Reparatiewet amendement Wet Dieren moet door, maar wel met inhoud convenant

Vrijdag 1 maart heeft minister Adema een brief naar de Tweede Kamer gestuurd over dierwaardige veehouderij. Hierin geeft hij een eerste set van maatregelen weer die hij als minister wil nemen als de nota van wijziging van de Wet Dieren (reparatiewet) wordt aangenomen. NAJK is blij met het wijzigingsvoorstel van de minister en is hier voorstander van, maar vindt dat de inhoud niet bepaalt moet worden door de politiek, maar door een maatschappelijk akkoord tussen sectorpartijen, ketenpartijen en de Dierenbescherming. Daarnaast moet het hand in hand gaan met afspraken over randvoorwaarden en borging dat boeren niet afgerekend worden op onredelijke eisen.

 

Reparatiewet

De reparatiewet die de minister naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, moet het amendement op de Wet Dieren uit mei 2021 herstellen, welke op 1 juli 2024 zou ingaan. Het amendement was namelijk vaag over de vraag: wat is nu een dierwaardig bestaan, en wat betekent dat voor het houden van dieren? Het amendement nam hierover niks op, waardoor anders de rechter middels gerechtelijke uitspraken zou bepalen wat dierwaardige veehouderij is. “Als de reparatiewet niet wordt aangenomen, dan weten we pas na een heleboel rechtszaken wat we met onze dieren moeten doen als veehouders om aan deze wet te voldoen. Daarom is het goed dat de minister deze nota van wijziging heeft voorgesteld en dat steunen wij”, aldus Ruben Klein Teeselink, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille melkveehouderij. Voor de invulling van een dierwaardig bestaan heeft de minister kenbaar gemaakt welke maatregelen hij wil treffen. Ook beschrijft hij dat hij zware maatregelen nu niet wil nemen, omdat hij het maken van grote keuzes aan het kabinet wil laten. Klein Teeselink: “NAJK is van mening dat de gehele inhoud van de reparatiewet van de Wet Dieren bepaalt moet worden door sector- en ketenpartijen in samenwerking met de Dierenbescherming. Wij zijn bezig om met elkaar een convenant dierwaardige veehouderij te sluiten. We zijn ervan overtuigd dat dit gaat lukken”.

 

Ontbreken autoriteit en randvoorwaarden

De Kamerbrief laat zien dat grote stappen zetten op nog meer dierenwelzijn veel geld kost. Het vrijmaken van budget, laat het kabinet over aan het volgende kabinet. Daarnaast is het vanwege de demissionaire status van het kabinet niet mogelijk om de andere benodigde randvoorwaarden te scheppen. “De randvoorwaarden en de onafhankelijk autoriteit zijn het kloppend hart van het convenant dierwaardige veehouderij. Een onafhankelijke autoriteit moet bepalen welke stappen reëel zijn om te zetten door veehouders. Als de markt niet wil betalen en de overheid geen ondersteunend beleid treft, dan zitten veehouders klem. De onafhankelijke autoriteit zorgt ervoor dat stappen gezet kunnen worden met alle ingrediënten die alle betrokkenen nodig hebben. De autoriteit wordt door de hele hoofdtafel gedragen, waardoor dit de kern van het convenant is.”, aldus Wendy Kicken portefeuillehouder pluimvee, varkens en kalveren.

 

NAJK zal zich inzetten in de Tweede Kamer dat de nota van wijziging wordt aangenomen. Echter de inhoud moet door de sectorpartijen, ketenpartijen en de Dierenbescherming middels het convenant dierwaardige veehouderij ingevuld worden. Met de bijbehorende randvoorwaarden zoals budget en een onafhankelijke autoriteit.

Jonge boeren boos over verlaging tarieven basispremie en ecoregelingen

Vandaag, vrijdag 1 december, heeft Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de voorlopige tarieven voor de basisinkomenssteun en ecoregelingen 2023 gepubliceerd. Deze tarieven zijn door overschrijding van het budget lager dan voorafgaand aan het seizoen werd aangegeven. Jonge boeren zijn zeer boos, gefrustreerd en gedemotiveerd door deze aanzienlijke verlaging. Het voelt als een steek in de rug. Dit is onacceptabel en voedt het wantrouwen in de overheid.

Op vrijdag 17 november schreef demissionair minister Adema al dat de verwachting was dat het budget niet toereikend was.  De voorlopige indicaties van RVO lieten zien dat meer boeren dan verwacht in aanmerking komen voor de goud-premie van de ecoregelingen. De aanvraag voor de basisinkomenssteun was hoger door de toevoeging van de landschapselementen.

“Dit kan niet. Dit is onacceptabel. Boeren worden nu niet beloond, terwijl zij juist geïnvesteerd hebben, bijdrage aan de duurzaamheidsopgaves en zich massaal hebben ingezet. Verlaging van de tarieven, doet op z’n zachts gezegd geen recht aan alles wat de boeren afgelopen seizoen gedaan hebben. In de financiële berekeningen hebben boeren rekening gehouden met een bepaald bedrag. De tarieven worden aan het eind veranderd, als er door boeren niks meer aan gedaan kan worden. Dit frustreert enorm. Ook demotiveert dit om zich volgend jaar nog in te zetten. Jonge boeren zijn enorm boos. Dit voelt als een steek in de rug.”, aldus Gerben Boom, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille internationaal. NAJK roept de overheid op om zich met alles in te spannen om extra budget vrij te maken zodat de boeren toch naar inspanning beloond kunnen worden. Boom: “Daarnaast moeten we met elkaar gaan nadenken over een systeem hoe we aan de ene kant overschrijving van het budget kunnen voorkomen en er aan de andere kant budget blijft liggen door onderbenutting. Wat nu is gebeurd, mag niet meer gebeuren!”.

Felicitatie aan winnaars Tweede Kamerverkiezingen 2023

NAJK feliciteert alle winnaars van de Tweede Kamerverkiezing van harte met hun overwinning! “NAJK ziet uit naar een goede samenwerking met de nieuwe Tweede Kamer en toekomstige regering. Jonge boeren en tuinders hebben behoefte aan een sterke, duurzame agrarische sector met toekomstperspectief en een goed verdienvermogen. Wij gaan graag aan de slag met de politiek en overheid om hier met elkaar aan te gaan werken. “, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer.

Jonge boeren en visverwerkers kijken in elkaars keuken

Na het succes van vorig jaar (2022) vond er 17 november opnieuw een uitwisseling plaats tussen jonge boeren en jonge visverwerkers. Dit maal werd er een bezoek gebracht aan de vissector op Urk en de agrosector in Emmeloord. De organisatie van de uitwisseling was opnieuw in handen van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), Agrofoodcluster, Firda (voorheen ROC Friese Poort) en Young Seafood Leaders Visfederatie.

Het doel en aanleiding van deze tweede uitwisseling was elkaars wereld beter te leren kennen en begrijpen. De agrarische en vissector hebben meer gemeen dan vaak gedacht kan worden. Dat bleek tijdens de uitwisseling des te meer.

Uitdagingen en kansen voor de vissector
De dag werd begonnen bij de Visserij Cooperatie Urk waar Albert Hartman de groep van in totaal 12 aanwezigen meenam in de uitdagingen van de visserij maar ook de kansen. Uitdagingen werden besproken, die ook in het middagdeel aan de agrarische kant terug zouden komen: ruimtegebrek (op zee maar ook op land), momenteel hoge prijzen voor de vis, melk & gewassen maar nog hogere kosten met lagere financiële marges, stapeling van beperkende wet- en regelgeving, werkgelegenheid en het tegengaan van onderlinge verdeeldheid en polarisatie. Kansen liggen er en moeten binnen de visserij gepakt worden, zoals het ‘nieuwe ondernemen’ dat uitgaat van een totaal nieuwe manier van vissen met de mogelijkheden van digitale meetapparatuur en software aan boord. Eerlijkheid gebiedt te zeggen dat daar alle partijen bij betrokken moeten worden volgens Hartman. “Je kunt niet iets eisen van de ander aan tafel als jezelf niet bereid bent om te veranderen om daar iets tegenover te zetten.”

Het programma werd vervolgd bij de visverwerker Van der Lee Seafish. Mede-eigenaar Gijs van der Lee gaf een rondleiding waarbij hij de groep uitlegde hoe zij als visverwerkend bedrijf inspelen op de vraag van de markt naar gemaksproducten. Indrukwekkend wat er komt kijken bij de vele productieprocessen zoals het fileren, vriezen en paneren van de vele visproducten. Niet alleen voedselveiligheid maar ook kwaliteit en de eisen van klanten is topsport voor de verwerker. Overigens zijn de eisen van keurmerken met onaangekondigde audits op de vloer, meer eisend dan vanuit de overheid. Na een toepasselijke fish & chips lunch bij Baarssen visspecialisten werd de reis vervolgt van Urk naar Bant.

Bezoek aan de agrarische sector
Bij Maatschap Roos-Van Tilburg leidde mede-eigenaar Gert-Jan van Tilburg de groep rond over de akkers. Dat er half november nog volop gewassen gerooid moeten worden door de afgelopen regenvolle weken had niemand kunnen voorspellen. De uitwisseling werd afgesloten bij het internationaal georiënteerde bedrijf Waterman Onions. De naam doet al vermoeden dat de hoofdmoot hier uien zijn. De unieke positie van Nederlandse handel met logistieke hub van Rotterdam en de wendbaarheid van ondernemers werden genoemd als het hoofdingrediënt van succes.

Afsluiting van de dag
De dag werd in stijl afgesloten met een BBQ bij het Agrofoodcluster. Met gerookte zalm en vlees van de gril werden de nieuwe banden versterkt en teruggeblikt op een geslaagde uitwisseling. Jonge boeren en jonge visverwerkers/vissers hebben meer gemeenschappelijk dan vooraf gedacht. Voor herhaling vatbaar!

NAJK teleurgesteld in Tweede Kamer na motie over glyfosaat

Donderdag 7 september heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen, die de minister oproept om in Europa tegen de verlenging van toelating van glyfosaat te stemmen. NAJK is teleurgesteld in deze uitslag, omdat het daarmee voorbij gaat aan het oordeel van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (Efsa) en het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) en het aanvullende onderzoek die nog loopt.

Partij voor de Dieren en GroenLinks dienden de motie in. In de motie stellen zij dat er verschillende wetenschappelijke studies zijn die een verband leggen tussen het gebruik van glyfosaat en de ziekte van Parkinson. Daarom vinden zij dat Nederland tegen de verlenging van glyfosaat op Europees niveau moet stemmen. Deze motie vond een meerderheid in de Tweede Kamer. De Efsa en het Ctgb gaven eerder aan dat er geen reden is om het niet te verlengen. “De Tweede Kamer gaat met deze motie voorbij aan het oordeel van de Efsa en het Ctgb. Een totaalverbod op glyfosaat heeft verschillende negatieve effecten. Zo speelt glyfosaat een belangrijke rol in niet kerende grondbewerking en zal het lastiger worden deze manier van grondbewerking in de toekomst te blijven toepassen. Daarnaast kan bijvoorbeeld de ziektedruk in de aardappelteelt enorm toenemen doordat aardappelopslagplanten niet effectief bestreden kunnen worden. Hiermee neemt de kans op bodemgebonden ziektes toe. Uiteraard moeten we continu kijken hoe we het gebruik van gewasbescherming kunnen verminderen en volop op zoek zijn naar alternatieven. Het platweg verbieden draagt daar niet aan bij”, aldus Hilde Coolman, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille akkerbouw.

Het voorstel van de Europese Commissie over verlenging van glyfosaat voor een periode van 15 jaar is nog in voorbereiding. Later dit jaar zal er pas over gestemd worden.

Haal de kritische depositiewaarde uit de wet

Donderdag 31 augustus schreef demissionair minister van der Wal een brief aan de Tweede Kamer waarin staat dat, op basis van nieuwe wetenschappelijk onderzoeken, de kritische depositiewaarde (KDW) van 32 van de 81 stikstofgevoelige natuurtypen wordt aangescherpt. Deze natuurtypen blijken gevoeliger te zijn voor stikstof dan eerder gedacht. NAJK blijft bij haar standpunt: haal de KDW uit de wet. Op deze manier is het onhoudbaar en onrealistisch.   

Nederland kent 81 stikstofgevoelige natuurtypen, een groot deel hiervan (32 natuurtypen) blijken gevoeliger voor stikstof dan eerder gedacht, twee typen minder gevoelig en 47 zijn gelijk aan eerdere inzichten. Deze bevindingen komen voort uit meerdere Europese studies waarvoor onder meer veldonderzoek is uitgevoerd. Als gevolg van deze nieuwe inzichten verandert de KDW van de natuurtypen die gevoeliger en minder gevoelig blijken met de nieuwe inzichten. Het totaal aantal typen dat gevoelig is voor stikstof verandert niet. “De uitkomsten van dit wetenschappelijk onderzoek maken het niet eenvoudiger om op korte termijn met een oplossing te komen voor de stikstofproblematiek die we in Nederland kennen. PAS-melders en interimmers wachten al meer dan vier jaar op een oplossing. Dit is absurd en onacceptabel!”, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer.

NAJK is van mening dat de KDW uit die doelstelling moet. “Als we doorgaan met de KDW als doelstelling te blijven zien in de wet, wordt het heel lastig om uit deze stikstofproblematiek te komen. Mede door bijvoorbeeld stikstof uit het buitenland, waar we geen invloed op hebben. Daarnaast kun je een boer niet verantwoordelijk houden voor de totale depositie op een plantje. Een boer kan enkel sturen op zijn eigen emissie. Daarom moet de stikstofwet sturen op emissie en niet op depositie”, aldus Meijer. NAJK maakt zich zowel bij de aankomende verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen als in de overleggen tussen sectorpartijen, maatschappelijke organisaties en de overheid hard voor een alternatief voor de KDW.

Jonge boeren en tuinders hebben snel nieuw kabinet nodig

Vanavond is het kabinet Rutte IV gevallen. Dit betekent dat er voor jonge boeren en tuinders nog steeds onduidelijkheid blijft. Jonge boeren en tuinders moeten weten waar ze in moeten investeren, waar ze aan moeten voldoen, op welke juridische zekerheid ze kunnen bouwen en op welke manier ze hun bedrijf moeten inrichten om geld te verdienen waarmee ze hun bedrijf doorontwikkelen en verduurzamen.

Daar hebben we een kabinet voor nodig dat besluiten kan nemen en dat perspectief biedt voor jonge boeren en tuinders. NAJK gaat hier de komende maanden met alle politieke partijen over in gesprek, om hen te vertellen wat wij nodig hebben.

Jonge boeren en tuinders willen werken aan een toekomst die past bij de samenleving. Dat kunnen we alleen als we weten wat die wil en waar we aan toe zijn. Daarvoor zijn snel verkiezingen nodig, een nieuw kabinet en vervolgens bestendig beleid.

Wat deed NAJK voor jou in juni?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, de achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden. Daarnaast ontwikkelen we trainingen en cursussen, regelen we winacties en behartigen we jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in juni? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • Onze portefeuillehouder internationaal, Peter Meedendorp ging het eerste weekend van juni naar de jaarlijkse Young Farmers Day in Slowakije om onder andere te praten over bedrijfsovername en familiebedrijven.
  • Woensdag 7 juni was de Voedselpoort over ‘perspectief en verdienmodellen in de agrofoodketen’ waarin NAJK in samenwerking met CBL, FNLI, Foodlog en LTO Nederland met Kamerleden op zoek ging naar duurzame verdienmodellen. Dagelijks bestuurder Hilde Coolman overhandigde de Kamerleden de gezamenlijke voorstellen om verduurzaming te versnellen. Lees meer.
  • Dagelijks bestuurder Harold Overmars zat donderdag 8 juni in het panel tijdens de Werkplaats Netwerk Platteland over ‘Hoe benut je de GLB-instrumenten bij een gebiedsgerichte aanpak?’
  • Om het communicatieteam uit te breiden, startte NAJK de zoektocht naar een communicatiemedewerker / -adviseur voor 24 uur in de week.
  • 14 juni organiseerde NAJK samen met Limagrain voor alle deelnemers aan de EiwitChallenge een Masterclass. De ‘best practices’ uit de praktijk kwamen voorbij, ‘tips en tricks’ werden gedeeld en de deelnemers zijn klaargestoomd voor het naderende slotoffensief. Lees meer.
  • De zoektocht naar een enthousiaste secretariaatsmedewerker voor NAJK en BoerenNatuur werd voortgezet. Lees hier de hele vacature!
  • Samen met de Vlaamse jonge boerenorganisatie Groene Kring heeft NAJK de afgelopen periode gepleit voor een jonge boerentoets in de verschillende wetgeving. Dit amendement werd deze maand aangenomen! Lees meer.
  • Juni was een extra spannende maand voor het Landbouwakkoord, hoewel de onderhandelingen nog gaande waren, is het proces op 21 juni na het uitstappen van LTO definitief gestopt. Lees meer.
  • Nieuwsuur besteedde extra aandacht aan de jonge boeren. NAJK-voorzitter Roy Meijer bracht in deze uitzending een duidelijk verhaal rondom het klappen van het Landbouwakkoord.
  • Vrijdag 23 juni kwam de laatste versie van de concepttekst van het Landbouwakkoord online. NAJK gaf in dit nieuwsbericht wat extra onderbouwing.
  • Dagelijks bestuurder Harold Overmars verscheen met een artikel rondom het Landbouwakkoord in het NRC en reformatorisch dagblad.
  • Dagelijks bestuurder Peter Meedendorp werd op 27 juni verkozen tot voorzitter van de Europese Raad voor Jonge Boeren (CEJA), de Europese koepel van NAJK! In zijn nieuwe rol behartigt hij de belangen van twee miljoen jonge (toekomstige) boeren en tuinders. Lees meer.
  • NAJK-voorzitter Roy Meijer blikte een week na het stuklopen van de maandenlange onderhandelingen rondom het Landbouwakkoord in dit artikel in de Volkskrant terug op het hele proces.

Wat doet NAJK voor jou in juli en augustus?

Hoewel de maanden juli en augustus vaak in het teken staan van de vakantie, staan er een aantal mooie dingen op de planning. Houd de NAJK-site en de socials in de gaten voor het allerlaatste nieuws! Hierbij alvast een voorproefje:

  • NAJK organiseert in de eerste twee weken van juli vier ledenbijeenkomsten door heel Nederland. Met deze regiobijeenkomsten willen we de achterban achtergrond en context geven van het proces rondom het Landbouwakkoord en wat er in dit concept staat. De NAJK-leden hebben hierover bericht ontvangen.
  • De voorbereidingen van het ledenblad BNDR zijn weer in volle gang. Het thema van het volgende nummer luidt: water. Op verschillende fronten een hot topic binnen de agrarische sector.
  • Ook bij NAJK gaan de medewerkers en dagelijks bestuurders waar mogelijk een beetje vakantie houden. Na de geplande ledenbijeenkomsten zullen we het iets rustiger aan doen, zodat we daarna weer vol gas voor jullie belangen op kunnen komen en mooie projecten kunnen opzetten.

Amendement jonge boerentoets aangenomen in Europees Parlement

Het Europese parlement heeft eerder een initiatief ingediend over voedselveiligheid en veerkracht in de landbouw. Vorige week waren hier stemmingen over en konden er wijzigingen (amendementen) worden ingediend. Een amendement dat er een jonge boerentoets gedaan moet worden bij alle wetgeving rondom dit thema is nu aangenomen.

Samen met de Vlaamse jonge boerenorganisatie Groene Kring heeft NAJK de afgelopen periode gepleit voor een jonge boerentoets in de verschillende wetgeving. Met deze toets moet er bij wetgeving een analyse gemaakt worden wat de impact is van de wetgeving op de volgende generatie landbouwers. “Wij zijn blij dat dit amendement is aangenomen in deze initiatiefnota. Dit is een belangrijk signaal naar de Europese Commissie. Er is nog een weg te gaan, maar dit is een eerste stap in de goede richting”, aldus de dagelijks NAJK-bestuurder met de portefeuille internationaal, Peter Meedendorp.

Europarlementslid en Belgisch CD&V-politicus Tom Vandenkendelaere diende het amendement over de jonge boerentoets in. Het is nu aan de Europese Commissie om het initiatiefnota over te nemen.

Jonge boeren missen belangrijke gewassen in lijst wintergewassen

Afgelopen woensdag heeft minister Adema de lijsten met wintergewassen voor het 7e Actieprogramma bekend gemaakt. NAJK is tevreden dat er een aantal gewassen zijn toegevoegd, maar mist nog een aantal belangrijke gewassen zoals consumptieaardappelen en vezelhennep.

In november heeft NAJK, net als vele anderen op de consultatie voor wintergewassen en vanggewassen gereageerd. Nu zijn de lijsten eindelijk bekend geworden. “De keuzes voor de bouwplannen zijn al gemaakt en de nodige voorbereidingen zijn daar ook al voor getroffen. De publicatie komt veel te laat, om hier rekening mee te kunnen houden.”, aldus dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille akkerbouw, Hilde Coolman.

NAJK is tevreden dat bijvoorbeeld Chicorei, winterui, wintervlas, sla en witlofpennen zijn toegevoegd ten opzichte van de eerder gepubliceerde lijst. Coolman: “Het is echter een groot gemis dat consumptieaardappelen en vezelhennep niet zijn toegevoegd. Dit is niet werkbaar in de praktijk en past, in het geval van vezelhennep, ook niet bij de ambities om het areaal biobased gewassen te vergroten. Wij dringen er dan ook op aan bij het ministerie dat de lijsten regelmatig geëvalueerd worden en bijgesteld. Bij nieuwe inzichten of als zaken in de praktijk niet werkbaar blijken.”