt door het Waterschap verzameld.” Het riet wordt vervolgens bij de familie Onnes verzameld waarna zij het na de oogst op het land kunnen verspreiden om het humus in de grond op te krikken. “Dit scheelt het Waterschap vernietigingskosten en ons bemestingskosten. Daarnaast heeft het positieve effecten op de bodemgezondheid.”

Aan de slag gaan met dit soort duurzaamheidsmaatregelen op je bedrijf, wordt ondernemers helaas niet altijd even gemakkelijk gemaakt. Dat is in ieder geval de ervaring van Leendert Jan. “Veel jongeren kiezen voor het boerenleven vanwege de vrijheid. Die vrijheid wordt echter steeds verder ingeperkt door de toenemende regeldruk. En soms stroken die regels helemaal niet met de praktijk. Daar zit voor mij vooral de uitdaging. Het leveren van een bijdrage aan milieu, biodiversiteit en klimaat zonder al te veel extra regeldruk. En zeker geen regels die in de praktijk niet werken.” Om dit te bewerkstelligen is Leendert Jan onder andere bestuurder geworden bij het NAJK.  “En daarom heb ik me ook aangesloten bij de GLB-pilot Sectorale Bouwstenen.”

De GLB-pilot geeft boeren en tuinders een stem in de inrichting van het nieuwe GLB. “Zoals gezegd ben ik helemaal voor maatregelen die bijvoorbeeld een bijdrage leveren aan een betere bodemkwaliteit. Maar dan moet er wel flexibiliteit in de uitvoering zitten. Aan generieke maatregelen hebben we namelijk niets. Wat op onze zeekleigronden werkt, hoeft op de lössgronden in Zuid-Limburg nog niet te werken. Daarom is het ook belangrijk om met zoveel mogelijk boeren en tuinders uit heel Nederland na te denken over goede maatregelen binnen het nieuwe GLB.”

Op dit moment schrijven het Ministerie van LNV, de provincies en de waterschappen aan het Nationaal Strategisch Plan (NSP) dat de Nederlandse invulling van het GLB na 2021 bevat. “Het is onze taak om ze te voeden met maatregelen waarvan wij weten dat ze werken in de praktijk. En dat kan in iedere regio of voor iedere sector weer anders zijn. Daarom moeten alle boeren en tuinders hun stem laten horen en meepraten over het nieuwe GLB via de pilot.”  Meepraten net als Leendert Jan? Dat kan door de enquête in te vullen en naar de winterbijeenkomsten te komen. Beide zijn terug te vinden op de website www.glbuitdepraktijk.nl.