73% van de jonge boeren geeft aan dat ze actief bezig zijn om hun bedrijf duurzamer te maken met het oog op de toekomst. Een nog groter aantal van 78% wil stappen zetten richting kringlooplandbouw of is daar al mee bezig. Dit blijkt uit een opinieonderzoek van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) en KRO-NCRV aan het einde van een turbulent jaar voor de landbouw. 

De respons en de betrokkenheid van jonge agrariërs is enorm. Ruim duizend boeren hebben de enquête ingevuld en meer dan achthonderd stuurden hun persoonlijke verhaal mee. De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 27 jaar. Een 35-jarige kalverenhouder uit Gelderland schrijft: “Het besef duurzaam te moeten werken is groot, we willen en doen het volop en zijn daarmee het schoolvoorbeeld voor de industrie. Waardering voor wat hierin gebeurt moet vooropgaan.” 79% van de jonge boeren geeft aan niet genoeg waardering te krijgen. 

De boeren voelen zich zeer betrokken bij de leefbaarheid van het platteland. Maar liefst 98% geeft aan dat ze daarbij onmisbaar zijn. Toch geeft ruim de helft aan dat ze zelf wel getwijfeld hebben of ze boer wilden worden. De belangrijkste reden is de grote hoeveelheid wet- en regelgeving die regelmatig verandert en soms tegenstrijdig is, maar ook het inkomensperspectief speelt een grote rol. 

“Jonge boeren die bewust andere keuzes maken dan groeien, groeien, groeien, hebben het ongelofelijk moeilijk om dat voor elkaar te krijgen. Betrek die ook erbij! Zo krijg je goed in beeld dat hetgeen wat de overheid en maatschappij wil, ontzettend ingewikkeld ligt”, schrijft een 36-jarige melkveehouder uit Utrecht. 

Dat ook de huidige stikstofcrisis tot grote bezorgdheid leidt, blijkt wel uit het feit dat bijna 60% van de respondenten zich zorgen maakt over de toekomst en bijna 80% actief betrokken is bij de acties. Opmerkelijk is dat zoveel jonge boeren werken aan een duurzamer bedrijf, terwijl een op de drie aangeeft het niet noodzakelijk te vinden dat de landbouw duurzamer wordt. 

Volgens NAJK-voorzitter Andre Arfman is de reactie op deze stelling goed te verklaren: “Jonge boeren hebben de intentie om over dertig jaar nog te boeren. Het maken van duurzame keuzes is bij hun daarom al een vanzelfsprekendheid. Duurzaamheid is ook voor ieder bedrijf anders. Jonge boeren zitten niet te wachten op verstikkende wet- en regelgeving die hun een bepaalde hoek in duwt en die niet past bij hun bedrijf. ”

Drie jonge boeren blikken zondag in Kruispunt terug op een bewogen en hectisch 2019. Wat hebben de massale protesten en steunbetuigingen teweeggebracht op het erf? En hoe kijken ze naar de toekomst? Uitzending: 23.20 uur op NPO 2.

Van 2 december 2019 tot en met 7 februari 2020 is er weer een nieuwe openstellingsperiode van de subsidieregeling POP3 Jonge Landbouwers (JOLA). Met de zeven tips van Flynth willen wij ook deze ronde tot een succes maken voor de jonge boer en tuinder.

Allereerst nog even in het kort de criteria voor jonge landbouwers:

• Op het moment van indienen van de aanvraag ben je niet ouder dan 40 jaar. Mocht je in de periode 2 december tot en met 7 februari 41 jaar worden, zorg dan dat je de aanvraag indient voor je verjaardag.
• Je hebt voor het eerst daadwerkelijk, langdurige zeggenschap over een landbouwbedrijf.

De tips

1. Zorg tijdig voor een juist relatienummer
   De aanvraag wordt ingediend op jouw persoonlijke relatienummer, dus niet het relatienummer van het agrarische bedrijf. Door met jouw DigiD in te loggen op mijn.rvo.nl wordt automatisch een persoonlijk relatienummer aangemaakt. Regel dus tijdig jouw DigiD en jouw registratie op mijn.rvo.nl.
   Dient een subsidieadviseur de aanvraag in, zorg dat je hem/haar in mijn.rvo.nl hebt gemachtigd. Meer informatie over het inloggen, machtigen en indienen van een aanvraag met TAN-code vind je hier.
2. Kies voor de juiste jonge landbouwer
   Zijn er twee of meer jonge landbouwers binnen het bedrijf actief? Vraag in dat geval aan op het persoonlijke relatienummer van de oudste, voor zover hij/zij niet al eerder een POP3 JOLA subsidie heeft ontvangen.
3. Komt jouw investering in aanmerking?
   Er zijn deze ronde ruim 20 investeringscategorieën waarvoor subsidie kan worden aangevraagd. Sommige provincies hebben het aantal investeringscategorieën beperkt. Check op de website van jouw provincie voor welke investeringscategorieën jij subsidie kunt aanvragen.Daarnaast zijn aan de investeringen ook criteria verbonden. Check daarom of jouw specifieke investering ook binnen de criteria past. Zo geldt voor de investeringen in duurzame energie dat de door de investering opgewekte energie niet meer is dan voor het bedrijf (inclusief bedrijfswoning) noodzakelijk is of op de korte termijn noodzakelijk gaat zijn.Let op! Op het moment van aanvraag mag er nog geen verplichting (ondertekende overeenkomst of opdrachtbevestiging) zijn aangegaan.
4. Check vooraf de beste wijze voor het bepalen van de hoogte van de subsidie
   De subsidie bedraagt in principe 30 % van de subsidiabele kosten met een maximum van € 20.000. Het subsidiepercentage wordt afgetopt, indien er binnen het landbouwbedrijf ook bedrijfshoofden ouder dan 40 jaar zijn. Deze aftopping is 20 % per niet-jonge landbouwer. Check hier een rekenvoorbeeld.Ook kun je kiezen voor een berekening op basis van de verdeling van het eigen vermogen (EV). De subsidie bedraagt in dat geval 30 % van subsidiabele kosten vermenigvuldigd met het percentage in het EV. Hiervoor is een verklaring van jouw accountant nodig. Informeer hem/haar tijdig.
5. Voorkom teleurstellingen, wees tijdig met het melden van wijzigingen
   Wijzigt er iets in je investeringsplan, meld dit dan tijdig bij de provincie. Een wijziging kan namelijk gevolgen hebben voor de subsidie.
6. Dien tijdig en met de juiste documenten de eindverantwoording in
   Heb je jouw investering(en) afgerond? Dien dan een verzoek tot vaststelling in. Dit kan tot uiterlijk 2 jaar na toekenning van de subsidie. De volgende documenten maken deel uit van het verzoek:
   • opdrachtbevestiging, gedateerd na datum van de subsidieaanvraag;
   • facturen;
   • betaalbewijzen of een financial leaseovereenkomst;
   • in geval van een investering in duurzame energie: energienota.Zorg dus voor een goede administratie.
7. Wees goed voor je portemonnee
   De POP3 JOLA subsidie is slechts één van de vele subsidiemogelijkheden. Voor een groot aantal van de investeringscategorieën is het mogelijk om de POP3 JOLA subsidie te combineren met andere subsidieregelingen, bijvoorbeeld (I)SDE, EIA en MIA/Vamil. Laat ook deze subsidiemogelijkheden niet onbenut.

Een laatste aandachtspunt
Waar voorheen sprake was van een realisatietermijn van 3 jaar, geldt voor deze openstellingsronde dus een termijn van 2 jaar na toekenning van de subsidie. Voor investeringen waarvoor een huurkoopovereenkomst wordt aangegaan, betekent dit dat alle termijn binnen deze 2 jaar moeten zijn betaald.

Mocht je na deze tips nog vragen hebben over jouw mogelijkheden, Flynth staat tijdens deze openstellingsronde graag voor jou klaar. Neem contact op met Gerjan Slotboom via e-mail: gerjan.slotboom@flynth.nl of telefoon: 088 – 236 70 88.
Kijk ook op onze website voor meer informatie over de POP3 JOLA en andere subsidieregelingen.

Vandaag hebben 13 boerenorganisaties, onder voorzitterschap van Aalt Dijkhuizen, een oplossing voor de stikstofcrisis aangeboden aan het Kabinet. Dit plan van aanpak kan ervoor zorgen dat Nederland het stikstofdebacle vlot te boven komt en niet afglijdt richting een economische recessie. Het Collectief overhandigde zijn rapport ‘Uit een gecreëerde impasse’ vandaag aan LNV-minister Carola Schouten en Peter Drenth, voorzitter van IPO-Commissie Vitaal Platteland.

Het Kabinet ziet zich sinds de Raad van State-uitspraak genoodzaakt om de berekende neerslag van stikstof op Natura-2000 gebieden niet toe te laten nemen. Het Landbouw Collectief stelt een serie maatregelen voor waarmee op praktische wijze voldoende stikstofruimte kan worden vrijgemaakt, om Nederland snel uit de crisis te helpen. En snelheid is nu geboden, gezien de grote schade die de stikstofimpasse inmiddels aanricht aan talrijke ondernemingen in de landbouw en bouwsector. Die schade loopt per dag verder op.

De boeren komen met maatregelen die praktisch uitvoerbaar zijn en snel tot resultaat leiden: minder eiwit in het voer, extra weidegang en mest aanlengen met water. Ook de stoppers- en saneringsregeling in de varkenshouderij zorgen ervoor dat op korte termijn stikstofruimte vrij komt. Voor het draagvlak in de sector is het cruciaal dat boeren zelf de keuzes kunnen maken die het beste bij hun bedrijfsvoering passen.

Om de maatregelen mogelijk te maken stelt het Landbouw Collectief een aantal harde randvoorwaarden, zoals: vrijwillige deelname, geen generieke krimp, geen inperking van vergunningen (vergund blijft vergund), geen inlevering van rechten of gedwongen opkoop van bedrijven, één werkbaar beleid van rijk en provincies, deposities gevalideerd met metingen, herijking Natura 2000 gebieden en spoedige invoering van een reële drempelwaarde zodat ondernemers niet met een onnodige papierwinkel worden opgezadeld.

Schouders eronder en randvoorwaarden
Het Landbouw Collectief heeft in de afgelopen paar weken met vereende kracht de schouders onder het plan gezet en vraagt datzelfde nu van het Kabinet. De landbouwsector is de afgelopen maanden flink in de kou gezet door de regering en een deel van de Tweede Kamer. De PAS ging onderuit omdat er fouten zaten in de juridische verankering van de wetgeving. De consequenties daarvan werden te gemakkelijk op het bord van de ondernemers gelegd. Niet de boeren en de bouwvakkers waren verantwoordelijk voor deze juridische fouten in de wetgeving, maar de politiek. Het Landbouw Collectief eist van het kabinet dat de kosten die ondernemers moeten maken voor het oplossen van de stikstofcrisis dan ook worden vergoed door extra middelen beschikbaar te stellen voor het doorontwikkelen van maatregelen en bedrijven.

NAJK heeft besloten om zich aan te sluiten bij het nieuwe landbouwcollectief. In het landbouwcollectief is de gehele primaire sector aangesloten en heeft als doel om gezamenlijk op te trekken in het stikstofdossier. Gezien de complexiteit en de grootte van het stikstofdossier vindt NAJK het belangrijk dat er eenheid is en partijen elkaar blijven opzoeken en versterken.

Het landbouwcollectief zal een weg moeten vinden voor de problematiek in het stikstofdossier op de korte termijn. “De Kamerbrief van 4 oktober is funest voor de agrarische sector. Het is daarom goed om een zo breed mogelijk gedragen oplossingsrichting te vinden in dit dossier. Zo kunnen we gezamenlijk de overheid gaan overtuigen dat zij een andere weg in moeten slaan”, aldus NAJK-voorzitter Andre Arfman.

Uitgangspunten NAJK
Voor NAJK is het van groot belang dat er toekomstperspectief is én blijft voor jonge boeren. Voor dit toekomstperspectief is nodig dat er een drempelwaarde ingevoerd wordt, er betrouwbare rekenmodellen worden gebruikt, er geen inname van latente ruimte is, schotten tussen sectoren zijn en er geen koppeling van dier- en fosfaatrechten aan ammoniak is. Arfman: “De uitgangspunten van verschillende organisaties lijken allemaal op een lijn te zitten. We hopen dat we ook in de oplossingsrichting deze gezamenlijkheid kunnen blijven vasthouden.”

Gezamenlijke werkafspraken
NAJK neemt dinsdagavond 5 november ook deel aan het geplande overleg met alle belangenbehartigers van de agrarische sector. Arfman: “Het is belangrijk om in eerste instantie te komen tot een goede structuur en werkafspraken, zodat de continuïteit geborgd wordt.Minister Schouten heeft aangegeven voor 1 december met een nadere uitwerking te komen, snelheid is daarom geboden. Immers we willen niet dat de overheid doorgaat met het uitzwaaien van jonge boeren.”