NAJK: commissie-Nijpels slaat de plank mis

Afgelopen week heeft de commissie-Nijpels haar advies uitgebracht over versnelling van verduurzaming van de veehouderij. De uitkomsten van het rapport zijn weinig concreet en niet toepasbaar, vindt het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK). De commissie werd begin 2016 aangesteld door staatssecretaris Martijn van Dam om onder andere de economische perspectieven van de veehouderij te verbeteren.

Volgens het rapport is er in de afgelopen jaren een karrevracht aan rapporten, analyses en documenten verschenen. De commissie-Nijpels had de opdracht de bestaande ambities te vertalen naar concrete voorstellen en maatregelen. “Dure woorden verbloemen dat de commissie er niet in geslaagd is een concreet advies te geven over de toekomst van de veehouderij. In plaats daarvan stelt de commissie dat er een regisseur moet worden aangesteld”, aldus NAJK-voorzitter Andre Arfman.

Regisseur belemmert innovatie

Volgens de commissie moet de regisseur partijen binnen de veehouderijsector: aanspreken op de voortgang van verduurzaming, aanbevelingen doen voor bijstelling van het beleid, tussentijdse interventies plegen en sectorbrede initiatieven coördineren. Vanuit de agrarische sector komen vele initiatieven en innovaties naar boven die de veehouderij op ecologisch, sociaal en economisch opzicht verbeteren. Volgens NAJK moet er een klimaat gecreëerd worden die ruimte biedt aan innovatie. “Door innovatie af te dwingen en alleen de beste 30% te stimuleren, wordt voortgang juist in de kiem gesmoord. Elke agrarische onderneming is anders, dat maakt het onmogelijk om 30% koploperbedrijven aan te wijzen. De commissie verwijst daarmee 70% van de ondernemers naar de prullenbak”, aldus Arfman. “Innovatie komt van onderuit en uit onverwachte hoeken. Dit is niet van boven op te leggen.” Experimenteerruimte, financiële mogelijkheden en een andere benadering van de veehouderij, zoals genoemd in het rapport, kunnen houvast bieden aan de invulling van innovatie. Hier moet volgens NAJK dan ook fors in geïnvesteerd worden. Arfman: “Kennisdeling en ontwikkeling op praktisch niveau zijn daarbij sleutelwoorden. Hierdoor wordt het voor jonge ondernemers aantrekkelijk om de veehouderij in te stromen en innovatie aan te jagen. Doordat innovatie van onderaf moet komen, wordt de regisseursfunctie gereduceerd tot controle van overheden en financiers. Zij moeten ondernemers voldoende ruimte geven om te ontwikkelen. De regisseur als controleur biedt geen toegevoegde waarde.”

Mest

NAJK vindt dat de commissie in het rapport terecht de waarde van mest benadrukt. De commissie ziet echter het teveel aan mest op een bedrijf nog steeds als afvalproduct die verplicht verwerkt moet worden. Hiermee worden bestaande regionale kringlopen tussen veehouders en akkerbouwers doorbroken. Volgens NAJK moet de mestdiscussie benaderd worden vanuit de behoefte van de bodem en gewassen. Regionale kringlopen, derogatie en de inzet van (bewerkte) dierlijke mest als kunstmestvervanger spelen hierin een belangrijke rol. Bemestingsproducten moeten op een dusdanige wijze aan de bodem toevertrouwd worden dat ze optimaal benut kunnen worden. Samenwerkingen tussen veehouderij en de plantaardige sectoren zijn, naast de benodigde financieringen, van groot belang om tot de beste bemestingsproducten te komen en op een duurzame wijze het bemestingsvraagstuk te benaderen.

NAJK spreekt in Tweede Kamer over het fosfaatrechtenstelsel

Op donderdag 6 oktober 2016 vond het rondetafelgesprek over het wetsvoorstel tot Wijziging van de Meststoffenwet plaats. Dit gesprek werd gehouden met het oog op de invoering van fosfaatrechtenstelsel. Tijdens dit rondetafelgesprek spraken Tweede Kamerleden met partijen en organisaties die betrokken zijn bij het stelsel. Namens NAJK was Bart van der Hoog, dagelijks bestuurder en portefeuillehouder melkveehouderij, hierbij aanwezig. Hij licht de knelpunten van de jonge melkveehouders toe:


Het stelsel van fosfaatrechten is zeer ingrijpend voor alle Nederlandse melkveehouders. Door het stelsel van fosfaatrechten wordt de kostprijs voor agrarische ondernemers verhoogd wanneer zij investeren in rechten. Zeker voor jonge melkveehouders die voor bedrijfsovername staan is dit extra ingrijpend. Een bedrijfsovername brengt sowieso een hoge financiële druk met zich mee en door de fosfaatrechten wordt deze druk nog groter. Dit belemmerd de ontwikkelingsmogelijkheden voor de melkveehouders van de toekomst. Tevens zorgt dit ervoor dat er minder ruimte is om te investeren in verduurzaming en dierenwelzijn.

Helaas is ingrijpen vanuit overheidswegen nodig gebleken. Het fosfaatproductieplafond in de melkveehouderij is ruimschoots overschreden. Hierdoor voldoen we niet aan de afspraken/vereisten die door de Europese Commissie zijn gesteld en komt de derogatie in gevaar. Om te voldoen aan de afspraken/vereisten vanuit Europa en toch mogelijkheden voor ondernemerschap voor (jonge) melkveehouders te behouden, zijn de invulling van de details van het fosfaatrechtenstelsel van cruciaal belang.

KringloopWijzer

NAJK heeft mede de voorkeur uitgesproken voor fosfaatrechten boven dierrechten, omdat het de mogelijkheid biedt om via voer- en managementmaatregelen te sturen op de fosfaatproductie van de dieren. Hierdoor blijft er ruimte voor ondernemerschap voor individuele melkveehouders, wat kan resulteren in een beter economisch rendement en milieutechnische resultaten. Helaas zijn in het huidige voorstel geen garanties opgenomen voor het al dan niet kunnen toepassen van de KingloopWijzer methode in 2017 tijdens de introductie van het stelsel, terwijl dit wel cruciaal is om op voer- en managementmaatregelen te kunnen sturen.

Hierdoor blijft er ruimte voor ondernemerschap voor individuele melkveehouders, wat kan resulteren in een beter economisch rendement en milieutechnische resultaten.

Evaluatie moment

NAJK wil pleiten voor een evaluatiemoment van het fosfaatrechtenstelsel wat gelijkgeschakeld is aan de termijnen voor het actieprogramma rondom de nitraatrichtlijnen. Er zijn duidelijke winstwaarschuwingen gegeven over het verkrijgen van een nieuwe derogatie. Wanneer derogatie niet behouden wordt voor de Nederlandse melkveehouderij is dit weer een inbreuk op de stabiliteit van de melkveehouderijsector. Daarom vindt NAJK dat als in 2018 geen derogatie wordt verleend, fosfaatrechten overbodig zijn. Door periodiek het stelsel met elkaar te evalueren kan een opeenstapeling van productiebeperkingen worden voorkomen. Daarnaast biedt het inbouwen van een evaluatie of herzieningsmoment de mogelijkheid om rechten te kunnen afschrijven. Het afschrijven van rechten geeft belastingtechnische voordelen voor de melkveehouderij. Zonder herzieningsmoment is afschrijven van de rechten niet mogelijk.

Daarom vindt NAJK dat als in 2018 geen derogatie wordt verleend, fosfaatrechten overbodig zijn.

Verleasen rechten

Bij het verleasen van rechten pleit NAJK voor een minimale inspanningsverplichting van 90% voor de verleaser. Ook bij het melkquotum was dit het geval. De eigenaar van de rechten moet een minimale hoeveelheid fosfaat zelf produceren. Op deze manier wordt voorkomen dat stoppende bedrijven jaren kunnen gaan wachten met het verkopen van hun rechten tot er voor hun een gunstig prijsmoment is. Wanneer bedrijven rechten kunnen vasthouden, zal dit invloed hebben op de beschikbaarheid van vrije rechten en de mogelijke prijs van rechten. Door de minimale inspanningsverplichting ontstaat er een stimulans voor oude boeren om te stoppen en voor jonge boeren om vrije rechten te verkrijgen.

Bij het verleasen van rechten pleit NAJK voor een minimale inspanningsverplichting van 90% voor de verleaser.

Fosfaatbank

De fosfaatbank wordt in het leven geroepen om ontheffingen af te geven aan bedrijven die uit maatschappelijk of milieukundige oogpunt een voorkeurspositie hebben. Jonge boeren zijn degene die de melkveehouderijsector van de toekomst vormen. Zij verkeren ten opzichte van oudere boeren echter in een achterstandspositie, doordat de financiële last door de bedrijfsovername voor de jonge boer hoger is. Vanuit de maatschappelijke voorkeurspositie zouden jonge boeren daarom in aanmerking moeten komen voor de ontheffingen van de fosfaatbank. NAJK pleit er daarom ook voor dat jonge boeren als eerste ontheffingen krijgen uit de fosfaatbank. Daarbij is het natuurlijk ook belangrijk om een aantal andere aspecten in het oog te houden, zoals grondgebondenheid en weidegang. Jonge, grondgebonden boeren die aan weidegang doen verdienen daarom een voorkeurspositie. Deze voorkeurspositie neemt daarna af naarmate de jonge boer aan minder maatschappelijke of milieukundige aspecten voldoet.

Jonge, grondgebonden boeren die aan weidegang doen verdienen daarom een voorkeurspositie.

Wat deed NAJK voor jou in september?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden, ontwikkelen trainingen en cursussen, regelen winacties en behartigen jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in september? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • Zaterdag 17 september vond het NK Veebeoordelen plaats in Kampen. 60 jonge beoordelaars uit het hele land gingen de strijd met elkaar aan om de titel Nationaal Kampioen Veebeoordelen. NAJK organiseert dit evenement jaarlijks met CRV. In 2017 vind het plaats in Zuid-Holland.
  • Deze maand gingen de dagelijks bestuurders van NAJK in gesprek met de SGP, CDA, CU en PVV. Net zoals bij de gesprekken met de andere politieke partijen, waren ook dit goede en openhartige gesprekken. Naast de actuele thema’s in de land- en tuinbouw, zijn ook onder-werpen als Jonge Landbouwersregeling, pacht, fosfaatrechten en macht van retail besproken.
  • NAJK heeft de openstelling voorjaar 2016 van de Jonge Landbouwersregeling (JOLA) geëvalueerd onder haar leden. Er zijn veel reacties binnengekomen. NAJK en de provinciale AJK’s gaan met deze resultaten naar de makers van deze regeling (provincies) om zo te zorgen dat de JOLA terecht komt bij de juiste doelgroep en daadwerkelijk een steuntje in de rug is.

Wat zal NAJK voor jou doen in oktober?

Natuurlijk zal er in oktober ook veel door NAJK worden georganiseerd. Lees het laatste nieuws op de NAJK-website. Hierbij alvast een voorproefje:

  • Loop jij op jouw agrarische bedrijf tegen opgelegde regels aan die praktisch niet uitvoerbaar zijn? NAJK en het ministerie willen weten tegen welke knelpunten jij aanloopt en welke oplossingen er voor zijn. Binnenkort wordt een vragenlijst hiervoor uitgezet. Houd de website en social media van NAJK in de gaten.
  • Van 25 t/m 27 oktober staat NAJK met een stand op de Landbouwdagen Intensieve Veehouderij in Hardenberg en van 1 t/m 3 november op de Rundvee & Mechanisatie Vakdagen in Hardenberg. We hopen veel nieuwe leden te verwelkomen en zien jou graag op onze stand!
  • NAJK sluit zich aan bij het traject om een Internationaal MVO convenant voor de land- en tuinbouw vorm te geven. In dit traject werken verschillende partijen samen aan een convenant.
  • Ook dit jaar organiseert NAJK weer een buitenlandreis. Dit jaar gaat deze naar Argentinië. Wil je de agrarische sector in Argentinië ontdekken? Geef je voor 24 oktober hier op.
  • NAJK is een van de sprekers tijdens het rondetafelgesprek over het fosfaatrechtenstelsel op donderdag 6 oktober. Het gesprek is hier live te volgen tussen 14.00 en 17.00 uur.

‘We need to work, in order to grow: potential can not be eaten!’

Ook al heb ik de portefeuille internationaal, als dagelijks bestuurslid bij NAJK kan ik niet iedere maand naar Afrika. Deze zomer heb ik die kans wel gekregen. Samen met Nicole Sloot, stagiaire bij Agriterra, bracht ik tien dagen in Zambia door. We onderzochten hoe de positie van jonge boeren in Zambia verbeterd kan worden.

Voor en namens Agriterra en NAJK hebben we jonge boeren uit verschillende sectoren gesproken. Nicole deed dat vooral gericht op jongerenraden van coöperaties. Mijn invalshoek had betrekking op belangenbehartiging. Beide spraken we op het Youth in Agribusiness Event in Lusaka en bezochten een aantal boerenorganisaties en -coöperaties.

Verschillen met Nederland

De verschillen tussen bijeenkomsten met jonge boeren in Nederland en in Zambia waren voor mij erg zichtbaar. Ik denk alleen al aan de gebeden die voor en na een vergadering werden uitgesproken en waar iedereen zichtbaar aan deelnam. Ook het feit dat oudere bestuurders automatisch veel meer aanzien hebben en veel respect krijgen van de jongere generatie, zie ik niet direct terug in Nederland. Toch is het grootste verschil wat mij betreft zeker niet cultureel, maar hoort dit wel het fundament te vormen voor de boeren van de toekomst: kennis!

De uitdagingen zijn gigantisch

Binnen NAJK werk ik vaak samen met mensen die een agrarische opleiding hebben gedaan. Zij hebben een heldere visie over waar hun bedrijf heengaat. Dat is in Zambia niet het geval. Er zijn talloze (potentiële) jonge, enthousiaste boeren met ambitie die helaas geen toegang hebben tot een agrarische opleiding. Ook op andere wijzen kunnen zij maar beperkt bijgeschoold worden. Negatief omschreven: jongeren missen de kennis om de melkproductie van hun koe te verhogen. Ze weten niet welk gewas geschikt is om te telen of ze hebben beperkte toegang tot leningen. Ook toegang tot landbouwgrond is lastig. Er is geen kadaster en jongeren moeten via goede relaties met stamhoofden in de plattelandsgebieden grond zien te verkrijgen.

Door schade en schande wijs

Wonder boven wonder komen veel jonge boeren hier wel doorheen. Niet iedereen heeft succes, maar de jongeren blijven ambitieus en enthousiast. Ik heb eigenlijk niemand echt bij de pakken neer zien zitten. Wat dat betreft heb ik ook wel ervaren dat de mentaliteit in Zambia in grote mate verschilt van de Nederlandse. Mensen in landelijke gebieden zijn met weinig tevreden. Opgegroeid in relatieve armoede, met het perspectief van een grote kans op werkloosheid, is het al snel iets beter dan vroeger.

Stappen vooruit

Ondanks dat de jonge boeren het zelf niet per se zo ervaren, vond ik het schrijnend om jonge boeren met zo weinig kansen te zien. Wel zie ik dat er langzaam maar zeker verandering in komt. Door trajecten van Agriterra, inmenging van NAJK en met name door de eigen wil om te veranderen, zal het beetje bij beetje, maar wel structureel, beter worden. De tientallen jongeren die we gesproken hebben, melkveehouders, katoentelers en potentiële akker- en tuinbouwers, willen in ieder geval een grote bijdrage leveren. Zij zien in dat er stappen gezet kunnen worden in kennisontwikkeling, maar ook in organisatie en belangenbehartiging.

Eigen ontwikkeling

Het is irreëel om te denken dat Zambia over vijf of tien jaar het niveau van de Nederlandse landbouw heeft. Dat is ook niet wat we moeten willen nastreven. Zambia en haar inwoners ontwikkelen zich op geheel eigen wijze. Zambia is een van de Afrikaanse landen met het grootste potentieel in de landbouw. Het land zou in theorie tweehonderdmiljoen mensen kunnen voeden. Dat terwijl er nog veel mensen in Zambia momenteel ondervoed zijn, velen lijden aan een nutriëntentekort.

Het land heeft de jongste populatie van de wereld, zo’n 85% van de bevolking is onder de 45 jaar. Er is nog veel ongebruikte vruchtbare landbouwgrond en met een lang regenseizoen en een grote ondergrondse watervoorraad, is er goede toegang tot water. Je zou toch denken, dat land, dat komt er wel. Maar zoals een jonge boerin op het Youth in Agribusiness evenement zo treffend zei: ‘we need to work, in order to grow: potential can not be eaten!’

En dat klopt volgens mij. Kansen moeten er zijn, om benut te worden. Jongeren moeten die ook kunnen zien, zo blijven ze enthousiast en ambitieus. Ik denk dat zowel Agriterra als NAJK daar een grote rol in spelen. Zeker in de tuin-/akkerbouw en in de melkveehouderij. Wij kunnen toch helpen. Jonge boeren melken er nu tien koeien per dag en brengen dan twintig liter op de fiets naar de fabriek. Dat kan toch beter? Wij hebben de kennis al. We hoeven het alleen maar te delen!

Iris Bouwers

Aanmelden kennisuitwisselingsreis Argentinië

Aanmelden kennisuitwisselingsreis Argentinië

Lijkt het jou interessant om eens rond te kijken in een andere agrarische wereld? Een land dat 65x groter is dan Nederland. Een land dat de komende jaren de agrarische sector uit wil breiden en zijn rol als voedselproducent wil vergroten en daarbij Europa als belangrijke afzetmarkt ziet. Een land dat misschien wel een concurrent van Nederland wordt.

Dit jaar gaat de reis naar… Argentinië

NAJK organiseert ook dit jaar weer een buitenlandreis. De reis gaat naar een Spaanstalig land. Eén van de grootste landen van Zuid-Amerika. Het land kan, landschappelijk gezien, worden opgedeeld in vier delen.  Het noordwesten met het Andesgebergte en het Altiplano. Het noordoosten, één grote subtropische laagvlakte met savannes, bossen, rivieren en moerassen. In het midden van Argentinië ligt de ‘Pampa Humeda’, een enorm uitgestrekte vruchtbare vlakte. In het zuiden ligt Patagonië, met langs de oostkust een grote laagvlakte en in het westen het Andesgebergte.

Agrarisch Argentinië

De landbouw in Argentinië wordt vertegenwoordigd door de akkerbouw, veeteelt, bosbouw en visserij. Het aandeel van de landbouw in het bruto nationaal product daalde de afgelopen decennia tot onder de 10%. Ongeveer 5% van de beroepsbevolking is werkzaam in de agrarische sector, toch is deze sector verantwoordelijk voor 35% van de inkomsten. Meer dan 80% van de totale Argentijnse export betreft landbouwproducten, verwerkt of als grondstof. Ruim 70% van de totale bodemoppervlakte wordt voor landbouw gebruikt, waarvan het grootste deel bestemd is voor veeteelt. Buenos Aires is agrarisch de belangrijkste provincie. Grootgrondbezit is in Argentinië nog volop aanwezig. Ongeveer 70% van de cultuurgrond was in de jaren zeventig in handen van 6% van de landeigenaren. Ondanks de vele agrarische hervormingsmaatregelen is deze situatie nog niets veranderd. De belangrijkste exportbestemming voor de Argentijnse agrarische producten is de Europese Unie en Nederland is op dit moment de belangrijkste afnemer. Belangrijke importproducten voor Nederland zijn sojameel, pinda’s, zonnebloemolie en peren. Op de wereldmarkt is Argentinië een grote speler zowel op het gebied van de productie als van de export.

Programma

Via diverse bezoeken en gesprekken met kleine bedrijven, grote bedrijven, de Nederlandse ambassade, boerenorganisaties en coöperaties,  zullen we proberen antwoord te krijgen op de volgende vraagstukken. In hoeverre kan Argentinië zijn voedselproductie verhogen? Hoe kijken de boeren daar zelf tegenaan? Hoe gaan zij om met veranderingen in het klimaat en het groeiseizoen van hun planten? Kunnen zij voldoen aan de Europese importeisen van vlees, soja en andere producten? Welke kansen en bedreigingen liggen er voor het Nederlandse agrarische bedrijfsleven? De bezoeken en gesprekken zullen ons een breed beeld van de Argentijnse landbouw geven.

Een unieke kans…

Deze reis vormt een mooie kans om meer te leren over de agrarische sector in Argentinië. Daarnaast willen we in gesprek met jonge ondernemers in het land, om te kijken hoe zij de opdracht van hun regering uitvoeren. Maar ook hoe zij inspelen op de veranderingen die in dat land plaatsvinden. Je zult dit land met zijn historie en interessante toekomst op een manier leren kennen die voor de meeste toeristen niet weggelegd is. Bovendien is het een mooie gelegenheid om met een gezellige groep collega-boeren en -tuinders op pad te gaan!

Deelname kennisuitwisselingsreis

Jij kan, samen met nog 14 jongeren, met NAJK op uitwisselingsreis naar Argentinië. Het doel van de reis is om bij jonge agrarische ondernemers een genuanceerde visie over agrarisch ondernemerschap in internationaal perspectief te ontwikkelen. Daarbij wordt gefocust op het vergroten van kennis en bewustzijn van vraagstukken die spelen rondom de landbouw wereldwijd, de mondiale samenhang en de rol van de landbouw daarin. Naast het deelnemen aan de reis is het van belang dat jij als deelnemer in Nederland bekendheid geeft aan jouw deelname aan deze reis.

Geef je voor 24 oktober op via het formulier onder de rode button voor deze reis. lees vooraf ook de voorwaarden voor deze reis. Om de juiste agrarische jongeren te selecteren is het van belang dat je duidelijk je motivatie en verwachtingen aangeeft.

Praktische informatie uitwisselingsreis Argentinië

Wanneer?

  • Tussen 7 en 23 december 2016, onder voorbehoud
  • 10-12 dagen

Voor wie?

  • 15 deelnemers per reis
  • Jonge agrariërs
  • NAJK-leden met een brede interesse, dus ook uit verschillende sectoren!

Wat wordt van je verwacht?

  • Eigen bijdrage: € 1500,- per persoon. Hierin zijn vlucht, visum, overnachtingen, maaltijden, vervoer en reisbegeleiding vanuit NAJK inbegrepen
  • Actieve deelname in het uitdiepen van diverse thema’s
  • Na afloop van de reis opgedane ervaringen aan een breder publiek bekendmaken

Deelnemen?

Stuur voor 24 oktober 2016 het volledig ingevulde inschrijvingsformulier in.

Deze reis wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van EZ.

Dagelijks bestuurders op bezoek bij SGP en CDA

Na de zomervakantie heeft NAJK de tour langs de politieke partijen, de zogeheten ronde politiek, hervat. Op 9 september 2016 gingen een aantal dagelijks bestuurders van NAJK op gesprek bij SGP en CDA. Zij spraken over actuele thema’s in de land- en tuinbouw en natuurlijk het belang van jonge boeren en tuinders.

Ronde politiek bij de SGP

Ronald van Leeuwen, portefeuillehouder intensief, en Bart van der Hoog, portefeuillehouder melkveehouderij, gingen op gesprek bij de SGP. In de Tweede Kamer spraken zij met de landbouwwoordvoerder van de SGP, Elbert Dijkgraaf. Onderwerpen van het gesprek waren fosfaatrechten, de situatie in de melkveehouderij, de Jonge Landbouwersregeling en pacht. Daarnaast is er uitvoerig gesproken over de plaats van boeren en tuinders in de voedselketen. Zowel NAJK als de SGP zien gevaren van de macht van retail inkooporganisaties voor het rendement van familiebedrijven. Wanneer rendement onder druk staat, heeft dit direct invloed op de ontwikkeling van onder andere verduurzaming en dierwelzijn.

Ronde politiek bij het CDA

Landbouwwoordvoerder van het CDA, Jaco Geurts, ontving in Den Haag Ronald van Leeuwen, portefeuillehouder intensief, en Andre Arfman, de nieuwe voorzitter van NAJK. Zij gingen in gesprek over fosfaatrechten, het mineralendossier, schotten tussen sectoren, de jonge Landbouwersregeling en pacht.

De dagelijks bestuurders van NAJK gaan bij nog meer politieke partijen langs.  “Door de gesprekken met de politieke partijen leren we elkaar beter kennen en kunnen visies op actuele thema’s worden uitgewisseld. We zijn dankbaar dat de politieke partijen hier zo open voor staan”, aldus Andre Arfman.

Wat deed NAJK voor jou in juli en augustus?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden, ontwikkelen trainingen en cursussen, regelen winacties en behartigen jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in juli en augustus? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • Sinds juli heeft NAJK twee nieuwe dagelijks bestuurders. Andre Arfman heeft de functie van voorzitter overgenomen van Eric Pelleboer en Bart van der Hoog heeft de functie van portefeuillehouder melkveehouderij overgenomen van Koen Bolscher. Maak kennis met Andre en Bart door hun voorstelvideo te bekijken.
  • NAJK stond samen met de Beste Brokkenmakers van ForFarmers op 22, 23 en 24 juli op de Zwarte Cross in het Achterhoekse Lichtenvoorde. Het Zwarte Cross Festival is een uniek feest met muziek, motorcross, stunts, humor, theater en spektakel. Tijdens dit festijn hebben ForFarmers en NAJK hun handtekening gezet onder een verlenging van het partnercontract en wordt de succesvolle samenwerking dus voortgezet.
  • Tijdens de algemene ledenvergadering van Conseil Europeen des Jeunes Agriculteurs (CEJA), de Europese belangenbehartiger voor jonge boeren, heeft EU-landbouwcommissaris Phill Hogan een toelichting gegeven op het EU-steunpakket. Iris Bouwers, portefeuillehouder internationaal, heeft daar aandacht gevraagd voor de verschillende invullingen per land.

 

Wat zal NAJK voor jou doen in september?

Natuurlijk zal er in september ook veel door NAJK worden georganiseerd. Lees het laatste nieuws op de NAJK-website. Hierbij alvast een voorproefje:

  • De dagelijks bestuurders van NAJK gaan weer verder op hun ronde politiek om met de politieke partijen in gesprek te gaan over actuele onderwerpen in de agrarische sector. Deze maand zullen zij langs de SGP, CDA, CU en PVV gaan.
  • Zaterdag 17 september organiseert NAJK weer een nieuwe editie van het Nationaal Kampioenschap Veebeoordelen. Dit jaar vindt het NK Veebeoordelen plaats op het van Heutszplein in Kampen. 64 afgevaardigde jonge koeienkenners uit alle provincies komen bij elkaar om zwartbonte en roodbonte koeien te keuren op frame, robuustheid, uier, beenwerk en het algemeen voorkomen. Kom ook! Klik hier voor meer info.
  • In september zal NAJK samen met de provinciale AJK’s de Jonge Landbouwersregeling evalueren onder haar leden. Omdat de regeling qua voorwaarden een andere regeling was dan eerdere jaren, voor het eerst per provincie werd opengesteld en tot 2019 jaarlijks zal worden opengesteld, is het goed de regeling te evalueren. Houd de media van NAJK en je provinciale AJK in de gaten voor de evaluatie.

Financieel advies aan de zuivelcoöperatie Wakulima in Kenia

Op zondag 17 juli was het dan zover. Na alle voorbereidingen vertrok ik voor Agriterra en het NAJK naar Kenia. Voor mij de eerste keer in Afrika, dus een beetje spannend was het wel. Waar kom je terecht, hoe primitief zou het allemaal zijn en hoe zit het met de veiligheid?

Na een reis van 8 uur kwamen we rond 22u aan op het vliegveld van Nairobi. Daar merkte ik al snel dat alles op “z’n Keniaans” ging.  Zo kwam er na 1 uur wachten pas wat beweging in de rij voor de paspoortcontrole, moesten we vervolgens nog steeds een half uur op onze koffers wachten, en toen we eenmaal in de taxi zaten, stonden we minstens nog een uur in de rij te wachten om met onze taxi door de controlepoorten van de luchthaven te komen. Vanaf dat moment besloot ik me er maar op in te stellen dat alles langer zou duren dan dat ik gewend was in Nederland. En maar goed ook, want Kenianen komen standaard te laat leerde ik die week.

missie Kenia - IMG_1918Na een korte nacht in ons hotel in Nairobi, vertrokken we de volgende ochtend naar Mukurweini, een dorp ten noorden van Nairobi, waar de zuivelcoöperatie Wakulima gevestigd is. De coöperatie was de afgelopen jaren flink gegroeid: van 35 liter melk per dag bij de start eind jaren ’80 tot zo’n 35000 liter melk per dag nu. Vanwege die groei had de coöperatie vorig jaar geïnvesteerd in een yoghurtlijn, waardoor ze sinds kort zowel gepasteuriseerde melk als yoghurt produceerden. Wij waren gevraagd om advies te geven hoe Wakulima nu ook haar financiële afdeling naar een hoger niveau kon tillen.

Missie Kenia - IMG_2032Onze missie begon met een rondleiding door de fabriek. Erg leuk en interessant om te zien hoe men daar de rauwe melk verwerkt. Totaal niet vergelijkbaar met de hygiëne- en kwaliteitseisen die we in Nederland kennen. Zo werd er bijvoorbeeld ook nog gewoon rauwe melk verkocht, droeg men lang niet altijd een haarnetje, handschoenen en schoon schoeisel, en werkte de koeling vaak een halve dag niet. Maar toch ook bewonderenswaardig om te zien hoe gedreven de Kenianen zijn en hoe ze de adviezen van de missies van Agriterra dankbaar ter harte namen.

missie Kenia - DSCN0225Na de presentatie van onze aanbevelingen op vrijdag (waarvoor zelfs de voorzitter van de Board of Directors speciaal naar Mukurweini was gekomen), bracht onze chauffeur ons terug naar Nairobi. Daar bleven we nog één dag, voordat we op zondagochtend terug naar Nederland gingen. Die dag heb ik een National Park bezocht en heeft een gids ons rondgeleid in de sloppenwijken van Nairobi, waar hij was opgegroeid. Beide erg indrukwekkend om te zien!

Op het moment dat ik dit schrijf, zit ik in het vliegtuig terug naar Nederland. Ik kijk terug op een succesvolle en ontzettend gave week, die ik iedereen kan aanraden!

Gerda Verboort
Bestuurslid LAJK

 

 

 

 

Wat deed NAJK voor jou in juni?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden, ontwikkelen trainingen en cursussen, regelen winacties en behartigen jouw belangen in Den Haag of Brussel.

Wat deed NAJK voor jou in juni? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • De ronde politiek heeft haar ronde vervolgd. Deze maand gingen de dagelijks bestuurders van NAJK in gesprek met de SP en VVD. De hoofdonderwerpen tijdens deze gesprekken waren bedrijfsovername en het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.
  • Van 21 tot en met 25 juni was de week van de akkerbouw. NAJK was een van de initiatiefnemers. Ongeveer 20.000 bezoekers hebben de open dag bezocht op de 100 deelnemende bedrijven. Tijdens het seminar van de week van de akkerbouw heeft Doeko van ’t Westeinde, portefeuillehouder akkerbouw, de winnaar van het Innovatiefonds voor telers bekendgemaakt. Kees van der Bos won de hoofdprijs voor de machine die hij ontwikkelt om pootaardappels te ontsmetten met Cleanlight. In het najaar kunnen innovatieve ideeën weer worden ingestuurd.
  • De eerste masterclass van de Maïschallenge heeft voor de 47 deelnemers plaatsgevonden. De deelnemers deden kennis op van verschillende onderdelen die van belang zijn voor een efficiënte maïsteelt. In augustus is er nog een masterclass.
  • Koen Bolscher, portefeuillehouder melkveehouderij, heeft tijdens het rondetafelgesprek de visie van NAJK op weidegang in de Tweede Kamer toegelicht. Aanleiding voor het rondetafelgesprek was de initiatiefnota Wei voor de koe. Bolscher legde daarbij de nadruk op dat weidegang ondersteund moet worden. Onder andere door weidegang in het onderwijs te verankeren.
  • NAJK heeft twee nieuwe dagelijks bestuurders. Andre Arfman is de nieuwe voorzitter en Bart van der Hoog de nieuwe portefeuillehouder melkveehouderij. Lees hier meer over de bestuurswissel.

Wat zal NAJK voor jou doen in juli en augustus?Natuurlijk zal er in juli en augustus ook veel door NAJK worden georganiseerd. Lees het laatste nieuws op de NAJK-website. Hierbij alvast een voorproefje:

  • NAJK staat samen met de Beste Brokkenmakers van ForFarmers op de Zwarte Cross. Op 22, 23 en 24 juli vindt het legendarische festival weer plaats in Lichtenvoorde. Het Zwarte Cross Festival is een uniek feest met muziek, motorcross, stunts, humor, theater en spektakel. NAJK staat in het Hard Brok Café met een stand vol gezelligheid en activiteiten. Heb jij dus tijdens het Zwarte Cross Festival zin in een boeren onderonsje? Kom dan naar het Hard Brok Café!
  • Er kunnen vrijkaarten gewonnen worden voor het landbouwevent AgroTechniek Holland die in september plaats vind. Houd hiervoor onze website in de gaten!

 

Top-up

Onlangs heeft de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO) berichten aan jonge boeren uitgestuurd over toekenning of afwijzing van de aangevraagde extra hectaretoeslag (top-up) bij de gecombineerde opgave 2015. NAJK krijgt hier momenteel vragen over. Daarom wordt in dit bericht uitgelegd wie aanspraak kunnen maken op de top-up voor jonge boeren. Op deze manier kun je achterhalen of een afwijzing terecht is en of dat het raadzaam is hier bezwaar tegen te maken. Niet iedere afwijzing is namelijk terecht en zelfs bij toekenning kan er nog een fout in het aantal uit te keren jaren zitten. 

De eerste 5 jaar nadat je, volgens de voorwaarden die bij de top-up horen, voor de eerste keer zeggenschap hebt gekregen, kun je deze hectaretoeslag aanvragen. Dit wordt als volgt bepaald:

“De zeggenschap gaat in op de datum waarop de jonge landbouwer is toegetreden tot de rechtspersoon of het samenwerkingsverband. Deze datum halen wij uit de registratie bij de Kamer van Koophandel (KvK). Deze datum kan ook later zijn als u met bewijsstukken (bijvoorbeeld statuten en schriftelijke overeenkomsten) kunt aantonen dat u:

  • later blokkerende zeggenschap heeft gekregen dan de datum die bij de KvK staat geregistreerd.
  • op een later moment verantwoordelijk bent geworden voor de dagelijkse bedrijfsvoering, omdat u een dagopleiding volgde van gemiddeld meer dan 3 dagen per week of betaalde werkzaamheden deed in een andere onderneming voor gemiddeld meer dan 24 uur per week.

Er is geen zeggenschap voor de periode waarin een overeenkomst tussen alle maten of een overeenkomst tussen alle vennoten bepaalt dat de maatschap of VOF eenzijdig door de andere maten of vennoten kan worden opgezegd. Bijvoorbeeld de proefmaatschappen. Als alle maten onbeperkt bevoegd zijn heeft de jonge landbouwer geen blokkerende zeggenschap.”  

Eerste onderneming

Je kunt alleen top-up aanvragen als het bedrijf je eerste onderneming is. Wanneer je een bedrijf ongewijzigd hebt overgenomen na een samenwerkingsperiode blijft het gezien worden als je eerste onderneming (ook al veranderd het relatienummer). De datum van eerste zeggenschap verandert daarbij dus niet. Er komen veel opmerkingen bij NAJK binnen dat dit onterecht is omdat de jonge ondernemers juist ná bedrijfsovername de top-up nodig hebben. Zo kijkt NAJK ook tegen de huidige invulling van de top-up aan, maar dat staat los van wie nu voor de top-up in aanmerking komen. Bij splitsing van een onderneming is het overigens niet vanzelfsprekend dat de onderneming als eerste onderneming gezien blijft worden. Bij een tweede (of daaropvolgende) onderneming kom je in ieder geval niet in aanmerking voor de top-up.

Controle door RVO

RVO gaat ervan uit dat je startdatum van zeggenschap gelijk is aan de datum waarop je voor het eerst als landbouwer bij de Kamer van Koophandel (KvK) bent geregistreerd. Wanneer de door jou opgegeven startdatum van zeggenschap afwijkt van de geregistreerde datum bij KvK heeft RVO als het goed is aanvullende gegevens bij jou opgevraagd. Daarmee kun je aantonen dat je inderdaad later zeggenschap, volgens de voorwaarden van de top-up, hebt gekregen. Dit zou bijvoorbeeld een maatschapscontract kunnen zijn waaruit blijkt dat je een periode proefmaatschap had. Of een document waaruit blijkt dat je schoolgaand of werkend was naast het bedrijf.

Het kan ook zijn dat je zelf de datum van eerste zeggenschap onjuist hebt ingevuld. Het komt voor dat er verwarring is ontstaan over de eerste datum van zeggenschap. Dit komt voort uit het feit dat de zeggenschap volgens de voorwaarden van de top-up losstaat van of je voor de fiscus ondernemer bent of niet. In alle gevallen waarin je recht zou hebben op top-up en deze toch is afgewezen kun je bij RVO bezwaar indienen. Het is belangrijk dat je zelf de bewijsstukken meestuurt die aantonen waarom jij wel recht hebt op de top-up. Dit geldt ook voor degenen die zelf een fout hebben gemaakt bij de aanvraag. Zorg er in alle gevallen voor dat de juiste datum van eerste zeggenschap bij RVO geregistreerd staat.