Studiereis Varkenshouderij – Dag 6

7 oktober 2022

Lief dagboek,

De laatste dag van deze geweldige reis, op naar huis! Na een gezellige avond in Malmö was het tijd om de spullen te pakken en via de bekende Sontbrug naar Kopenhagen te vertrekken. Hier hebben we het vliegtuig gepakt naar Amsterdam waar we vervolgens allemaal ons eigen weg naar huis vervolgden.

Wat was het een succesvolle reis naar Zweden! Het waren vijf boeiende dagen waar we ons onderdompelden in de Zweedse varkenshouderij. We zijn niet alleen rijker geworden in kennis, maar hebben er ook een aantal nieuwe vrienden bij.

Een groep jonge varkenshouders die zondag elkaar nog nauwelijks kenden, kwamen vrijdag terug als een hechte groep mensen met een gedeelde passie. Een passie waar het de hele reis over ging: varkens. Tijdens de busritten, het eten en zelfs in de kroeg ging het er vaak over. In deze uitdagende tijden en de komende veranderingen in de varkenshouderij waar iedereen heel anders tegenaan kijkt, was dit heel leerzaam voor iedereen. Want, wat is er fijner dan in deze roerige tijden met leeftijdsgenoten te kunnen sparren over de toekomst?

We kunnen wel zeggen dat Zweden een land is waar we als Nederlandse varkenshouders nog veel van kunnen leren. Waar men daar de afgelopen 15 jaar druk bezig is geweest met dierenwelzijn, is er voor ons nog een lange weg te gaan. Niet dat we nu verkeerd bezig zijn, maar dat er meer mogelijk is, staat als een paal boven water. Helaas gooit de realiteit van het huidige verdienvermogen in Nederland en de plaats in de keten nu wel zand in de motor, maar plannen maken we graag.

Wat een reis, wat een mooi land en wat een geweldige week!

Studiereis Varkenshouderij – Dag 5

6 oktober 2022

Lief dagboek,

Na het ontbijt in Helsingborg zijn we in de bus gestapt richting Klagstrop, waar we een bezoek brachten aan het bedrijf van Mattias Espert, één van de 800 varkenshouders in Zweden. Op de locatie die wij bezochten stond een bedrijf van 1500 zeugen. Daarnaast heeft hij op een uur rijden van dit bedrijf nog een andere locatie waar hij ook 1500 zeugen houdt. In 2019 heeft hij zijn bedrijf gebouwd, waarna in de herfst van 2020 salmonella uitbrak. In Zweden is er een zerotolerancebeleid voor salmonella, waardoor hij zijn bedrijf volledig moest ruimen. Momenteel loopt er dus een erg jonge zeugenstapel. Zijn gelten koopt hij aan als ze 14 weken oud zijn.

Mattias is de vierde generatie die op het bedrijf werkzaam is, maar hij is wel de eerste generatie die varkens houdt. Eerder was het een akkerbouwbedrijf met 50 hectare. Daarna heeft hij er 350 hectare bij gekocht. Dit land verhuurt hij aan derden en al zijn droogvoer koopt hij in. In de kraamstal heeft Matthias vrijloop kraamhokken, hij werkt met een tweewekensysteem en 11 groepen, met in elke groep 120 zeugen. In de dekstal ligt stro in het midden. Doordat Mattias zelf naar Denemarken moest voor een overleg vanuit zijn functie als voorzitter van de organisatie van de varkenshouders in Zweden konden we helaas niet langer blijven. Maar goed te horen dat hij zich inzet voor de belangenbehartiging van de varkenshouders in Zweden.

Na het bezoek zijn wij doorgereden naar een plekje aan de zee om even gezamenlijk koffie te drinken en uit te waaien aan de Oostzee. Vervolgens reden we door naar Malmo, waar we op bezoek gingen bij IKEA Food.

Eenmaal aangekomen werden we enthousiast ontvangen door Priya, Peter en Karin. Zij hebben vertelt over de visie van IKEA, die zich inzet om voor veel mensen een beter leven te creëren. Ze willen zich inzetten voor een beter dierenwelzijn, milleu en publieke gezondheid voor het vlees wat zij gebruiken en proberen contact te houden met de volledige keten, waar de boeren uiteraard ook een belangrijk onderdeel van zijn.

In de stad Malmo hebben we voor de laatste keer gezellig met elkaar gedineerd. We blikten samen terug gekeken op de reis door iedereen zijn belangrijkste leerpunten te laten noemen. Kort samengevat vond iedereen het heel gezellig, hebben we veel van elkaar geleerd en veel gezien. Het is niet allemaal direct toepasbaar in onze eigen praktijk op de korte termijn, maar het heeft wel een goed beeld gegeven en een mooie kijk richting de toekomst!

Na het diner hebben we met de hele groep de studiereis afgesloten in de stad van Malmo.

Studiereis Varkenshouderij – Dag 4

5 oktober 2022

 

Lief dagboek,

Na het ontbijt hadden we een tweetal presentaties in het hotel. Bij de zaal die voor ons gereserveerd was, stond ook een ijsautomaat. Ondanks de goedgevulde magen van het ontbijt bleek maar weer dat er altijd nog ruimte is voor een ‘toetje’, ongeacht het tijdstip. Een aantal van ons konden het niet laten om ijsautomaat uit te proberen, maar dit bleek nog niet zo eenvoudig (zie eerste foto in onderstaande fotogalerij). Ze bleven er koel onder en hebben de ijsmachine gelukkig kunnen stoppen. Niet veel later zat iedereen netjes in de conferentiezaal om aandachtig te luisteren naar de verschillende presentaties.

De eerste presentatie werd gegeven door een biologische varkensboer, genaamd Bengt Edgard. Hij vertelde ons een aantal dingen over zijn bedrijf en gaf ons een digitale rondleiding. Bengt heeft 400 hectare grond waar hij graan, bonen, gras en klaver verbouwd. Deze gewassen gebruikt hij om zelf voer te produceren voor zijn varkens. Zijn bedrijf ligt tussen Oslo en Stockholm in en hij levert jaarlijks 3000 tot 6000 vleesvarkens. In 2001 heeft hij ervoor gekozen om over te stappen naar het biologisch produceren van zijn gewassen, omdat daar toen veel vraag naar was. Gelukkig is dit nog steeds het geval in het gebied waar zijn bedrijf staat. In 2008 heeft hij een nieuwe stal gebouwd voor zijn vleesvarkens en vanaf dat moment is zijn hele bedrijf biologisch. Bengt gelooft in de biologische manier van boeren, omdat zijn varkens nooit staartbijten. Hij zegt dat dit komt omdat ze meer ruimte hebben en heel actief zijn. De varkens groeien op deze manier wel langzamer, maar dat neemt hij voor lief.

De tweede presentatie ging over omgevingsverrijking. Deze werd gegeven door Heleen van de Weerd, Animal Welfare Specialist. In haar presentatie gaf zij uitleg over wat omgevingsverrijking is en wat de eisen hiervan zijn. Omgevingsverrijking is een krachtige manier om het welzijn van varkens te verbeteren. Bij ontwerpen van verrijking moeten de volgende kernprincipes in acht genomen worden: eetbaar, kauwbaar, wroetbaar en afbreekbaar.

Om 12:00 uur stapten we weer in de bus om af te reizen naar Helsingborg. Eenmaal ingecheckt in het hotel zijn we een rondje gaan lopen om de stad te ontdekken en aan het eind van de middag werd het eerste biertje genuttigd in de kroeg. Om 17:00 uur begon het diner met jonge boeren uit Zweden, niet allemaal varkensboeren, maar ook akkerbouwers en melkveehouders. In de vorm van ‘speeddaten’ switchten de boeren van tafel zodat iedereen alle boeren heeft kunnen spreken.

Aansluitend aan het diner hadden we een digitale discussieavond met Jan Vugts. Hij is sinds 2001 in dienst als senior adviseur bij HKScan, een beursgenoteerd bedrijf welke pluim-, rundvee en varkens slacht en verwerkt in Finland, Zweden, Denemarken en Estland. Jan is met name actief in Estland en in Finland, waar hij woont. In het verleden heeft Jan ook Zweedse varkenshouders geadviseerd. Voordat hij naar Finland vertrok, heeft hij in de Nederlandse varkenshouderij gewerkt (primaire productie en verkoop). Hij verteld dat de Finse varkenshouderij wordt gesubsidieerd. Welzijn komt daar niet vanuit de markt, maar vanuit de overheid. Volgens Jan is darmgezondheid het grootste succes tegen staartbijten. Dus het voorkomen van speendiarree is belangrijk. Daarnaast heeft hij de volgende tips om staartbijten te voorkomen:

  • Geen volledige roostervloer in de biggenopfok;
  • Speen de biggen niet onder de vier weken;
  • Schakel van ‘low cost’ naar ‘low risk’;
  • Zorg ervoor dat de voerbak nooit leeg komt te staan.

Na deze discussieavond is de dag goed afgesloten in de kroeg in Helsingborg, proost!