Een (corona)virus voorkomen is beter dan genezen

Een paar maanden geleden zag ik van de Netflix-documentaire ‘Explained’ de aflevering ‘The Next Pandemic’ en had nooit gedacht dat het geschetste risico inmiddels met het coronavirus zo snel de realiteit zou worden. De coronacrisis treft bijna alle sectoren en het is nog gissen wat op de langere termijn de gevolgen zullen zijn. Als landbouwsector hebben we helaas al vaker met de negatieve gevolgen van epidemieën te maken gehad. Denk bijvoorbeeld aan de gekkekoeienziekte, mond-en-klauwzeer en momenteel de Afrikaanse varkenspest en ook weer de vogelpest. Dat zo’n snel verspreidend virus niet alleen mensen en boerderijdieren kan treffen maar ook gewassen, daar staan we niet altijd bij stil.

Ziektes bestrijden wordt steeds moeilijker

Door klimaatverandering kunnen bladluizen, die virussen overbrengen, deze steeds beter verspreiden en is de kans groter geworden dat we met meer nieuwe virussen te maken krijgen. En steeds vaker zijn dit niet zichtbare virussen waardoor bestrijding extra bemoeilijkt wordt of zelfs onmogelijk is. Momenteel kampen in Nederland bijvoorbeeld 21 tuinbouwbedrijven met het zeer besmettelijke Tomato Brown Rugose Fruit Virus dat tomaten aantast en de planten uiteindelijk laat sterven. Ook schimmels en bacteriën kunnen zeer grote gevolgen hebben; het is je vast niet ontgaan dat bananen met uitsterven bedreigd worden. Twee bananenziekten zijn de grote boosdoeners: de Black Sigatoka die veroorzaakt wordt door een bladschimmel en de Panamaziekte die veroorzaakt wordt door de bodemschimmel fusarium, die wij onder andere ook in onze tarwe en maïs kennen. Deze ziektes dwingen bananentelers om steeds meer bestrijdingsmiddelen te gebruiken, echter worden de schimmels daardoor sneller resistent tegen die middelen. De oplossing lijkt gevonden te zijn met een op basis van genetische manipulatie (GMO) ontwikkeld nieuw bananenras dat resistent is tegen deze schimmels.

Actieplan Plantgezondheid

GMO kent voor- en nadelen, maar dat ook voor in Nederland geteelde gewassen onder andere nieuwe veredelingstechnieken broodnodig zijn om weerbaardere planten te krijgen die huidige en toekomstige bedreigingen tegen kunnen gaan, is een ding dat zeker is. De Branche Organisatie Akkerbouw, waar het NAJK ook deel van uitmaakt, heeft daarom een Actieplan Plantgezondheid opgesteld waarmee we telers, ketenpartners, wetenschappers, milieu- en natuurorganisaties en de overheid mee willen krijgen in de transitie naar duurzame en weerbare teeltsystemen. Dit vraagt ook een groener, maar nog wel steeds toereikend middelenpakket, genoeg ruimte voor bodemgezondheid, mogelijkheden voor het versterken van de biodiversiteit en dat milieuprestaties inzichtelijker worden gemaakt voor de markt.

Weerbare teeltsystemen

We hoeven gelukkig niet bang te zijn dat het coronavirus over zal slaan van mens op plant, maar dat de speerpunten van het Actieplan Plantgezondheid ontzettend relevant zijn, is een ding dat vaststaat. Op dit moment zijn het tomaten en bananen, maar zonder weerbare teeltsystemen zijn al onze gewassen het volgende potentiële slachtoffer waarbij de gevolgen enorm kunnen zijn. En als we dus niet oppassen zou het zo maar kunnen dat net als in de bananen ook in brouwgerst en in maïs de fusarium schimmels resistentie opbouwen en dan hebben we tegen de tijd dat het coronavirus verdwenen is, helaas ook geen Corona bier meer.

Als je meer wilt weten over het Actieplan Plantgezondheid en welke resultaten er inmiddels gehaald zijn, kijk dan hier.

Leendert Jan Onnes

Binnen het dagelijks bestuur van NAJK is Leendert Jan Onnes verantwoordelijk voor de portefeuille akkerbouw. Onnes heeft samen met zijn vader een akkerbouwbedrijf van 120 hectare in het Groningse Finsterwolde. Met de afgeronde studies internationale bedrijfskunde en Business  Marketing / Marketing Research is Leendert Jan een goede aanvulling op het dagelijks bestuur van NAJK.

Jonge boeren geconfronteerd met enorm ambitieus stikstofbeleid

Er wordt meer tijd genomen voor de uitwerking van extern salderen, er wordt meer dan een miljard euro beschikbaar gesteld voor vrijwillige uitkoop en PAS-melders worden gelegaliseerd. Dit zijn een aantal zaken die vandaag, 24 april, in een Kamerbrief van minister Schouten van het ministerie van LNV over stikstof stonden. NAJK is blij dat er meer tijd wordt genomen voor extern salderen, dat beweiden en bemesten vergunningsvrij is en dat de PAS-melders gelegaliseerd worden. Echter blijven de zorgen en onzekerheden in het stikstofdossier groot.

Het Landbouwcollectief, waar NAJK onderdeel van uitmaakt, had eerder al besloten om niet meer verder in gesprek te gaan met de overheid over stikstof. De gesprekken liepen stroef en er werd weinig vooruitgang geboekt om tot een akkoord te komen.

Extern salderen
Er gaat meer tijd genomen worden om het extern salderen op een juiste wijze op te tuigen. “Het is positief dat er meer tijd genomen wordt. De provincies moeten hier nu verder over met elkaar in gesprek. Wij roepen provincies op om de landbouw te beschermen voor uitkoop door kapitaalkrachtige bedrijven en instanties en daarmee samenhangende wild west taferelen. De jonge boeren staan klaar voor hun toekomst maar hebben daarvoor wel stikstofruimte nodig voor de ontwikkeling en verduurzaming van hun bedrijven. Dit kan niet als zij tegen die kapitaalkrachtige partijen moeten opboksen. Geef ons de ruimte. Betrek ons bij de uitwerking”, aldus Marije Klever, dagelijks bestuurder NAJK en verantwoordelijk voor het dossier stikstof.

Vrijwillige uitkoop
De overheid stelt naast de al bekende 180 miljoen euro, nog een extra 275 miljoen euro beschikbaar voor de uitkoop van de varkenshouderij en vervolgens nog 1 miljard euro voor de overige veehouderij. Alle uitkoop is op basis van vrijwilligheid. Klever: “Het blijft ontzettend zonde dat er zoveel geld wordt gestoken in de opkoop van bedrijven terwijl dit een beperkt effect heeft op de stikstofdepositie en het geld ook gebruikt had kunnen worden om de veehouderij en de jonge boeren verder te helpen naar een robuuste toekomst. Het wordt cruciaal om de grond die gepaard met opkoop op een goede manier beschikbaar te houden voor de landbouw en op deze manier bij te dragen aan een betere structuur van die landbouw.”

Voerspoor
“Helaas is er toch gekozen voor een ministeriële regeling in het diervoederspoor. Hierbij kan een maxima worden gesteld vanuit de overheid aan het ruw eiwitgehalte in mengvoer (en mogelijk ander krachtvoer) dat een melkveehouder gebruikt. Deze regeling zal de laatste maanden van 2020 worden ingevoerd en uiterlijk tot 1-1-2021 duren. De werkbaarheid van deze ministeriële regeling is cruciaal, bedrijven mogen niet belemmerd worden in hun praktische bedrijfsvoering en uiteraard mag de productie en de diergezondheid niet in geding komen. De precieze uitwerking volgt later” aldus Klever. Voor de jaren na 2020 wordt ingezet op een convenant, een afsprakenkader, met de sector gericht op voermanagementmaatregelen op sectorniveau om de stikstofuitstoot te verlagen. Daarbij worden dan ook de maatregelen ‘meer weidegang’ en ‘mest aanlengen met water’ die aangedragen zijn door het landbouw collectief verder uitgewerkt.

Lange termijn
NAJK heeft vanaf het begin gepleit voor maatregelen die inpasbaar en werkbaar zijn en waarbij jonge boeren kunnen ontwikkelen richting de toekomst. “Wij jonge boeren, zijn bereid om ons steentje bij te dragen, maar de maatregelen moeten wel praktisch toepasbaar zijn op de boerenerven. Er moet voldoende tijd zijn om de bedrijven erop in te stellen. Er zijn grote investeringen gedaan, bedrijfsprocessen zijn er op ingericht, dat kun je niet van vandaag op morgen veranderen. De maatregelen in verschillende dossiers moeten niet elkaar tegenspreken. In de Kamerbrief wordt een grootte ambitie uitgesproken. De grote vraag is of het realistisch is en of de budgetten toereikend zijn.”, aldus Klever. In de Kamerbrief geeft de minister aan dat de keten ook belangrijk is bij het behalen van de doelen. De maatregelen mogen er niet toe leiden dat sectoren worden uitgekocht en dat daarmee ook de keten aan kracht verliest en niet meer in staat is om te innoveren en voorop te blijven lopen. Ook geeft de minister aan de omschakeling te willen maken naar natuurinclusieve landbouw. Er is ons nog geen duidelijke definitie bekend voor deze term. Dit is wel bepalend voor het succes van natuurinclusieve landbouw.

Komende periode zal NAJK blijven strijden voor de toekomst van de jonge boer en blijven vechten voor het toekomst van de landbouw in Nederland.

Vacature Limagrain: Ruwvoer specialist Zuidoost-Nederland

Limagrain is op zoek naar een enthousiaste Ruwvoer specialist in Zuidoost-Nederland. In deze buitendienstfunctie heb je een belangrijke rol in de productpromotie en begeleiding van maïs en voedergrassen in Midden- en Oost-Brabant , Limburg en Gelderland rivierengebied. Je bezoekt en onderhoudt nauwe contacten met veehouders, loonwerkers en studieclubs. Daarnaast zorg je voor de opzet en uitvoering van demovelden, open dagen en lezingen. Verder verzamel je marktgegevens, houd je ons CRM up-to-date en rapporteer je productinformatie.

Wil je meer weten over deze functie? Bekijk dan hier de hele vacature!

 

NAJK: beweiden vergunningsvrij, logische keuze

Een deel van de koeien staat al in de wei, maar nu is ook bekend dat dit wettelijk geregeld is. Donderdag 16 april meldde provincie Drenthe namens alle provincies dat koeien beweiden vergunningsvrij blijft. Volgens de provincies is het beweiden al onderdeel van de huidige vergunning voor stalemissies en zijn extra vergunningen daarom niet nodig. Volgens NAJK is dit niet meer dan logisch. NAJK gaat er vanuit dat de overheid op korte termijn met eenzelfde soort berichtgeving komt voor bemesten en dat legalisering van de PAS-meldingen dan ook geregeld zijn.

Minister Schouten van het ministerie van LNV en de gedeputeerden van de provincies geven aan dat boeren in hun stalvergunning al een vergunning hebben voor het houden van hun dieren, inclusief de uitstoot die daarbij vrijkomt. Bij beweiden komt minder stikstof vrij dan bij het op stal houden van de koeien. Een afzonderlijke vergunning volgens de Wet Natuurbescherming voor het beweiden zou dan ook dubbel zijn. “Maanden was onduidelijk of beweiden vergunningsplichtig zou gaan worden of niet. Het weideseizoen is ondertussen begonnen, dus het was de hoogste tijd voor duidelijkheid. Beweiden zorgt voor minder stikstofemmissie en is een belangrijk onderdeel van het Nederlandse landschap. Het is dus volledig terecht dat beweiden vergunningsvrij blijft.’’, aldus Marije Klever, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille melkveehouderij.

PAS-meldingen en bemesten
Er zijn alleen nog veel onzekerheden in het stikstofdossier. Over bijvoorbeeld de PAS-meldingen en bemesten zijn nog geen officiële uitspraken gedaan. Klever: “We hopen dat er snel positieve berichten over de PAS-meldingen en bemesten gaan volgen. We leven nu met z’n allen nog in grote onzekerheid. De onzekerheid duurt nu al veel te lang. Dit komt de landbouw niet ten goede.”

Lees het bericht van provincie Drenthe: https://www.provincie.drenthe.nl/actueel/nieuwsberichten/@136018/koe-wei-blijft/

Aanvullende maatregelen op noodpakket positief voor sierteelt en frietaardappelensector

NAJK is positief over de aanvullende maatregelen voor de sierteelt, voedingstuinbouw en fritesaardappeltelers in verband met de coronacrisis. Deze sectoren worden hard geraakt door de coronacrisis en hebben steun hard nodig. NAJK had ook de overheid opgeroepen oog te hebben voor de land- en tuinbouw. De overheid heeft dit hiermee laten zien, maar het is belangrijk dat de overheid de gevolgen blijft inventariseren en daar actie op blijft ondernemen. Ook andere agrarische sectoren merken de gevolgen al of krijgen er hoogst waarschijnlijk mee te maken.

Omdat de bestaande noodmaatregelen, zoals de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW), voor een aantal groepen onvoldoende steun biedt, heeft het kabinet aanvullende maatregelen getroffen. In totaal trekt het kabinet 650 miljoen euro uit voor de aanvullende maatregelen. “Dit is een goede maatregel van de overheid. Op deze manier kan pijn verzacht worden en komt hopelijk de continuïteit van de bedrijven niet in gevaar. We hopen dat het kabinet ook andere agrarische sectoren te hulp schiet bij problemen door de coronacrisis op de kortere en langere termijn.”, aldus NAJK-voorzitter Andre Arfman.

Sierteelt en voedingstuinbouw
De tuinbouw kent een grote piek in het voorjaar. De overheid komt nu tuinders tegemoet die in de periode maart, april en mei 2020 een forse omzetderving hebben ten opzichte van maart, april en mei 2017-2019. Dit om bijvoorbeeld de onvermijdelijke seizoensgebonden loonkosten te kunnen blijven betalen. Uitgangspunt is dat de eerste 30% van de omzetderving onder ondernemersrisico valt en dat de staat de resterende 70% van de schade voor een aanzienlijk deel compenseert.

Fritesaardappelen
De meeste fritesaardappelen worden afgezet in de horeca. Nu de horeca gesloten is en de vrieshuizen vol liggen, ontstaan er grote problemen bij de afzet van fritesaardappelen. De overheid komt nu met een compensatie voor telers voor de hoeveelheid fritesaardappelen die zij nog in opslag hebben liggen. De vergoeding zal 40% bedragen van de gemiddelde marktwaarde van deze fritesaardappelen over de periode september 2019 t/m februari 2020.

De precieze invulling van deze regelingen is nog niet bekend. Beide regelingen worden nu verder uitgewerkt. Verschillende agrarische partijen zijn daar nauw bij betrokken. Arfman: “Het is nu van belang dat de regelingen snel worden uitgewerkt en goed aansluiten bij de praktijk. Op die manier wordt het ook een effectieve regeling.“
Lees de gehele Kamerbrief op: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/04/15/kamerbrief-aanvullende-maatregelen-op-het-noodpakket

‘Voor hoe lang nog drukte in het buitengebied’

Tijdens deze zonnige lente dagen is het druk op de wegen rondom onze boerderij in Oxe. Druk met wandelaars, fietsers, mensen op skeelers en in auto’s. Er zijn natuurlijk altijd wel veel wandelaars en fietsers te zien hier maar nu is het gewoon echt druk!

Logisch natuurlijk dat je na een tijd binnen even de frisse lucht in wilt en probeert de narigheid van nu te vergeten.  Normaal zouden deze mensen massaal naar de terrassen trekken om te genieten van de eerste echte zon en een koel drankje. Helaas is dit door de coronacrisis even niet mogelijk. Een ramp voor de horecaondernemers.

Ik probeer er de positieve kant van te bekijken. Des te meer mensen zien nu hoe rijk het buitengebied van Deventer is. De weilanden met grazende koeien, de bossen, de vogels, de hazen en reeën. Het typische coulisselandschap zoals wij dat hier kennen. Naast de zorgen over het coronacrisis die iedereen nu ervaart, heb ik ook mijn zorgen over het voortbestaan van het landschap zoals wij dit nu kennen.

In het najaar van 2019 gingen wij boeren de straat op om te laten horen dat wij vrezen voor ons voortbestaan door nieuwe stikstofregels. En nog steeds vrezen wij daarvoor aangezien, ondanks dat er op dit moment een crisis aan de gang is in ons land, de stikstofregels er doorheen gedrukt worden in Den Haag. Zelfs maatregelen om de stikstofuitstoot op boerderijen te beperken, aangedragen door het LandbouwCollectief, werden niet gehoord. Afgelopen week werden die zorgen nog maar eens bevestigd door de actie van de Provincie Noord-Brabant. Zij kochten boerderijen voor de ontwikkeling van Logistiek Park Moerdijk. Vruchtbare landbouwgrond voor beton en verkeer.

Dit zogeheten extern salderen betekent dus dat de industrie, boerderijen op kan kopen om te groeien. Wij, jonge boeren, kunnen niet op tegen deze kapitaalkrachtige bedrijven. Daar waar wij in de primaire sector met kleine marges werken. Voldoende om gelukkig van te leven en ons bedrijf mee te ontwikkelen. Maar onvoldoende om met de grote industrie te concurreren. En deze ontwikkeling is juist hard nodig in deze veranderende maatschappij met een veranderende vraag. Waar wij als jonge boeren en boerinnen graag aan willen voldoen.

Een feit is dat er steeds minder jongeren zijn die het zien zitten om het boerenbedrijf van hun ouders over te nemen. Maar door het verwijderen van het hek om onze sector door middel van het extern salderen, vrees ik een nog grotere teruggang van het aantal boerderijen in onze provincie. Met deze teruggang verliezen wij ook ons landschap. Want waar zien we dan nog koeien in de wei, wie onderhoudt de houtwallen, bossen en velden. En wat gebeurt er met deze vruchtbare gronden, ruilen we deze in voor zonneparken waar geen weidevogel kan landen of komt er industrie voor in de plek? Wat doet dit met de leefbaarheid van ons buitengebied en de dorpen?

Ik hoop dat onze provincie het “cowboy gedrag” van Noord-Brabant niet na gaat doen. En zuinig is op haar landschap en de boeren niet in de uitverkoop doet maar een toekomst geeft. Ik hoop dat het nog lang druk zal blijven op onze buitenwegen met fietsers en wandelaars. Daarom zal ik blijven pleiten voor het hek om onze sector en ik hoop u ook. Geniet van wat het landschap ons te bieden heeft en de kleine dingen. Dat doe ik ook elke ochtend als onze koeien de wei in rennen. Vooral nu, nu we het allemaal zo hard nodig hebben.

Christian Muilerman

Christian Muilerman is jonge boer in Oxe en voorzitter van het OAJK.

Wat deed NAJK voor jou in maart?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het

materiaal, de achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden. Daarnaast ontwikkelen we trainingen en cursussen, regelen we winacties en behartigen we jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in maart? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • NAJK en Interpolis organiseerden op 2 maart een avond over bedrijfsrisico´s op Kalverhouderij Beekzicht. Een interessante avond voor alle jonge ondernemers in de agrarische sector.
  • NAJK-voorzitter Andre Arfman en dagelijks bestuurder Marije Klever waren aanwezig bij het afscheid van Werner Buck. Hij nam na een prachtige loopbaan afscheid bij Friesland Campina.
  • Interpolis en NAJK zetten hun samenwerking voort en starten samen een jongerenraad.
  • Deze maand was het laatste Boer Bistro diner. NAJK kijkt terug op een reeks zeer geslaagde etentjes georganiseerd door jongeren op het boeren erf. Veel burgers hebben we het verhaal achter hun voedsel kunnen vertellen.
  • NAJK-voorzitter Andre Arman schreef een column met een duidelijke boodschap aan het kabinet: “Denk ook aan morgen!” https://www.najk.nl/2020/03/06/denk-ook-aan-morgen/
  • Door heel Nederland organiseerden NAJK en DeLaval de We Live Milk Days. Op 3, 4, 5 en 10 maart gingen DeLaval en NAJK dieper in op de relatie tussen koecomfort en een verbetering van de productieve levensduur van de melkkoe. De We Live Milk Day op 11 maart in het zuiden van het land ging helaas niet door vanwege het coronavirus.
  • Dagelijks bestuurder Leendert Jan Onnes was aanwezig bij het nationaal programma landbouwbodems. CO2-reductie lijkt hierbij een belangrijke opgave om de klimaatdoelen te kunnen behalen.
  • Dagelijks bestuurder met de portefeuille bedrijfsovername, Sietse Draaijer, is naar het Kenniscentrum bedrijfsopvolging in België geweest. NAJK heeft een kwartiermakersteam opdracht gegeven om te onderzoeken of een vergelijkbaar initiatief ook in Nederland opgestart kan worden.
  • Het is altijd feest als de postbode weer is geweest! Halverwege maart viel bij iedereen weer ons ledenblad de BNDR op de mat. Hierin las je dit keer alle ‘ins & outs’ omtrent het ‘imago’ van onze sector. Geen BNDR ontvangen? Maar ben je wel benieuwd naar dit onderwerp? Bestel jouw nummer hier: https://www.najk.nl/voor-jou/bndr/
  • Op 18 maart stond de Kick-off van de MaïsChallenge gepland op het Aeres College in Dronten. Door alle maatregelen omtrent het coronavirus wordt deze Kick-off op een later moment ingehaald aan de hand van een Webinar. Dagelijks bestuurder Marije Klever maakt ook deel uit van deze Webinar.
  • Ook de Dutch Poultry Expo, welke gepland stond in maart, is om veiligheidsredenen verplaatst naar 26 en 27 januari 2021.
  • Om de JOLA-evaluatie keer op keer te kunnen verbeteren, kregen jullie afgelopen maand weer de kans om de jaarlijkse JOLA-evaluatie in te vullen. Aan iedereen die ons hierbij een handje heeft willen helpen: heel erg bedankt!
  • Dagelijks bestuurder Tim van der Mark gin in gesprek met een mogelijke afgevaardigde voor de kalverhouderij. Wordt vervolgd!
  • NAJK riep via haar Sociale Mediakanalen alle boeren en tuinders op om hun mondkapjes en wegwerpoveralls te doneren aan de mensen in de zorg. Samen staan we sterk in de strijd tegen corona!
  • Joline Brouwer ging namens NAJK naar Brussel om deel te nemen aan de CDG (Civil Dialogue Group) Arable Crops.
  • NAJK reageerde op het noodpakket van de Tweede Kamer, waarmee ze de gevolgen van de coronacrisis voor het bedrijfsleven proberen te beperken. NAJK pleit ervoor dat de uitwerking van het noodpakket van de land- en tuinbouw praktisch wordt ingevuld en oog heeft voor bijkomende gevolgen.
  • Dagelijks bestuurder Marije Klever heeft vanuit de werkgroep Melkvee weer druk vergaderd met het Landbouw Collectief.
  • Dagelijks bestuurder Leendert Jan Onnes ging telefonisch in overleg met de LTO vakgroep Akkerbouw over de gevolgen van het coronavirus op de gehele aardappel sector.
  • NAJK is benieuwd welke agrarisch gerelateerde onderwerpen jullie graag terug willen zien tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Afgelopen maand vroegen we jullie hierover na te denken en jullie mening vooral met ons te delen. Bedankt daarvoor!

Wat doet NAJK voor jou in april?

Natuurlijk wordt er in april ook veel door NAJK georganiseerd. Lees het laatste nieuws op de NAJK-website. Hierbij alvast een voorproefje:

  • Op 1 en 2 april zou NAJK samen met Aeres Hogeschool Dronten het evenement ‘Meer waarde uit gras’ bij het Agri Innovation Centre in Dronten houden. Met pijn in ons hart hebben we dit evenement moeten cancelen, maar de gezondheid gaat ten alle tijde voor.
  • NAJK wil graag weten wat de verwachtingen van NAJK zijn en hoe het nu wordt ervaren. Daarom heeft NAJK een enquête opgesteld voor provinciale en lokale AJK-bestuurders. Klik hier om de enquête voor ons in te vullen. Alvast bedankt!

 

 

 

 

 

Bijzondere aftrap 5e MaïsChallenge in 2020 

Woensdag 18 maart stond de aftrap van alweer de vijfde editie van de MaïsChallenge gepland op Aeres Hogeschool Dronten. Helaas gooide de coronacrisis roet in het eten en kon deze bijeenkomst niet doorgaan. Daarom is er een alternatieve aftrap georganiseerd via een online kickoff op ruwvoerforum.nl/challenge-2020. In de MaïsChallenge gaan 46 jonge boeren met elkaar de strijd aan wie het beste maïs kan telen. Dit jaar is er speciale aandacht voor het verkleinen van de yield gap in snijmaïs. 

Op proefvelden ligt de opbrengst vaak hoger dan in de praktijk, dit noem je een yield gap. De jongeren krijgen via diverse masterclasses kennis aangereikt die zij gelijk in de praktijk kunnen toepassen op hun eigen percelen. Ze krijgen kennis over alle facetten van maïs telen: van keuze van het perceel tot en met het inkuilen. Veehouders moeten van heel wat markten thuis zijn om succesvol een bedrijf te leiden. De ruwvoerteelt is hierin een belangrijke factor. Met extra aandacht voor de teelt, het uitwisselen van ervaringen met collega’s en praktische kennis van een toonaangevend maïsveredelaar worden deelnemers aan de challenge echte maïsspecialisten. 

Maïs in tijden van crisis

Jos Groot Koerkamp van Limagrain gaf aan dat de aftrap van de MaïsChallenge er dit jaar iets anders uitziet door de coronacrisis. Koerkamp: “Uiteraard blijft het telen van de maïs op eenzelfde manier doorgaan! Dit jaar focussen we op de yield gap. Deze is in Nederland bij maïs vrij hoog en ligt nu op 22%. Normaal gesproken hoort deze tussen de 12% en 15% te zitten. Dit heeft invloed op je opbrengst.” Na de opening door Jos Groot Koerkamp was het woord aan Jan Roothaert, productmanager veehouderij bij Limagrain. Roothaert benadrukt dat er ook goed gedacht moet worden aan de bodem: “De bodemgezondheid heeft een hele belangrijke functie bij de kwaliteit van maïs.” Bob Keurentjes van ForFarmers benoemt het belang van goede kwaliteit maïs voor de voeding. Optimalisatie van de maïsteelt is belangrijk en het is goed om daar nog meer aandacht aan te besteden. Keurentjes: “Aangezien we beperkt zijn in het areaal maïsland moeten we ervoor zorgen dat er naast kwaliteit maïs ook een hoge opbrengst vanaf komt.” 

Het belang van samen leren

Marije Klever, portefeuillehouder melkveehouderij bij NAJK, onderstreepte het belang om van elkaar te leren tijdens deze challenge. “Juist nu we elkaar fysiek niet kunnen zien, moeten we toch proberen om te blijven leren van elkaar. Dit kan via vlogs, appjes met foto’s of videobellen. Trek je LG-begeleider aan de jas via een appje wanneer je er niet uitkomt en schroom niet om in de appgroep van je te laten horen!” Klever neemt zelf ook deel aan de MaïsChallenge: “Ik doe zelf natuurlijk ook mee, want het is leuk en leerzaam om met een groep collega’s bij elkaar te komen en ervaringen uit te wisselen. Je wordt als deelnemer gecoacht door een ruwvoerspecialist van Limagrain en tijdens de bijeenkomsten geven ook andere deskundigen hun adviezen.” 

Tips uitwisselen

Tot slot wisselden de deelnemers in appgroepen tips uit op het gebied van bodem, bemesting en gewasbescherming, zaaibed en zaaien en in/uitkuilmanagement. De tips die in de verschillende groepen besproken werden, werden vervolgens aan de hele groep gepresenteerd.

Komend jaar krijgen de deelnemers nog diverse masterclasses en krijgen ze een bedrijfsbezoek van de ruwvoerspecialisten van Limagrain om hun kennis te vergroten. Samen gaan de deelnemers, Limagrain, ForFarmers en NAJK op weg naar de beste maïsteelt! 

Volg de MaïsChallenge 2020 via facebook.com/MaïsChallenge, najk.nl en limagrain.nl.

Landbouw Collectief zwaar teleurgesteld over overleg met Minister Schouten

Vanmorgen hebben het Landbouw Collectief en Minister Schouten weer overlegd. Premier Rutte kon daar om begrijpelijke redenen niet bij zijn. Het Landbouw Collectief is zwaar teleurgesteld in de uitkomst van het overleg, de kaarten lijken in Den Haag al in 2019 te zijn geschud. In niets lijkt het erop, dat de minister zich op belangrijke punten sterk wil maken voor de sector en tot reële oplossingen te komen. Dit terwijl de landbouw al volop stikstof (NH3) heeft gereduceerd, ook recent. Zelfs in deze bijzondere periode van de Corona crisis, waarbij de stikstofconcentratie in de lucht sterk is gedaald en voedselvoorziening crucialer is dan ooit, wil het Kabinet de agenda van 2019 doordrukken. Op deze wijze heeft verder overleg geen zin.

Gang van zaken
Al op 20 november 2019 heeft het Landbouw Collectief een plan neergelegd en maatregelen voorgesteld, waarmee een aanzienlijke hoeveelheid stikstofuitstoot kan worden bespaard. Sindsdien is intensief overlegd en op onderdelen voortgang geboekt. Maar duidelijk werd ook, dat het Kabinet een eigen weg ontwikkelde. Bijvoorbeeld met de Spoedwet Aanpak Stikstof in december, die de mogelijkheid geeft om het veevoer voor de dieren vanuit Den Haag tot in detail te kunnen regelen. En vervolgens mogelijkheden biedt om boeren te beboeten op een wijze die alle proporties te buiten gaat. Verder is zeer tegen het advies van het Landbouw Collectief in februari een peperdure regeling aangekondigd voor opkoop van boerenbedrijven, waarvan uit berekeningen blijkt dat het effect op de Natura 2000 gebieden minimaal is.

Overleg steeds stroever
Ondertussen verliep het overleg over de door het Landbouw Collectief voorgestelde maatregelen (eiwitarm voer, meer beweiden en uitrijden van mest aangelengd met water) steeds stroever en is op dit moment nog steeds geen van deze maatregelen klaar om op een verantwoorde wijze ingevoerd te kunnen worden in de praktijk. Alle goede ideeën vanuit de sector worden juridisch lamgeslagen vanuit het ministerie. Vanmorgen bleek dat de minister desondanks haar oorspronkelijke idee van eiwitarm voer uit de Spoedwet, alsnog verplicht voor iedereen wil invoeren. En dat middenin de Corona crisis, waarbij de boeren en de partners in de voedselketen wel wat anders aan hun hoofd hebben en zelfs niet eens goed kunnen worden voorgelicht of ondersteund. Voor ons als Landbouw Collectief niet alleen onbegrijpelijk, maar ook onverantwoord!

Gereduceerde stikstof mag niet worden ingeboekt
De landbouw heeft al veel NH3 gereduceerd en werkt daar elke dag aan. De in december aan de landbouw opgelegde taakstelling van 1 kTon besparing voor dit jaar is al meer dan geleverd door het houden van minder dieren en minder eiwit in het veevoer. Echter het ministerie schrijft deze reducties continu toe aan ontwikkelingen die zich normaal al voordoen, waardoor het voor de landbouw onmogelijk is om al haar inspanningen ook te verzilveren. Dat geldt eveneens voor de saneringsregeling varkenshouderij, waarbij ca 10% van de varkenshouders hun bedrijf gaan beëindigen. Het borgen van deze reducties wordt juridisch onmogelijk gemaakt. Dit doet geen recht aan de inspanningen die de veehouderij in Nederland al levert.

Overige belangrijke punten
Andere belangrijke punten die verdere aandacht vragen:

  1. Pas overgaan tot extern salderen als leegkoop van landbouw te voorkomen is en zich niet weer
    een wildwest in opkoop voordoet zoals Brabant recent heeft laat zien. Provincies hebben
    vanmorgen aangegeven hierover eerst in overleg te gaan met de landbouwsector;
  2. Definitief regelen van een generaal pardon voor de zogenaamde PAS-melders en andere
    bedrijven die ten onrechte nog geen natuurvergunning hebben. De minister heeft uitgesproken
    dit zo spoedig mogelijk te regelen;
  3. Zorgen dat voor beweiden en bemesten geen vergunning nodig is;
  4. Een adequaat stikstof registratie systeem, waarbij de gewenste scheiding tussen NH3 en NOx in
    het huidige voorstel van het Landbouw Collectief op grote bezwaren stuit bij het ministerie.
    Terwijl dit voor de landbouw nodig is om te kunnen doorontwikkelen en innoveren;
  5. Passende beloning voor de varkenshouderij voor hun geleverde stikstofruimte uit de warme
    sanering, waarover nog steeds geen concrete afspraken zijn gemaakt;
  6. Correcte afhandeling van de nertsenhouderij laat nog zeker tot het einde van het jaar op zich
    wachten, terwijl de bedrijven in grote problemen zitten;
  7. Behoud van alle vergunde stikstof ruimte, dus ook de latente ruimte op vergunningen. Deze
    ruimte wordt nu compleet ontnomen;
  8. Een noodzakelijke herijking van N2000 gebieden;
  9. Instellen van een minimale drempelwaarde, en,
  10. Afspraken over het opstellen van een lange-termijn plan voor maatregelen en innovatie.

De conclusie van het Landbouw Collectief uit dit alles is, dat de minister vasthoudt aan voor de sector onduidelijke afspraken met de coalitiepartijen en geen ruimte biedt voor inbreng vanuit de landbouw. Zo komen we nooit tot praktisch haalbare en betaalbare maatregelen om stikstof te besparen en te borgen.

Oproep aan de politiek
Het Landbouw Collectief roept de politiek op de minister te bewegen om alsnog tot een akkoord te komen met het Landbouw Collectief. Tot die tijd zet het Landbouw Collectief al haar activiteiten in de werkgroepen on hold. Aalt Dijkhuizen, voorzitter Landbouw Collectief: “De minister kan nog steeds de reductie van stikstof met de boeren en de rest van de keten doen in plaats van zonder, maar dat vraagt van haar wel een fundamenteel andere opstelling dan we nu al een half jaar ervaren.”