Vandaag, woensdag 7 september, heeft de Raad van State uitgesproken dat er onvoldoende zekerheid is dat twee typen emissiearme stalsystemen de reductie halen, waar bij de vergunningverlening mee gerekend wordt. NAJK baalt van deze uitspraak, omdat jonge boeren die te goeder trouw handelen, hiermee met lege handen komen te staan. Het is weer een enorme onzekerheid voor de jonge veehouders er wordt gevreesd voor de verdere gevolgen.

De uitspraak werd gedaan na een hoger beroep tegen een eerdere uitspraak van de rechtbank waarin al was uitgesproken dat er onvoldoende zekerheid is. De Raad van State kwam vandaag tot dezelfde conclusie. De uitspraak ging specifiek over twee soorten emissiearme stallen, de types A1.13 en A1.28. Andere emissiearme stalsystemen in de melkveesector en de stallen in de pluimvee- en varkenssector zijn uitgesloten. “De jonge melkveehouders hebben stalsystemen gebruikt die zijn goedgekeurd door de overheid. De jonge melkveehouders die in de aanvraag gebruik maakte van deze stalsystemen staan nu echter met lege handen. Dit is weer een grote klap in het gezicht van de ondernemers die vooruit willen”, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer. Daarnaast is de grote vraag wat de gevolgen zullen zijn van deze uitspraak. Hoewel deze slechts voor twee stalsystemen van toepassing is, is de vraag of de andere stalsystemen niet volgen. “Het is belachelijk dat deze stalsystemen met een door de overheid onderbouwde bewijslast, alsnog niet juridisch geborgd zijn. De overheid moet heel snel voor een beter protocol zorgen, zodat emissiearme systemen goed geborgd zijn.”

‘Hoe gaan we doelen halen?’
Dat is de grote vraag die NAJK zich hardop afvraagt. “De stikstofemissie moet gereduceerd worden, maar de overheid heeft geen goede protocollen volgens de rechter om reducerende systemen te borgen. Het is op deze manier een onmogelijke opgave waar de jonge veehouders voor staan”, aldus Meijer. Daarnaast is dit helemaal ondoenlijk voor Noord-Brabant. In Noord-Brabant is gesteld dat in 2024 alle stallen emissiearm moeten zijn. “Provincie Noord-Brabant kan dit niet van hun ondernemers vragen. Velen hebben een van de twee afgeschoten stalvloeren gebruikt om een nieuwe vergunning aan te vragen, waarmee ze een poging doen het provinciale doel te halen. Daarnaast zijn er nauwelijks andere opties met de gestelde maximale emissie. Wij ondersteunen daarom de oproep van onze provinciale afdeling BAJK om de gestelde deadline van 2024 snel te herzien en perspectief te bieden aan de jonge veehouders in Noord- Brabant”, sluit de voorzitter af.

Vrijdag 15 juli, heeft minister van der Wal een Kamerbrief gestuurd over de stand van zaken stikstof en landelijk gebied. NAJK is positief over de openingen die in de brief gegeven worden. Zo krijgt legalisering van PAS-melders urgentie, de ecologische autoriteit inhoud, gaat het beruchte kaartje van tafel en worden er stappen gezet om de KDW uit de wet te halen. Er moeten nog heel veel stappen worden gezet, maar dit is een eerste stap in de goede richting.

Kaartje lijkt van tafel
Hoewel het niet met zoveel woorden in de Kamerbrief staat beschreven, kan er tussen de regels door worden gelezen dat de stikstofreductiekaart van tafel gaat. Er staat letterlijk in de brief dat de kaart niet bedoeld is om te kijken of te beoordelen wat de aanpak van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) betekent voor een individueel bedrijf. “Als de kaart niks zegt over de reductie van je bedrijf, banken hier volgens het kabinet niet naar hoeven te kijken en de provincies de kaart ook nog mogen aanpassen, dan staat hier eigenlijk dat de kaart passé is en daar zijn we blij mee”, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer.

Exit KDW ingezet
Ook staat er in de brief letterlijk benoemd dat het hoofddoel van de Vogel- en Habitatrichtlijn de gunstige staat van instandhouding van de natuur is. De brief stelt dat er gekeken wordt naar de omgevingscondities, welke breder zijn dan de  kritische depositiewaarde. Zo kan het ook zijn dat in gebieden door aanvullende manieren van natuurherstel de gunstige staat van instandhouding wordt bereikt, terwijl de KDW in die gebieden overschreden blijft worden. “In onze ogen stelt deze brief dat het NPLG het behalen van de KDW niet meer centraal stelt, maar moet kijken naar de staat van instandhouding, ongeacht of de KDW gehaald wordt of niet”, aldus Meijer. Als laatste wordt ook de evaluatie van het gebruik van de omgevingswaarde (lees KDW) naar voren gehaald en gelijk gesteld aan het tijdspad van het aanpassen van de huidige wet. Daarnaast wordt er ingezet op het ontwikkelen van nieuwe onderbouwde indicatoren om de goede staat van de natuur aan te tonen. “Voor het eerst spreekt dit kabinet zich uit over het aanpassen van de huidige focus op de KDW. Er moeten nog veel stappen worden gezet, maar dit is een goede start”, aldus Meijer.

 Ecologische autoriteit
Zoals hierboven aangegeven gaat het kabinet toetsen op de brede natuurdoelstelling. Daarvoor wordt een onafhankelijke ecologische autoriteit opgericht. De ecologische autoriteit is verantwoordelijk voor het toetsen, met het oog op de huidige en beoogde kwaliteit van de beschermde natuur, of de essentiële ecologische informatie aanwezig is voor de besluitvorming. Ook zijn zij verantwoordelijk voor het op onafhankelijke wijze beoordelen van de wetenschappelijke onderbouwing. Deze autoriteit wordt voor 1 oktober 2022 opgericht.

 PAS-melders
Het kabinet gaat versneld geld beschikbaar stellen voor het legaliseren van de PAS-melders. PAS-melders zitten volgens NAJK al te lang in onzekerheid en ook provincies liepen vast bij het legaliseren. Nu er versneld geld beschikbaar wordt gesteld, roept NAJK provincies op het voorbeeld van provincie Overijssel te volgen. Daar wordt op vrijwillige basis ruimte gekocht van stoppers, om melders en interimmers te legaliseren.

Met deze brief stelt het kabinet de uitgangspunten van het NPLG bij. De kleurplaat lijkt van tafel en de KDW begint zijn weg naar de uitgang te vinden door het omschreven proces wat ingegaan wordt.

Vanuit het project Waardecreatie in Ketens (WiK), waarin NAJK, LTO/NOP, NVP en Rabobank samenwerken, werd duidelijk dat er behoefte is aan een bredere ketenafstemming. Graag nodigen deze partijen daarom alle pluimveehouders uit voor een dialoogsessie over een toekomstbestendige pluimveeketen op donderdag 1 september. Daarbij willen we met elkaar in gesprek om te onderzoeken of en zo ja welke brede gemeenschappelijke belangen er zijn om de toekomst van de pluimveeketen in Nederland te borgen. Hoe maken we onze schakel in de keten winstgevender en het geheel toekomstbestendiger?

Pluimveehouders uit alle geledingen van de sector kunnen deelnemen, zowel legpluimveehouders, vleeskuikenhouders als vermeerderaars en kalkoenen- en eendenhouders. Ook pluimveehouders die niet zijn aangesloten bij NAJK, LTO/NOP of NVP zijn natuurlijk van harte welkom om hun inbreng te delen.

Met de aanwezige pluimveehouders willen we in gesprek over de volgende vraagstukken:

• Welke kansen zien we om de pluimveeketen (en onze positie daarin) te versterken?
• Wat betekent dit voor jou als ondernemer?
• Welke brede gemeenschappelijke belangen zijn er?
• Welke beelden en ervaringen heb je als ondernemer?
• Hoe kijken we met elkaar naar de (nabije) toekomst?

De dialoogsessie zal plaatsvinden op donderdag 1 september van 13.30 – 16.00 uur. Deelname is zowel op locatie in Apeldoorn (Eendrachtstraat 133) als digitaal via Teams mogelijk.

Programma
De dialoogsessie zal starten met een kort welkomstwoord en een introductie. Daarna gaan we met elkaar in gesprek in subgroepen. Door ervaringen en inzichten uit te wisselen, ontstaat een visie op de mogelijke verbeteringen en kansen. En daarmee ook inzicht in welke acties nodig zijn om deze verbeteringen te bereiken. Op deze manier werken we samen aan het versterken van de keten en de ondernemers die daarin actief zijn.

De uitkomsten van deze dialoogsessie met pluimveehouders vormen het uitgangspunt voor een volgende dialoogsessie met de andere schakels in de keten die tevens vanuit WiK georganiseerd zal worden.

Aanmelden
Heb je interesse om deel te nemen en mee te denken? Meld je dan nu aan via deze link. Meld je op tijd aan, want het aantal pluimveehouders dat kan deelnemen is beperkt. Aanmelden kan tot 15 augustus. Daarna ontvang je van ons een bevestigingsmail van jouw deelname.

 

                         

Donderdagmiddag 30 juni werd via een bericht op de NOS-website bekend dat minister Staghouwer (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) met landbouwpartijen in gesprek wil over de toekomst van de landbouw. Dit omdat hij zijn perspectiefbrief moet herzien in opdracht van de Tweede Kamer. NAJK heeft kennis genomen van dit bericht en besloten niet in te gaan op deze uitnodiging. “Wij maken pas op de plaats”, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer.

NAJK-vergadering
Toevallig stond gisteren een vergadering met de afvaardiging uit de provinciale AJK’s gepland. Tijdens deze vergadering is de uitnodiging van minister Staghouwer besproken. “Het was een hele goede, maar ook emotionele en verbindende vergadering. Tijdens deze vergadering werd nogmaals duidelijk hoeveel verdriet, onzekerheid en onbegrip er door landelijke en provinciale bestuurders ervaren wordt bij onze leden. De emoties zijn hoog, zowel bij leden als bij onze bestuurders. Het was goed het daar samen over te hebben en er met elkaar woorden aan te geven. Wij willen daarom ook adviseren: praat met elkaar over wat je voelt en welke emotie dat oproept. Het klinkt niet stoer en het lost ook niet het probleem op, maar het lucht wel op om met je naasten over je gevoel of de ontstane situatie te praten”, stelt Meijer.

Pas op de plaats
NAJK heeft gisteren besloten dat zij niet ingaan op de uitnodiging van minister Staghouwer. Al sinds het begin van de stikstofimpasse hebben jonge boeren en tuinders hun best gedaan om plannen aan te leveren voor zowel perspectief voor de land- en tuinbouw, als het behalen van de doelstellingen omtrent stikstof, water en klimaat. NAJK heeft input geleverd voor de eerste versie van de perspectiefbrief en aan die input is nog geen letter veranderd. “NAJK zal daarom haar plannen nogmaals insturen aan het ministerie van LNV. Vervolgens is het aan hen om naar ons, de jonge boeren en tuinders, toe te komen. Het LNV moet zelf laten zien dat ze onze input serieus willen verwerken in de nieuwe perspectiefbrief! Tot die tijd maakt NAJK pas op de plaats en zal zij niet ingaan op de uitnodiging van minister Staghouwer. Het kabinet is eerst aan zet!”, aldus Meijer.

De provincie: daar ligt de oplossing
NAJK is van mening dat het verschil gemaakt kan worden in de provincies. Hier kan afgeweken worden van de stikstofkaart van minister Van der Wal (Natuur & Stikstof), waarin Nederland is ingekleurd als een kleurplaat. “Waar provincies de hand uitsteken naar ons als jonge boeren en tuinders om in gezamenlijkheid te werken aan een beleid, zullen onze provinciale afdelingen met de provincies hard aan de slag gaan om dit perspectief ook te realiseren.”, zegt Meijer. NAJK roept dan ook elke provincie op om afstand te nemen van de stikstofkaart van minister Van der Wal en een eigen plan op te stellen met een goed perspectief voor jonge boeren en tuinders in samenwerking met de provinciale afdelingen.

NAJK heeft donderdagmiddag 9 juni een open brief gestuurd aan zowel minister voor Natuur en Stikstof, van der Wal, als aan de landbouwwoordvoerders van de coalitiepartijen VVD, D66, CDA en CU. Aanleiding daarvan is de aangekondigde doelenbrief die morgen naar de Tweede Kamer wordt verstuurd. NAJK heeft grote zorgen op het gebied van de Kritische DepositieWaarde (KDW), legalisering, zonering en perspectief.

Hoewel er nog niet bekend is wat er morgen precies in de Kamerbrief over doelen komt te staan, gaan er al wel verschillende geruchten rond. Deze geruchten en het uitblijven van toezeggingen op het gebied van KDW en legalisering baren NAJK zorgen.

NAJK heeft al eerder verschillende plannen aan de overheid geleverd om de doelen op het gebied van stikstof, klimaat en water te kunnen halen. Over deze plannen is NAJK nog in gesprek met zowel het ministerie als de politiek. Los van het feit dat geen enkele handreiking nog volledig door de overheid is opgepakt, is de doelenbrief bepalend of deze perspectiefvolle handreikingen überhaupt tot uitvoer kunnen komen.

De zorgen van NAJK zijn dat de focus eenzijdig op het behalen van KDW-waardes blijft, dat er een zonering van boven komt met bijbehorende reductiepercentages, er geen legalisering komt van PAS-melders en interimmers en dat er geen economische autoriteit komt die gaat toetsen of agrarische bedrijven die deelnemen aan een gebiedsgerichte aanpak hier financieel sterker uitkomen.

“Mocht de doelenbrief morgen onze zorgen niet wegnemen, dan moeten we onze pijlen gaan richten op de Tweede Kamer in aanloop naar het debat over deze brief. Het is dan aan deze Kamer om onze zorgen weg te nemen en een toekomst voor jonge boeren en tuinders mogelijk te maken!”, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer.

Lees de open brief hier.