NAJK richtlijn hygiëne advies MKZ

Vrijdag 10 januari jl. werd bekend dat er op een waterbuel houderij in Brandenburg DTSL een MKZ-besmeing is geconstateerd. Door minister Wiersma LVVN is een Ministeriële Regeling Kalverhouderij gepubliceerd. Onderdeel van deze regeling is dat op vleeskalverbedrijven een bezoekersverbod geldt, behalve voor mensen die er voor noodzakelijke redenen moeten zijn. Tevens geldt er een landelijk afvoerverbod, met uitzondering van afvoer naar de slacht. Er geldt op deze bedrijven voor
iedereen een strikt hygiëneprotocol.

NAJK heeft in afstemming met het ministerie en met de betrokken sectororganisaties uit voorzorg een richtlijn hygiëne advies MKZ opgesteld dat als dringend advies geldt voor alle gevoelige sectoren (rundvee, varkens, kleine herkauwers).

Wat betekent dit concreet?
Voor bestuurders en medewerkers die thuis een bedrijf hebben in een MKZ-gevoelige sector, of voor hun werkzaamheden betrokken zijn bij een MKZ-gevoelige sector, geldt een dringend advies om tot en met maandag 20 januari geen bedrijven te bezoeken als dit niet strikt noodzakelijk is. Voor deze bestuurders en medewerkers geldt tevens een dringend advies om vergaderingen en overige overleggen tot en met maandag 20 januari niet fysiek te organiseren of te bezoeken, maar enkel online deel te nemen.

Updates
We houden de ontwikkeling rondom de MKZ-besmeing in Brandenburg
nauwleend in de gaten. Deze richtlijn zal worden op- of afgeschaald als daar
aanleiding voor is. Als er updates zijn, worden deze gedeeld via de whatsapp
groepen en/of website.

Inhoudelijke informatie
Voor inhoudelijke informatie verwijzen we continue naar:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/diergezondheid

VACATURE | Kom het dagelijks bestuur van NAJK versterken als portefeuillehouder Bedrijfsovername

Als portefeuillehouder bedrijfsovername ben jij ambassadeur van NAJK. Je voelt je verantwoordelijk voor het versterken van de positie van jonge boeren en tuinders en werkt samen met hen aan een sterke toekomst. Jij ontwikkelt en voert beleid uit dat inspeelt op hun wensen en de veranderende wereld om ons heen.

Wat ga je doen?

In deze rol richt jij je op:

  1. Signaleren en oplossen van knelpunten
    Of het nu gaat om de lobby voor succesvolle bedrijfsovername, of andere wet- en regelgeving: jij signaleert kansen en bedreigingen en speelt hier actief op in.
  2. Ondersteuning bij bedrijfsovername
    Je organiseert bijvoorbeeld themabijeenkomsten over bedrijfsovername. Daarmee geef je jonge ondernemers de handvatten om een succesvolle overdracht te realiseren. Verder lever je een actieve bijdrage bij de oprichting van het programma kenniscentrum bedrijfsovername.

Daarnaast ben jij de schakel tussen onze leden, het bedrijfsleven en overheden.

Jouw taken

  • Samen met het bestuur draag je verantwoordelijkheid voor NAJK
  • Je verdedigt de belangen van onze achterban bij beleidsvorming, politiek en binnen de sector
  • Je bezoekt bijeenkomsten van provinciale en regionale AJK’s
  • Je vertegenwoordigt NAJK door actief te netwerken en lezingen te verzorgen
  • Je blijft op de hoogte van agrarische ontwikkelingen, zowel nationaal als internationaal.

Wie ben jij?

Wij zoeken een enthousiaste jonge agrarische ondernemer  of potentieel bedrijfsopvolger die:

    • met passie en visie midden in de sector staat
    • inzicht heeft in de bedrijfseconomische, fiscale en maatschappelijke uitdagingen van de agrarische sector, waar een jonge boer of potentieel  bedrijfsopvolger mee te maken heeft.
    • ontwikkelingen en trends in de sector snel signaleert en vertaalt naar concrete acties
    • affiniteit heeft met belangenbehartiging en het collectieve belang vooropstelt
    • zich comfortabel voelt als boegbeeld en beschikt over sterke presentatie- en communicatievaardigheden
    • zelfstandig werkt, maar ook een echte teamplayer is

Interesse?
Klik hier om meer te weten te komen over deze functie. Direct solliciteren? Mail dan naar sollicitaties@najk.nl. We ontvangen graag je CV en motivatiebrief. Reageren kan tot en met 14 februari 2025. De eerste gespreksronde zal plaatsvinden op vrijdagmiddag 7 maart en de tweede gespreksronde staat gepland op vrijdagmiddag 14 maart.

Het is tijd dat langjarige pacht de standaard wordt

De huidige pachtwetgeving, die voor het laatst in 2007 is gewijzigd, sluit al jaren niet meer aan op de behoefte van pachter én verpachter. Een derde van de Nederlandse landbouwgrond wordt verpacht. Pacht is daarmee een belangrijke mogelijkheid voor jonge boeren en tuinders om grond in gebruik te krijgen. Op verzoek van het ministerie van LVVN heeft NAJK de afgelopen twee jaar samen met LTO Nederland, BLHB en FPG gewerkt aan een voorstel om tot een herziening van de pachtwetgeving te komen. Afgelopen oktober is dit voorstel afgerond en aangeboden aan het ministerie. Vrijdag heeft de staatssecretaris met een kamerbrief gereageerd op onze voorstellen. “We zijn er nog niet, maar de positieve reactie van de staatssecretaris laat zien dat we deze keer echt toewerken naar de nodige herziening”, aldus Merel Straathof, portefeuillehouder leefomgeving.

 

Het huidige systeem voldoet niet meer

In het kort bestaat de huidige pachtwetgeving uit geliberaliseerde pacht (kortlopend) en reguliere pacht (langlopend). Bij langlopende pacht is de prijs gemaximaliseerd op de vastgestelde regionorm en kan de verpachter het pachtcontract niet zomaar opzeggen. Dit maakt dat dit zo onaantrekkelijk is voor verpachter dat deze pachtvorm nauwelijks meer wordt afgesloten. Voor kortlopende pacht is de prijs en de duur van het contract (tot maximaal 6 jaar) vrij te bepalen, hier staat tegenover dat er torenhoge prijzen worden betaald voor kortlopende zekerheid en er beperkt aandacht wordt besteed aan duurzaam grondgebruik. “Het huidige pachtstelsel maakt het in praktijk nagenoeg onmogelijk om duurzaam langlopend te (ver)pachten. Jonge boeren hebben langjarige zekerheid nodig om hun bedrijven te kunnen doorontwikkelen. Dit kunnen we mogelijk maken door langjarige pacht aantrekkelijker te maken voor verpachter en kortlopende pacht te ontmoedigen. Na jaren van onderhandeling is het hoog tijd om deze noodzakelijke veranderingen in de pachtwetgeving door te voeren”, aldus Straathof.

Van kortlopend naar langlopend
Het nieuwe pachtstelsel moet aantrekkelijk zijn voor pachter én verpachter. Hoe aantrekkelijker voor beide, hoe meer zwarte pacht voorkomen kan worden. Daarnaast is langjarige zekerheid van belang voor de jonge ondernemer en stimuleert dit duurzaam bodemgebruik. Het voorstel vanuit onder andere NAJK sluit aan bij deze voorwaarden. Centraal staat de stimulering van langlopende pacht door het behoud van reguliere pacht in combinatie met een nieuwe pachtvorm, duurzaam langlopende pacht, waarin de prijs vrijer is én een einddatum vast staat. Zo heeft zowel de pachter als de verpachter hier voordeel aan. Kortlopende pacht blijft mogelijk, maar wordt wel ontmoedigd door de progressieve prijsbepaling die onder de regionorm uitkomt. NAJK is blij om te zien dat de staatssecretaris het dossier zo voortvarend oppakt en er op hoofdlijnen overeenstemming is gevonden op vele onderdelen waaronder de pachtvormen, de bedrijfsmatigheid en de mogelijkheid tot vrijwillige bindende duurzaamheidsafspraken.

Tijd om door te pakken
NAJK is zeer te spreken over de reactie van de staatssecretaris op de voorstellen van de LTO, BLHB, FPG en NAJK en kijkt uit naar een goede samenwerking het komende jaar. Het is in ieders belang, maar zeker in die van de jonge boer, dat er eind 2025 een voorstel tot herziening voorligt aan de tweede kamer. “Pacht is en blijft complex, als NAJK blijven we ons inzetten voor de herziening van de pachtwetgeving. Op naar een pachtstelsel dat aansluit bij de wensen van pachter en verpachter én bijdraagt aan verduurzaming van de agrarische sector”, aldus Straathof.

Royal A-ware en NAJK slaan de handen ineen voor een toekomstbestendige melkveehouderij

Om de toekomst van de Nederlandse melkveehouderij te versterken, hebben NAJK, de belangenvereniging voor agrarische jongeren in Nederland, en zuivelverwerker Royal A-ware de handen ineengeslagen. Door dit partnerschap kunnen beide partijen kennis en ervaring uitwisselen over de belangrijkste ontwikkelingen voor jongeren in de agrarische sector.

Delen van kennis
Een van de belangrijkste speerpunten van deze samenwerking is het delen van kennis en middelen. Royal A-ware gaat expertise delen op het gebied van de zuivelmarkt en verduurzaming. Ruben Klein Teeselink, Bestuurder NAJK licht toe: ‘Bij NAJK organiseren we regelmatig workshops en kennisprojecten rond thema’s zoals graslandbeheer, bedrijfsovernames en duurzaamheid. Door de samenwerking met Royal A-ware kunnen we onze leden hierin nog beter ondersteunen. We zijn blij met dit partnerschap.’

Ook Royal A-ware ziet toegevoegde waarde in de samenwerking. Klaas de Jong, COO Royal A-ware: ‘Er zijn maar een paar plekken in de wereld waar zuivel goed kan worden geproduceerd. Noordwest-Europa is er daar één van. De sector in Nederland is één van de meest duurzaamste ter wereld. Dat moeten we bewaken en blijven koesteren. De jongere generatie melkveehouders krijgt te maken met uitdagende wet- en regelgeving, waarbij flexibiliteit en ondernemerschap onverminderd belangrijk zijn. Door onze krachten te bundelen met NAJK, willen we hen hierin ondersteunen en samen oplossingen ontwikkelen waarmee de sector nog toekomstbestendiger wordt.’

BoerVeilig lanceert leskist ‘Veilig op stage’!

Vanaf vandaag heeft BoerVeilig iets nieuws: de ‘Veilig op stage’ leskist, speciaal voor jongeren die stage (gaan) lopen in de melkveehouderij. In deze sector komt enthousiasme en passie voor werken met dieren en machines samen, maar zo’n stage kan ook uitdagend zijn door de verschillende bedrijfselementen, vooral als je nog niet veel ervaring hebt. Met deze leskist biedt BoerVeilig handige tips en praktische tools om goed voorbereid en veilig aan de slag te gaan. Zo kan iedereen met een gerust hart en vol vertrouwen aan de stage beginnen!

Voor wie is de leskist bedoeld?
De leskist is ontwikkeld voor de drie verschillende doelgroepen: studenten, docenten én stagebedrijven. Alle drie hebben (in meer of mindere mate) invloed op het creëren van een veilige stage en hebben ook verantwoordelijkheden op dit gebied. Want een ongeluk zit in een klein hoekje, maar door samen alert te zijn en voorzorgsmaatregelen te treffen, kunnen we ongelukken zoveel mogelijk voorkomen. Zo werken we gezamenlijk toe naar een ‘generatie ongelukvrij’.

Wat zit er in de leskist?

Benieuwd wat erin zit en hoe je het kunt gebruiken? Hieronder een overzicht!

  • Webinar voor stagebedrijven en docenten
    Dit Webinar helpt stagebedrijven en docenten om meer te leren over de meest voorkomende gevaren op agrarische stageplekken. Er worden handige tips gedeeld en je krijgt antwoord op allerlei vragen rondom veiligheid. Ideaal voor stagebegeleiders en docenten die studenten goed willen voorbereiden!
  • Overzicht van verzekeringen
    Soms gebeurt er iets op de werkvloer waarbij een verzekering van pas komt. Dit overzicht legt uit welke verzekeringen handig zijn voor scholen, stagebedrijven en studenten, zodat iedereen weet wat wel en niet is gedekt.
  • Video voor stagebedrijven
    Een korte video speciaal voor stagebedrijven, waarin docent Aron van Boekel in gesprek gaat met melkveehouder Gerhard Grotentraast. Gerhard legt uit hoe hij een veilige werkplek creëert voor stagiaires op zijn bedrijf.  Melkveehouder Gerhard Grotentraast: “Pas op voor bedrijfsblindheid en communiceer goed met je stagiaires.”
  • Factsheets van SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven)
    Handige informatie die speciaal voor praktijkbedrijven in de agrarische sector is opgesteld. Hierin staat precies wat er wettelijk geregeld moet zijn en wat goed werkt om de werkplek veiliger te maken.
  • Video voor studenten
    Ter voorbereiding op de stage is er voor studenten een speciale video gemaakt. Veiligheidskundige Paul de Vries van Stigas neemt de jongeren mee in een rondgang over het melkveebedrijf van de familie Damsteegt. Hierin komen de verschillende elementen op een melkveebedrijf aan bod, zoals melken, werken op hoogte, gevaarlijke stoffen, rijdende machines en omgang met dieren. Hiermee kunnen studenten vol vertrouwen aan de stage beginnen en weten ze beter waar op te letten. Veiligheidskundige Paul de Vries: “Weet welke werkzaamheden je wel en niet mag doen. Vraag bij twijfel om hulp.”
  • Invulbare checklist
    Deze checklist kan de student samen met de stagebegeleider langs lopen voordat de stage begint. Zo weten student en begeleider allebei precies wat er nodig is om veilig te werken en kunnen afspraken vastgelegd worden. De checklist is makkelijk in te vullen en kan ook worden aangepast aan de specifieke stageplek.

Veiligheid eerst!

Door de mix van video’s, informatiematerialen en handige checklists zorgen we ervoor dat studenten, stagebedrijven en docenten helemaal up-to-date zijn op het gebied van veiligheid, zodat studenten kunnen leren in een veilige omgeving.

Vanaf december 2024 kan iedereen gratis gebruikmaken van de leskist. De leskist is te raadplegen via deze link.

Meer weten? Neem dan contact op met Gerjanne van Esveld (projectleider BoerVeilig) via gvanesveld@najk.nl

BoerVeilig is een initatief van NAJK, DDB, LTO, Stigas, NZO en (wordt gefinancierd door) ZuivelNL. Meer weten over dit project? Kijk op www.boerveilig.com

Breng de agrarische sector in beeld en WIN!

Laat de land- en tuinbouw zien! De agrarische sector is natuurlijk de mooiste sector van Nederland en dat mag gezien worden. Maak daarom een foto van jouw lievelingssector, deel deze met NAJK en win de enige echte NAJK-overall!

Hoe werkt het?

  • Stuur uiterlijk zondag 2 februari 2025 jouw foto in via communicatie@najk.nl.
  • Maximaal 3 foto’s per deelnemer (per inzending per BNDR)
  • Beeldformaat JPG of PNG
  • Let op de kwaliteit van de foto’s
  • Je moet natuurlijk zelf de maker van de foto zijn
  • De winnende foto wordt in de volgende BNDR en op onze Facebook- en Instagram pagina bekendgemaakt.
  • De makers van de foto’s geven toestemming voor publicatie van de foto door NAJK.

 

Algemene voorwaarden

  • De maker van de winnende foto dient een NAJK-lid te zijn.
  • Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
  • De prijzen zijn niet inwisselbaar voor geld.

 

Wat deed NAJK voor jou in november?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, de achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden. Daarnaast ontwikkelen we trainingen en cursussen, regelen we winacties en behartigen we jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou november? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

Wat doet NAJK voor jou in december?
Natuurlijk zit NAJK ook in de maand december niet stil. Houd de NAJK-site en de socials in de gaten voor het allerlaatste nieuws! Hierbij alvast een voorproefje:

Ruimte voor Landbouw en Natuur, het is tijd om stappen te zetten

Afgelopen September werd bekend dat het kabinet stopt met het Nationaal Programma Landelijk Gebied NPLG. Samen met het transitiefonds en de gebiedsgerichte aanpak moest dit programma ervoor zorgen dat doelen omtrent klimaat, water en stikstof werden gehaald in samenspraak met vitale boerenbedrijven. Ondanks de afschaffing van het programma zijn de doelen blijven staan. In plaats van het transitiefonds 25 miljard, heeft het kabinet 5 miljard uitgetrokken voor innovatie en vrijwillige opkoop, daarnaast is er 500 miljoen euro per jaar toegezegd voor de uitbreiding van het Agrarisch natuurbeheer ANB. Afgelopen vrijdag presenteerde minister Wiersma twee kamerbrieven met hierin haar alternatief om te werken aan deze doelen middels de aanpak ‘Ruimte voor Landbouw en Natuur’ en de eerste contouren hoe het structurele budget voor ANB ingezet kan worden.

De basis is goed, invulling blijft onduidelijk
NAJK is blij met de gekozen logica in de aanpak Ruimte voor Landbouw en Natuur RLN. In de aanpak wordt onderscheid gemaakt tussen opgaven met generiek beleid, voor stikstof en broeikasgassen, en gebiedsspecifiek beleid voor ruimtelijke opgaven zoals waterkwaliteit, veenweide en de staat van de natuur. Deze denklijn sluit goed aan bij hetgeen waar NAJK al langer voor pleit. De gebiedsprocessen die zijn opgestart ten tijde van het NPLG waren met alle opgaven te complex, dit resulteerde in veel praten met weinig resultaat. “Deze nieuwe aanpak maakt het mogelijk om snel te schakelen en echt stappen te zetten!” aldus Merel Straathof portefeuillehouder leefomgeving.

Concretisering van de aanpak moet echter wel nog plaatsvinden. Zo worden gebiedsprocessen niet meer aangemoedigd vanuit het rijk. Wat lopende gebiedsprocessen kunnen verwachten is onduidelijk, dit baart NAJK zorgen. Ook is het nog onduidelijk hoe de gebiedsspecifieke opgaven worden aangepakt. Zolang de concretisering nog niet plaatsvindt kunnen we niet anders dan afwachten. Naast het gebrek aan concreetheid maakt NAJK zich zorgen over de haalbaarheid van het programma zolang een tijdspad voor implementatie en realisatie ontbreekt. De opgaven waar de landbouw mee te maken heeft, kennen deadlines. De Kader Richtlijn Water verplicht ons bijvoorbeeld om in 2027 te voldoen aan de voorschriften voor waterkwaliteit. Willen we met elkaar binnen drie jaar stappen zetten op dit dossier, dan is een tijdspad noodzakelijk.

Ook de inzet van 5 miljard voor met name innovatie en bedrijfsbeëindiging past in het plaatje. De voornemens zijn goed. Echter antwoorden op de vragen; hoe? wanneer? waar? en door wie? worden niet beantwoord. “De tijd begint te dringen. Hoe langer we stil staan, hoe radicaler de oplossingen die nodig zijn om op tijd te voldoen aan de Europese wetgeving”, stelt Straathof.

Agrarisch natuurbeheer, een waardig alternatief!
Agrarisch natuurbeheer kan een grote bijdrage leveren aan de biodiversiteit, waterkwaliteit en reductie van emissies. Om als jonge boer je bedrijf structureel in te richten met ANB is het noodzakelijk dat je contracten af kan sluiten voor de lange termijn en je fatsoenlijk beloond wordt voor de geleverde diensten. Zonder deze voorwaarden is een omschakeling op je bedrijf niet mogelijk. De minister is voornemens om aan deze criteria te gaan voldoen met contracten voor 20 jaar, periodieke indexering en concurrerende vergoedingen. Uit onderzoek moet blijken of dit haalbaar is. NAJK is hier heel blij mee en hoopt dat deze positieve lijn bij de voorjaarsnota, waar concretisering plaatsvindt, doorzet. Het is nog onduidelijk welke pakketten waar mogelijk zijn en welke vergoedingen hierbij horen. Ook met het nieuwe budget is niet alles overal mogelijk, er moeten keuzes worden gemaakt. Willen we met elkaar in 2026 stappen kunnen zetten, dan moet er begin 2025 duidelijkheid zijn om alles nog voor te kunnen bereiden. “De contouren zijn hoopvol, maar zonder deze duidelijkheid is het nog moeilijk in te schatten in hoeverre agrarisch natuurbeheer een echt alternatief verdienmodel wordt”, stelt Straathof.

NAJK gaat verder met haar inzet voor het concretiseren van de nieuwe aanpak. “Jonge boeren willen hun bedrijf op een duurzame manier kunnen doorontwikkelen. Pas na concretisering weten we waar we aan toe zijn en hoe we aan de opgaven kunnen werken. Willen we het voor jonge boeren mogelijk maken zich aan te passen, dan moeten er nu stappen worden gezet”, aldus Straathof.

Mogelijk extra drie jaar onzekerheid voor PAS-melders en geen oplossing voor interimmers

Minister Wiersma heeft gisteren een brief naar de Tweede Kamer gestuurd over het legaliseren van PAS-melders. In de boodschap is samengevat dat legaliseren binnen de wettelijke termijn niet gaat lukken. Daarnaast gaat de minister andere methoden toepassen om PAS-melders te legaliseren en handhaving bij hen te voorkomen. Over interimmers wordt in deze brief niet gesproken. “Voor PAS-melders is de onzekere periode nog niet voorbij, want legalisatie moet nog plaatsvinden. Voor interimmers biedt deze brief helemaal geen oplossing en dat is kwalijk. Jonge boeren en boerinnen die behoren tot deze categorieën kunnen hierdoor nog steeds niet bouwen aan een toekomst. Daar hebben ze een geldige natuurbeschermingswetvergunning voor nodig, anders komt er geen financiering los bij banken waarmee ze kunnen investeren in een renderend en duurzaam bedrijf”, aldus voorzitter Roy Meijer.

Inhoud brief
Het gaat de minister niet lukken om binnen de wettelijke termijn, voor 28 februari 2025, alle PAS-melders te legaliseren. De minister wil met een wetswijziging komen om de wettelijke termijn waarbinnen PAS-melders gelegaliseerd moeten worden met drie jaar te verlengen. In deze periode wil ze op drie manieren PAS-melders legaliseren:

  1. De minister wil een rekenkundige ondergrens instellen, oftewel een drempelwaarde. Echter is in de brief nog niet te lezen wanneer dit wordt ingesteld en hoe hoog die rekenkundige ondergrens is. Dit moet allemaal nog worden uitgewerkt.
  2. De minister wil PAS-melders individueel helpen middels begeleiding van zaakbegeleiders die aan hen weergeven wat wel en wat niet mogelijk is op hun locatie om zicht te krijgen op legalisatie. PAS-melders met een voor de Natuurbeschermingswet geldende referentie kunnen bijvoorbeeld middels het toepassen van innovaties op hun bedrijf hierop zicht krijgen. Ze kunnen hiervoor gebruik maken van emissiearme stalsystemen. Voorwaarde is wel dat provincies hier dan natuurbeschermingswetvergunningen voor durven af te geven, gezien de gerechtelijke uitspraken hierover. De minister is bereid om de kosten hiervan grotendeels te dragen, mits de schadecommissie een positief advies over de schadeclaim uitbrengt.
  3. De minister wil een gebiedsgerichte oplossing zoeken voor PAS-melders. Het idee van deze route is dat in een gebied juridisch geborgde en afdwingbare afspraken op gebiedsniveau in de tijd gemaakt worden. Die afspraken moeten met zekerheid leiden tot de hoeveelheid stikstofreductie die nodig is voor de natuur. Vervolgens kunnen PAS-melders een vergunning krijgen. Ook deze route moet nog helemaal uitgewerkt worden.

De minister wil handhaving bij PAS-melders voorkomen door een vijftal argumenten. Zoals gezegd wil ze de wettelijke legalisatietermijn met drie jaar verlengen. Hiervoor is een wetswijziging nodig. Daarnaast worden de nieuwe middelen van het kabinet, 5 miljard, aangevoerd als tweede argument. Deze middelen zullen ook ingezet worden voor minder stikstofemissies. De uitvoering hiervan is nog onbekend.  Als derde argument wordt aangevoerd dat er al feitelijke maatregelen zijn getroffen, zoals opkoopregelingen. Deze maatregelen zorgen voor minder stikstofemissies, waardoor handhaving mogelijk kan worden voorkomen. Als vierde argument wordt aangevoerd de door het vorige kabinet aan de provincies uitgegeven 2 miljard. De provincies kunnen met deze gelden een start maken met de nieuwe gebiedsgerichte aanpak waarin ook stikstofemissies zullen worden gereduceerd en de staat van de natuur wordt verbeterd. Als laatste argument tegen handhaving wordt “onrechtvaardigheid” aangevoerd. Immers, de PAS-melders hebben gehandeld naar de letter wet, alleen de wet is veranderd. De minister vindt dat de rechter hier oog voor moet hebben.

NAJK ziet legalisatie PAS-melders en interimmers nog steeds somber in
“In onze ogen is deze brief enkel een oplossing voor PAS-melders die een referentie hebben uit een eerdere milieu- of hinderwetvergunning, die vaak dertig jaar teruggaat in de tijd. Zij kunnen hierdoor mogelijk met behulp van emissiearme stalsystemen minder uitstoten en binnen hun referentie blijven, mits provincies bereid zijn om een natuurbeschermingswetvergunning aan deze PAS-melders te geven ondanks alle gerechtelijke uitspraken over deze emissiearme stalsystemen. Dat is voor deze bedrijven positief, mits de schade wordt vergoed. Heb je geen referentie als PAS-melder, dan zien wij nog niet direct een oplossing in deze brief. Het is te hopen voor hen dat de door de minister aangedragen vijf argumenten om van handhaving af te zien afdoende zijn. Wij hebben hier wel zorgen over.”, aldus Roy Meijer voorzitter NAJK. Zonder legalisatie is de toekomst van een PAS-melder onzeker en daarom zal NAJK zowel met de politieke partijen als met het ministerie in gesprek gaan om oplossingen aan te dragen, zodat legalisatie gaat plaatsvinden en wordt versneld.

Daarnaast wordt er in hele brief geen woord gerept over interimmers. Dat vindt NAJK onacceptabel en onverantwoord. “Het lijkt wel alsof interimmers volledig van de radar zijn verdwenen bij dit kabinet en daarmee lijkt een oplossing voor hen heel ver weg. Den Haag lijkt maar moeilijk te beseffen dat naast PAS-melders ook interimmers niet kunnen investeren in de toekomst zonder een geldige natuurbeschermingswetvergunning.”, aldus Meijer. Ook hierover gaat NAJK zowel met politieke partijen als met het ministerie in gesprek om ook voor interimmers een oplossingsrichting te vinden, zodat jonge boeren die interimmer zijn zicht krijgen op legalisatie en dus op een toekomst!

 

Luister naar de reactie van Roy Meijer tijdens de uitzending van vrijdag 29 november over PAS-melders op NOS Radio 1 .

Oproep LTO en NAJK: Alternatieve maatregelen fosfaat NV-gebieden

NAJK en LTO roepen minister Wiersma op om duidelijkheid te geven aan de ondernemers in de NV-gebieden die zijn aangewezen op basis van fosfor als knelpunt. Het einde van het jaar nadert en er is nog steeds geen duidelijkheid over welke maatregelen de ondernemers daar kunnen verwachten. Dit is onverantwoord, ondernemers zijn alweer geruime tijd bezig met het opstellen van het bouwplan voor komend jaar met daaraan gekoppeld ook hun bemestingsplan. Wat NAJK en LTO betreft is het simpel en wordt in ieder geval de zekerheid geboden dat de voorgenomen 20% korting op de stikstofgebruiksnorm niet wordt doorgevoerd. In de plaats daarvan zouden ondernemers de keuze moeten krijgen uit alternatieve maatregelen die effectiever zijn en beter passen bij het gebied en de ondernemer.

Minister Adema kondigde bij de implementatie van NV-gebieden al aan te onderzoeken of specifieke fosformaatregelen mogelijk zijn, in plaats van een extra 20% verlaging van de stikstofgebruiksnorm. Waar fosfor een probleem zou zijn, is een korting op de stikstofgebruiksnorm volstrekt onterecht, onnodig  en niet effectief volgens NAJK en LTO.

Kanttekening
NAJK en LTO vinden dat recente bronnenanalyses gebruikt moeten worden voor NV-gebieden, of beter nog, dat de hele aanwijzing en Nitraatrichtlijn herzien moeten worden. Aangezien dit op korte termijn niet haalbaar is, moet  in ieder geval de vergaande maatregel van 20% korting omgezet worden in de betreffende gebieden.

Voordat er gesproken kan worden over alternatieven moet worden benadrukt dat in verschillende gebieden waar fosfor de reden is om deze gebieden aan te wijzen als NV-gebied, de vraag rijst of maatregelen binnen de landbouwsector daadwerkelijk in staat zijn om deze “fosfordruk” te verlagen. De achtergrondbelasting, bijvoorbeeld kweldruk, heeft een grote invloed in veel van deze gebieden en zou als bron beter in beeld moeten worden gebracht. Het voelt voor veel ondernemers in deze gebieden alsof zij gestraft worden voor iets waar ze geen invloed op hebben en waar  dus ook geen effectief beleid voor boeren en tuinders voor gemaakt kan worden. Nader onderzoek naar deze achtergrond belasting is nodig om dit goed in beeld te brengen en effectieve maatregelen te kunnen implementeren.

Keuzepakket
Als landbouw een bewezen rol speelt, moet de fosforemissieroute naar oppervlaktewater worden onderzocht. Volgens LVVN is afspoeling van bodemdeeltjes de belangrijkste bron. Sectorpartijen willen een breed pakket aan maatregelen om deze route aan te pakken, waarbij ondernemers vrij zijn om passende maatregelen te kiezen, met voorkeur voor flexibiliteit en uitbreidbaarheid van het pakket.

Het CDM heeft begin 2024 maatregelen geïnventariseerd en een advies uitgebracht. Het CDM onderschrijft dat de effectiviteit van de maatregelen sterk afhankelijk is van de lokale situatie, wat NAJK en LTO sterkt in de oproep om een keuzepakket beschikbaar te stellen voor telers in de aangewezen gebieden.

Slootkantenbeheer
Bovendien is bekend dat een deel van de bodemdeeltjes in het oppervlaktewater belandt als gevolg van erosie aan slootkanten. De oorzaak hiervan kan zowel liggen in het beheer van de slootkanten als door de invloed van invasieve exoten, zoals de rivierkreeft. Naast maatregelen gericht op de landbouwsector, zouden er ook passende maatregelen moeten worden genomen door de andere actoren die (mede) verantwoordelijk zijn voor het beheer van deze slootkanten.