Alternatief voermaatregel niet gelukt

De concept-regeling van minister Schouten van het ministerie van LNV over de begrenzing van het eiwitgehalte in krachtvoer wordt doorgezet. NAJK, NMV, DDB, GRONDIG en LTO hebben er alles aan gedaan om de voermaatregel van tafel te krijgen. Er zijn verschillende opties besproken. Helaas heeft dit niet mogen baten.

Er is met elkaar ontzettend hard gewerkt om deze maatregel van tafel te krijgen. Afgelopen periode zijn er meerdere gesprekken met het ministerie gevoerd over een alternatief. Gisteren is er weer een gesprek geweest tussen de verschillende belangenorganisaties en het ministerie over een alternatief voor de ingrijpende en onwerkbare voermaatregel. Het ministerie vindt het helaas niet haalbaar en gaat daardoor niet op het voorstel in.

Het alternatief

Het alternatief dat aan het ministerie werd aangeboden was beter inpasbaar en leidt alsnog tot de gevraagde reductie. Er is daar veel overleg over gevoerd met het ministerie. Er zijn verschillende opties besproken. Met het alternatief waar uiteindelijk verder over is gepraat zouden boeren de verantwoordelijkheid krijgen om op bedrijfsniveau het eiwitniveau met 3% te reduceren, maar dat bewerkstelligen op basis van eigen keuzes in het rantsoen. Een doelvoorschrift in plaats van een middelenvoorschrift dus. De tekortkomingen van de voermaatregel van het ministerie, die in bepaalde situaties totaal niet aansluit bij de praktijk en zelfs tot zorgen over diergezondheid leidt, waren hiermee verholpen. Melkveehouders die liever wel volgens de regels van de voermaatregel van de overheid tot de benodigde reductie wilden komen konden daar volgens het voorstel van de sector ook voor kiezen. “Het is een enorme telleurstelling dat het niet gelukt is. Met elkaar hebben we de schouders eronder gezet en een duidelijk en eenduidig signaal gegeven.”, aldus Marije Klever, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille melkveehouderij.

De voermaatregel

Er wordt eind dit jaar een maxima aan ruw eiwit in krachtvoer gesteld. Melkveehouders mogen in die periode geen aangekochte krachtvoer op het erf hebben die de maxima overschrijdt. De precieze norm varieert van grondsoort en de melkproductie per hectare. Zie de afbeelding hierboven voor de normering. Met deze maatregel moet de stikstofdepositie uit de melkveehouderij verlaagt worden en wordt er voor de korte termijn, samen met onder andere de snelheidsverlaging op snelwegen, stikstofruimte gecreëerd voor (woning)bouwprojecten. Minister Schouten houdt de ontwikkelingen van het ruw eiwitgehalte in het ruwvoer in 2020 in de gaten. Mocht het nodig zijn, dan zal ze in augustus nog beperkte wijzigingen in de normering aanbrengen.

Het is een grote teleurstelling dat  het ministerie het alternatief niet haalbaar acht, en dus niet op het voorstel in gaat. De voermaatregel van het ministerie is dus niet van tafel. NAJK, NMV, DDB, Grondig en LTO  nemen geen verantwoordelijkheid voor deze opgelegde maatregel. Er zal dus geen sprake zijn van een alternatieve maatregel. We beraden ons op een vervolg.

NAJK geeft input voor verkiezingsprogramma’s 2021-2025

De voorbereidingen voor de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart 2021 zijn in volle gang. NAJK heeft daarom input gegeven voor de verkiezingsprogramma’s die de politieke partijen aan het opstellen zijn. NAJK roept de politieke partijen op om oog te hebben voor de belangen van de jonge boeren en jonge tuinders, de ondernemers van de toekomst. Lees de input van NAJK hieronder:

Toekomst voor jonge boeren en tuinders

Puntenplan van jonge boeren en tuinders voor de verkiezingsprogramma’s 2021

De land- en tuinbouw zorgt voor ons voedsel, het landschap en is een belangrijke pijler voor onze economie. De Nederlandse land- en tuinbouw is innovatief en vooruitstrevend, waardoor ook andere landen grote interesse hebben in onze kennis en kunde. Nederland beschikt over een goed klimaat en juiste landbouwbodems om kwalitatief hoogwaardig voedsel te produceren, niet alleen voor ons zelf, maar ook voor de bevolking in omringende landen. Tegelijkertijd beseffen we dat we voor grote uitdagingen staan. Uitdagingen waar soms de land- en tuinbouw ook een oplossing kan zijn. Uitdagingen die we met z’n allen moeten oplossen. Samen moeten we de schouders eronder zetten. Wij, jonge boeren en tuinders, geven daarom graag een aantal punten mee voor de verkiezingsprogramma’s 2021.

  1. Ruimte voor diversiteit agrarische ondernemingen

Nederland kent veel verschillende typen boeren, bedrijfssituaties en omgevingen. Dit zorgt voor een grote verscheidenheid aan agrarische bedrijfsvoeringen. De ene boer wil alleen koeien melken, de andere wil er horeca bij en een derde houdt zich bezig met het opwekken van duurzame energie. Het één is niet beter dan het ander. Deze diversiteit maakt juist de kracht van de sector en die moeten we koesteren. Diversiteit maakt de land- en tuinbouwsector robuuster, draagt bij aan de prestaties, sluit aan bij de brede consumentenbehoefte en het helpt om talenten te benutten. Wij vinden dat het bedrijf als een geheel gezien moet worden met alle activiteiten die daarbij horen. Bied ruimte in regelgeving voor deze diversiteit, bied ontwikkelingsruimte zodat deze diversiteit zich kan ontpoppen en waardeer het als boeren ergens een bewuste keuze in maken, welke manier van onderneming zij ook hebben. Zorg dat deze diversiteit kan blijven bestaan. Dit kan door te kiezen voor doelgericht beleid, waarbij juist gestuurd wordt op doelen en niet op middelen door alles dicht te regelen. Hiermee behoud en versterk je het ondernemerschap van juist die diverse typen boeren.

  1. Verdienmodel behouden

Een belangrijk deel van onze achterban bevindt zich in het proces rondom bedrijfsovername. Dit is de periode waarin veel geïnvesteerd wordt in het toekomstbestendig maken van het bedrijf. De toenemende eisen op het gebied van onder andere gewasbescherming, dierenwelzijn, fosfaat en ammoniak, zorgen ervoor dat de financieringsgraad op veel bedrijven de limiet dreigt te bereiken. Daarbij geldt dat veel van de investeringen een terugverdientijd van meer dan 15 jaar hebben. Geld voor extra investeringen op het gebied van onder andere klimaat, biodiversiteit en kringlooplandbouw is dan ook zeer beperkt aanwezig. Daarnaast is het creëren van een verdienmodel voor deze investeringen vaak een lastige opgave: de afnemer betaalt immers niet direct meer voor het product. NAJK pleit dan ook in eerste instantie voor consistente landbouwvisie. De afgelopen jaren hebben we verschillende visies de revue zien passeren, wat het, zeker in de agrarische sector, lastig maakt hierop te investeren. Daarnaast moeten de (nieuwe) doelen, behorend bij de uitgewerkte  landbouwvisie, geleidelijk geïmplementeerd  worden, waardoor investeringen op de natuurlijke investeringsmomenten kunnen plaatsvinden. Daarnaast is het niet reëel om investeringen met onrendabele toppen (deel van de investering dat niet uit de markt terugverdiend kan worden) of (flinke) kostprijsstijgingen alleen op het bord te leggen van de (jonge) boer en tuinder. Zorg ook dat maatregelen de boerenpraktijk versterken, dan is het een win-winsituatie voor iedereen. Ten slotte blijft een gelijk speelveld met de omringende landen in Europa van belang om een gezonde en toekomstbestendige landbouwsector te behouden in Nederland. De inzet op de invulling van het nieuwe GLB zou hier een rol in moeten spelen, waarbij het budget wordt gekoppeld aan de gestelde doelen. Dit houdt in dat wanneer doelen worden verhoogd die niet betaald worden uit de markt, ook een ruimer GLB-budget nodig is. Natuurlijk staat het marktinitiatieven vrij om zichzelf een hogere lat op te leggen. Ook dient er gekeken worden naar de positie van de boer in de keten, een eerlijke margeverdeling in de keten en dienen oneerlijke handelspraktijken te worden aangepakt.

  1. Integraliteit tussen dossiers

Een belangrijke voorwaarde voor de verdere implementatie van beleid is integraliteit met andere dossiers. NAJK constateert dat hierin nog grote uitdagingen te overwinnen zijn voor de Nederlandse landbouw. We zien tegenstrijdigheden die de boer op zijn erf moet oplossen. Positieve maatregelen voor het milieu zijn niet altijd goed voor biodiversiteit of dierenwelzijn. De verantwoordelijkheid voor het niet kunnen behalen van het maximum op alle terreinen mag niet op het individuele erf van de boer of tuinder gelegd worden. Veel van onze leden zien nu door de vele wet- en regelgeving op verschillende dossiers door de bomen het bos niet meer. Vang tegenstrijdigheden vooraf af door te sturen op (sector)doelen. Maak gebruik van de kracht van de ondernemer, de onderneming en de daarbij behorende omgeving. Wat de ene niet kan halen, kan de ander wel halen. Gezamenlijk kunnen we doelen behalen.

  1. Zet de bodem centraal

De bodem is ons belangrijkste bezit: de basis waarin onze gewassen groeien en voor het voedsel dat onze dieren eten. De productiviteit van de gewassen moet in verhouding staan met de hoeveelheid en manier van toediening van de mest. Daarbij voorkomt een gezonde bodem uitspoeling van nitraat en andere nutriënten naar het grondwater. De mestwetgeving moet daarom ruimte bieden voor evenwichtsbemesting. Ook moet er meer ruimte komen voor kunstmestvervangers. Soms kan dierlijke mest binnen de akkerbouw niet goed worden ingepast door de eigenschappen van dierlijke mest. Door dierlijke mest te bewerken kan de toepasbaarheid worden verbeterd waardoor de dierlijke mest kan worden gebruikt als kunstmestvervanger. Als laatste zijn er binnen de verschillende typen bodems ook weer veel verschillen. Een veenweide in het ene gebied is weer anders dan een veenweide in een ander gebied. Heb oog voor deze verschillen, kijk naar de gevolgen voor de verschillende grondsoorten en zet de bodem centraal.

  1. Kringlopen lokaal waar mogelijk, zo groot als noodzakelijk

Voor een verdere vormgeving van kringlooplandbouw speelt de schaal waarin de kringlopen gesloten worden een grote rol. Voor NAJK geldt: lokaal waar mogelijk, zo groot als noodzakelijk. Landsgrenzen spelen hierin geen rol. Nederland is een groot landbouwexporteur, maar verreweg het grootste deel van deze export komt terecht in onze buurlanden in Noordwest-Europa. Daarnaast is er een grote diversiteit aan bedrijven en aan mogelijkheden in verschillende regio’s. Het gebruikmaken van de capaciteiten en mogelijkheden van de individuele boer en grond moet voorop staan. Productie in Nederland kan bijvoorbeeld voor bepaalde producten een veel lagere milieu-impact hebben dan productie elders. Een voorbeeld: een zeer capabele en passievolle varkenshouder moet niet verplicht worden ook akkerbouwer te zijn. Hetzelfde geldt omgekeerd. Ook is het de vraag of hoogwaardige akkerbouwgronden gebruikt moeten worden voor de teelt van veevoer of dat hier beter samenwerking gezocht kan worden met boeren elders in Europa die veevoer efficiënter en effectiever kunnen telen. Samenwerking in de keten moet leidend zijn om optimaal gebruik te kunnen maken van ieders capaciteiten en mogelijkheden.  Kijk wat regiospecifiek mogelijk is.

Daarnaast zien we dat er in toenemende mate gekeken wordt naar de impact van de consumptie van dierlijke eiwitten en met name vlees. Er zijn geluiden om deze producten zwaarder te belasten om op deze manier de ‘eiwittransitie’ te versnellen. NAJK is hier tegen. Wij vinden dat je de consumptie circulair moet bekijken. Een mens heeft behoefte aan diverse nutriënten en eiwitten. Veel van deze voedingsstoffen zijn beschikbaar via plantaardige producten, maar een aantal ook via dierlijke producten. Daarnaast kan het kiezen voor plantaardige producten ervoor zorgen dat deze producten uit (overzeese) regio’s geïmporteerd moeten worden waar nu al voedselschaarste heerst. Het is de vraag of dat ethisch verantwoord is. NAJK pleit er daarom ook voor juist in het voedseldieet rekening te houden met de beschikbaarheid van regionaal aanwezige producten. Voor Nederland/Noordwest-Europa is dat bijvoorbeeld ook gras en vele reststromen uit de voedselindustrie die omgezet kunnen worden door dieren in voor de mens waardevolle eiwitten als melk, vlees en eieren. Daarnaast hebben planten weer voedingsstoffen in de vorm van mest nodig om te kunnen groeien. Dieren en dierlijke producten vormen dus een essentieel onderdeel in verschillende kringlopen.

  1. Koppositie behouden door stimuleren onderzoek en innovatie

De landbouw in Nederland heeft een internationale koppositie opgebouwd in de afgelopen decennia. Wereldwijd komen mensen naar Nederland om hier te leren van onze landbouw en gaan Nederlanders naar het buitenland om daar kennis over te dragen over voedselproductie. Op dit moment zijn we in een stadium terechtgekomen waarbij we producten produceren met de laagste milieu-impact per eenheid product op de wereld en hebben we al grote reducties laten zien als het gaat om uitstoot van CO2 en stikstof, maar ook op het gebruik van antibiotica en gewasbeschermingsmiddelen. Wij vinden dat de sector hiervoor waardering verdiend en niet op afgestraft dient te worden in bijvoorbeeld de uitwerking van de Green Deal. Als jonge boeren en tuinders realiseren we ons echter ook dat we met het bereiken van zo’n koppositie het werk niet gedaan hebben. We zien grote uitdagingen als het gaat om de impact van klimaatverandering, het behalen van doelstellingen op het gebied van biodiversiteit en duurzaamheid met minder beschikbare grondstoffen. Die uitdagingen gaan we graag aan. Volgens ons wordt er vaak naar landbouw gekeken als één van de veroorzakers van diverse problemen, maar weinig naar het feit dat de landbouw ook veel oplossingen kan bieden. Dit vraagt samenwerking, zowel in de land- en tuinbouwsector, als in de voedselketen. Onderzoek en innovatie spelen hierin ook een belangrijke rol. Door onderzoek en innovatie zijn we zo ver gekomen en kunnen we de koppositie ook behouden. Hierbij dient ook de overheid een belangrijke rol te spelen die de weg naar deze oplossingen stimuleert en belemmerende regelgeving wegneemt. Een zekere omvang van de sector speelt hier ook een belangrijke rol, waardoor het voor het bedrijfsleven ook interessant blijft om te blijven investeren in innovaties. Ook is het belangrijk om geen werkwijze te beëindigen (gewasbeschermingsmiddelen) wanneer hier nog geen nieuwe oplossing beschikbaar voor is.

  1. Sluit aan bij de markt

De agrarisch ondernemer wordt steeds meer in staat gesteld om te monitoren voor welke producten er een afzetmarkt is. Ook in de toekomst zullen boeren hun producten vermarkten richting marktpartijen, maar ook zal een deel van de ondernemers rechtstreeks aan de consument leveren. Dit draagt bij aan het bewustzijn van de consument en op deze wijze kan er nog meer voldaan worden aan de wensen die er binnen die markten bestaan op het gebied van kwaliteit, gezondheid en dierenwelzijn. Differentiatie speelt hierbij een sleutelrol. De (jonge) ondernemer heeft hierbij een overheid nodig die faciliteert door ruimte te bieden voor deze differentiatie in beleid en regelgeving en ruimte biedt om marktconcepten te ontplooien.

  1. Maak bedrijfsovername mogelijk

Slechts vier procent van de boeren in Nederland is jonger dan 35 jaar. Ondersteun de jonge generatie, zorg dat zij de agrarische ondernemingen over willen en kunnen nemen of nieuwe bedrijven op willen en kunnen starten. Hiermee dragen we bij aan de economie, de leefbaarheid van het platteland, de toekomst van jongeren en de zekerheid van onze voedselproductie. Een goede implementatie van het Bedrijfsovernamefonds, ondersteuning van jonge landbouwers via het GLB en behoud van fiscale regelingen als de Bedrijfsovernamefaciliteit zijn hierbij cruciaal.

  1. Ruimte houden voor landbouw

Er staat veel druk op de ruimte die Nederland heeft. Met de groeiende bevolking is er meer ruimte nodig voor woningbouw, recreatie en bedrijventerreinen. De klimaatopgave vraagt om de opwekking van meer groene energie. We willen natuur, we willen wonen, we willen een goed draaiende economie, we willen duurzaam zijn en ga zo maar door. Ook op het platteland wordt deze druk gevoeld. Het is steeds lastiger om landbouwgrond te behouden en te verkrijgen. Zorg dat vrijkomende ruimte behouden wordt voor de landbouw, leg geen zonnepanelen of nieuwe natuur aan op goede landbouwgrond. Nederland heeft boeren en tuinders nodig; niet alleen akkerbouwers en tuinders, maar ook (intensieve) veehouderij. De landbouw is een belangrijke economische motor. De landbouw is een van de weinige sectoren die ook in tijden van crisis door blijft draaien. Volledig inzetten op een kenniseconomie is gevaarlijk. Daarnaast willen we niet dat er nieuwe Natura-2000-gebieden worden aangewezen, voordat er een grondige evaluatie is geweest van de huidige gebieden en de problemen in die gebieden zijn opgelost.

  1. Werk aan respect en waardering van de landbouw

De afgelopen jaren zien we een toename van framing en onjuiste berichtgeving over de landbouw door individuen, schoolboeken, bepaalde belangenorganisaties en zelfs politieke partijen. Media nemen deze berichtgeving zonder hoor en wederhoor over en spelen een belangrijke rol in deze framing. Wij constateren dat dit toeneemt tot extreme vormen, waarbij criminele activiteiten als bezetting, intimidatie en brandstichting zelfs worden goed gepraat. Wij zijn dan ook van mening dat het volgende kabinet moet inzetten in het ombuigen van deze trend door in te zetten op onderwijs met objectieve informatie over de landbouw/voedselproductie, door framing aan te pakken en door paal en perk te stellen aan extremistische uitspattingen. Immers ook een (jonge) boer of tuinder heeft recht op een veilige (werk)omgeving en een stukje respect voor zijn bijdrage aan de samenleving.

We willen als jonge boeren en tuinders ook over 50 jaar ons vak nog kunnen uitoefenen en de samenleving blijven voorzien van kwalitatief hoogwaardig voedsel.  Geef ons bewegingsvrijheid en vertrouwen in de toekomst.

Eke Folkerts nieuwe portefeuillehouder bedrijfsovername bij NAJK

Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) heeft een nieuwe portefeuillehouder bedrijfsovername. Eke Folkerts is tijdens de algemene ledenvergadering op 25 juni 2020 unaniem verkozen als de nieuwe dagelijks bestuurder. Folkerts volgt hiermee Sietse Draaijer op die zich de afgelopen twee jaar ingezet heeft voor de belangen van de jonge boeren en tuinders. 

Tijdens de digitale alv stelde Folkerts zich voor en nam Draaijer afscheid van het dagelijks bestuur van NAJK. Namens het dagelijks bestuur en alle provinciale afgevaardigden bedankte NAJK-voorzitter, Andre Arfman, Sietse Draaijer voor zijn inzet in de afgelopen jaren. Dankzij de inzet van Sietse Draaijer heeft NAJK namens de Nederlandse jonge boeren en tuinders een prominente rol kunnen spelen in belangrijke discussies.

Eke Folkerts nieuwe portefeuillehouder bedrijfsovername
Folkerts is niet een typische dagelijks bestuurder, ze heeft geen eigen bedrijf, ze heeft toerisme gestudeerd en loopt het liefst op de hoogste hakken. Toch heeft Folkerts het agrarisch ‘virus’ te pakken gekregen via de ooms en tantes die wél een agrarisch bedrijf hebben. De kans om te werken op een melkveehouderij in Nieuw Zeeland heeft Eke Folkerts destijds daarom met beide handen aangepakt. Na een jaar tussen de koeien wist ze het zeker, ik ga de agrarische sector in! Inmiddels heeft Eke Folkerts meer dan zes jaar bestuurservaring binnen AJF opgebouwd, waarvan twee jaar als voorzitter. Momenteel werkt Folkerts op de Dairy Campus in Leeuwarden en studeert ze Dier en veehouderij in Dronten. “Tijdens mijn bestuursperiode wil ik mij vooral bezighouden met het kenniscentrum bedrijfsovername, buitenfamiliaire bedrijfsovername en de organisatie.” Folkerts geeft aan dat er nog genoeg werk aan de winkel is: “In Nederland is het gewoon heel moeilijk om te starten, hierdoor verliezen we heel veel ambitieuze jongeren aan het buitenland. En dat is zonde want in Nederland leiden we ze op en vervolgens laten we ze gaan naar het buitenland. Dus daar wil ik me voor inzetten.”

Afscheid Sietse Draaijer

Draaijer nam vandaag afscheid als dagelijks bestuurder bedrijfsovername van NAJK. Hij heeft na een bestuursperiode van twee jaar afscheid genomen. “Sietse Draaijer heeft zich de afgelopen jaren hard ingezet voor het kenniscentrum bedrijfsovername en de invulling van de 75 miljoen van het bedrijfsovernamefonds”, aldus Arfman. “We waarderen zijn constructieve bijdrages en enorme inzet voor het bedrijfsovernamefonds en NAJK.”

NAJK opgelucht over behoud derogatie


Vandaag, maandag 22 juni 2020, heeft minister Schouten van het ministerie van LNV via een Kamerbrief laten weten dat de derogatie verlengd is. NAJK is opgelucht dat er nu duidelijkheid is en de derogatie verlengd is. De extra maatregelen die gesteld zijn, maken de derogatie wel minder praktisch.

De Europese Commissie heeft in het Nitraatcomité ingestemd om de derogatie voor Nederland te verlenen in 2020 en 2021. De gebruiksnormen voor derogatiebedrijven blijven ongewijzigd en ook de regel dat alleen graasdiermest gebruikt mag worden en geen fosfaatkunstmest. “We hebben lang op de derogatie moeten wachten. Het seizoen is al begonnen. We zijn opgelucht dat de derogatie nu eindelijk binnen is“, aldus Marije Klever, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille melkveehouderij.

Extra voorwaarden
Een extra voorwaarde die er wel erg uitspringt is dat bij gebruik van de sleepvoetbemester op klei- en veengronden er alleen mest mag worden uitgereden onder de 20 graden. De reden van deze voorwaarde is dat dat de Europese Commissie zich zorgen maakt over de stikstofdepositie via ammoniak. Deze is namelijk groter bij hogere temperaturen, dan bij lagere temperaturen. Klever: “Deze voorwaarde is super onpraktisch. Hierdoor kan op warme dagen alleen aan de randen van de dag en ’s avonds mest uitgereden worden. “ Een andere voorwaarde is dat deelnemers aan de derogatie voor het einde van het jaar gecoacht zullen worden over de stikstofmaatregelen van het kabinet. Daarnaast moeten boeren vanaf 2021 een keuze maken of zij deelnemen aan de derogatie of aan de Vrijstellingsregeling voor het bovengronds aanwenden van runderdrijfmest.

Lees de hele Kamerbrief op: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/06/22/kamerbrief-over-derogatie-van-de-nitraatrichtlijn-2020-2021

NAJK hoopvol over alternatief voor voermaatregel

Een afvaardiging van gezamenlijke belangenbehartigers (NAJK, NMV, DDB, GRONDIG en LTO) heeft woensdag een constructief gesprek met het ministerie van LNV gehad over het aanpassen van de voermaatregel. Het doel van dit gesprek was om deze maatregel beter aan te laten sluiten bij de dagelijkse praktijk van de melkveehouderij en tegelijkertijd de door het ministerie van LNV benodigde stikstof emissie reductie te behalen.

NAJK was erg geschrokken van de aangekondigde voermaatregel welke een beperking geeft in de hoeveelheid ruwe eiwit in krachtvoeders op melkveebedrijven. Deze maatregel grijpt in tot de kern van het melkveebedrijf en zorgt dat rantsoenen niet meer geoptimaliseerd kunnen worden met alle gevolgen op financieel, praktisch en diergezondheids- gebied van dien. Als reactie hierop schreef NAJK onder andere een ludieke nep vacature.

Afgelopen periode is er samen met andere melkvee belangenbehartigers gekeken of er een alternatief is op te stellen. Hierover zijn gesprekken gevoerd met het ministerie van LNV die constructief zijn verlopen en daarmee is NAJK hoopvol dat er ook daadwerkelijk wat kan worden bereikt. Er is ook contact met verschillende Kamerleden. In het stikstof debat dat vandaag in de Tweede Kamer plaatsvindt hebben verschillende partijen de minister opgeroepen om serieus het gesprek aan te gaan met de sector over een alternatief voor de huidige voermaatregel. Klever: “De minister noemt de maatregel zelf ook ‘niet ideaal’, als we samenwerken, zowel als sector als met LNV moet het lukken iets anders te bedenken en uit te voeren. De minister heeft hierbij genoemd dat het voorstel er voor 1 juli moet liggen.”

We hebben gezamenlijk afgesproken de mogelijkheden de komende dagen verder te onderzoeken en te verdiepen. Daar zal volgende week een volgend gesprek over zijn. Om verwarring te voorkomen en de onderhandelingen niet te schaden kunnen we nu niet verder op de details ingaan.

Geen bedrijfsovername zonder bedrijfsopvolgingsregeling (BOR)

Het ministerie van Financiën werkt aan verbetering en vereenvoudiging van het belastingstelsel. Op zich een goed initiatief, maar helaas gaat één van de plannen dwars tegen de inspanning van het ministerie van LNV in en is het voorstel desastreus voor agrarische bedrijfsovernames.  Het huidige voorstel is versobering van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en zelfs afschaffing van de doorschuifregeling (DSR). Als dit wordt doorgezet betekend dit einde oefening voor een groot deel van de ondernemingen uit de agrarische sector.

De BOR regeling is een vrijstelling bij de vererving of schenking van ondernemingsvermogen tot €1.102.209 (2020), boven deze waarde geldt een vrijstelling van 83%. Bij de DSR wordt er belastinguitstel gecreëerd van 26,25% doordat de belastingclaim overgaat bij overlijden van de aandeelhouder of bij een schenking. In Den Haag wordt gedacht over versobering van de BOR en de afschaffing van de DSR omdat het ongelijkheid tussen heffing over een onderneming en een belegging creëert. Daarnaast zou het MKB de belasting gewoon moeten kunnen betalen omdat ze kredietwaardig zouden zijn.

Wanneer deze twee regelingen worden versobert of zelfs afgeschaft, is dit de genadeklap voor het Nederlands agrarisch ondernemerschap. Het gevolg is namelijk een directe belastingheffing van 41%, er blijft dan een enorm financieel gat over dat de opvolger zelf moet ophoesten om het bedrijf te kunnen overnemen. Dit gaat vaak over miljoenen; dat werk je niet even bij elkaar.

Daarnaast gaat de reden om de DSR en BOR te versoberen of af te schaffen omdat er binnen het MKB genoeg geld wordt verdient, niet op binnen de agrarische sector. De marges zijn daar namelijk flinterdun, er staat bij veel agrarisch ondernemers amper geld op de bank: alles zit in grond, koeien of machines. Hoe wil je de jonge boer dan extra belasting laten betalen wanneer hij of zij het bedrijf wil overnemen, wanneer dit geld er helemaal niet is?! En dit naast de opdracht om het bedrijf te verduurzamen, dat gaat simpelweg niet samen.

De afschaffing of versobering van de BOR en de DSR staat dan ook nog eens haaks op overheidsbeleid om bedrijfsovername binnen de agrarische sector toegankelijker te maken met bijvoorbeeld het bedrijfsovernamefonds. Hierbij staat de overheid juist garant bij de bank wanneer je geld wilt lenen voor een bedrijfsovername.

Het is niet de juiste weg om de DSR en BOR bij de agrarisch sector weg te halen juist nu deze sector voor grote verduurzamingsopgaven staan en waarbij bedrijfsovernames mét de DSR en BOR vaak al een enorm financieel struikelblok zijn.


Sietse Draaijer

Binnen het dagelijks bestuur van NAJK is Sietse Draaijer (32) verantwoordelijk voor de portefeuille bedrijfsovername. Sietse combineert deze functie met zijn melkveehouderij in het Friese Witmarsum.

Wat deed NAJK voor jou in mei?

Iedereen bij NAJK zet zich dag in dag uit voor 100% in voor jou als lid. We zorgen bijvoorbeeld voor het materiaal, de achtergrondinformatie en gespreksleiders voor interessante bijeenkomsten of discussieavonden. Daarnaast ontwikkelen we trainingen en cursussen, regelen we winacties en behartigen we jouw belangen in Den Haag of Brussel. Wat deed NAJK voor jou in mei? Hier een kleine greep uit alle activiteiten:

  • NAJK heeft de Kamerleden opgeroepen om aandacht te hebben voor de praktische toepasbaarheid van de krachtvoerregeling. De begrenzing van het eiwitgehalte in krachtvoer is volgens NAJK onwerkbaar.
  • Andre Arfman, voorzitter NAJK, en Willem Voncken, portefeuillehouder internationaal, waren aanwezig bij een online CEJA-bijeenkomst over ondersteuning van jonge boeren die door de COVID-19-pandemie in zwaar weer zijn gekomen. Er is aangegeven dat er vooral gezorgd moet worden dat het geld daadwerkelijk op het boerenerf terecht moet komen.
  • Portefeuillehouder akkerbouw, Leendert Jan Onnes, is betrokken geweest bij filmopnames voor een documentaire van de WUR over kringlooplandbouw.
  • Een ludieke actie: de ‘vacature’ agrarisch ondernemer melkveehouderij ging viral en werd door verschillende partijen opgepikt.
  • Tim van der Mark, portefeuillehouder intensief, heeft input geleverd aan het Adviescollege Remkes voor de intensieve veehouderij.
  • De partnerovereenkomst met Flynth is verlengd, hier is online op geproost met een fotomomentje!
  • Marije Klever, portefeuillehouder melkveehouderij, was bij De oogst van overmorgen, een positieve sessie ‘De wereld eet door’ georganiseerd door LNV en LTO projecten met als doel een gesprek over de toekomst van landbouw. Dit keer ging het over de invloed van corona hierop.
  • Andre Arfman was aanwezig bij de werkgroep melkvee. Met vrijwel alle melkveebelangenbehartigers werd besproken hoe de voermaatregelen aan te passen valt en hoe we verder gaan in de uitwerking van de maatregelen voer, mest en weidegang.
  • Leendert Jan Onnes had een interview met student van de Universiteit Utrecht over duurzame landbouw.
  • NAJK zet vraagtekens bij de uitvoerbaarheid van de Farm to Fork Strategie. Er moet niet alleen op cijfers gestuurd worden, maar er moet ook naar de praktijk gekeken worden.
  • Leendert Jan Onnes was bij een brainstorm van Delphy over hoe POP3 -klimaat projecten beter bij de boer belanden.
  • De JOLA-evaluatie over de JOLA van 2019 is weer bekend. Opvallend is dat de onvrede over de investeringslijst alle jaren is gebleven. Uit de evaluatie blijkt dat jonge landbouwers vooral behoefte hebben aan financiële steun voor de kleinere investeringen.
  • Dick Kampert is de nieuwe afgevaardigde kalverhouderij bij NAJK. Hij ondersteunt in deze functie Tim van der Mark in zijn taken.
  • Sietse Draaijer, portefeuillehouder bedrijfsovername, hield een online ledenbijeenkomst, de Meet&Greet, over het bedrijfsovernamefonds. Ook Rene Veldman, sectormanager van de Rabobank, was aanwezig om vragen over de VVK te beantwoorden.
  • De afgelopen maand stond in het teken van droogte. Hier hebben ook alle bestuurders op de een of andere manier mee te maken gehad.
  • Marije Klever stond in het AD met een stuk over de papieren werkelijkheid die de bewegingsvrijheid van jonge boeren en tuinders ondermijnt.
  • Samen met de partners van NAJK werden er filmpjes gemaakt om jonge agrarisch ondernemers tips en ondersteuning te bieden in tijden van coronacrisis.
  • De dagelijks bestuurders van NAJK gaven op social media een kijkje in hun boerenleven en de werkzaamheden waar ze op dat moment mee bezig waren.
  • Tim van der Mark gaf een interview aan Food100 over het belang van verbinding binnen en buiten de agrarische sector.
  • NAJK heeft een animatie ontwikkeld om duidelijk te maken waar we als belangenvereniging mee bezig zijn.
  • NAJK werkt samen met ZuivelNL, LTO Nederland, NMV, NZO en Stigas aan een veiliger boerenerf via het project BoerVeilig. Deze maand is de campagnewebsite gelanceerd: www.boerveilig.com
  • Willem Voncken schreef in zijn blog over de waarde van voedsel: zien we die nog wel met z’n allen?
  • Marije Klever was te zien in het programma Goedemorgen NL! over de verdeling van financiën vanuit de overheid voor innovatie en doorontwikkeling in de landbouw.
  • Er is een advertentie over de voorlichtingsavonden van het Dairy Training Centre geplaatst voor de opleiding Middelbaar Kader Melkveehouderij voor bedrijfsopvolgers of TOP-medewerker.

Wat doet NAJK voor jou in juni?

Natuurlijk wordt er in mei ook veel door NAJK georganiseerd. Lees het laatste nieuws op de NAJK-website. Hierbij alvast een voorproefje:

  • NAJK is druk bezig met een check van het ledensysteem om te zorgen dat alles up-to-date is. Ontvang jij geen BNDR of nieuwsbrief, terwijl jij die wel zou moeten krijgen? Of zijn pas jouw gegevens veranderd? Geef dit dan aan ons door!
  • Dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille akkerbouw, Leendert Jan Onnes, zal aanwezig zijn bij de alv van GrAJK. De opzet van de vergadering zal dit jaar ook anders zijn vanwege alle maatregelen.
  • 13 juni komt weer een nieuwe editie van ons ledenblad BNDR uit. Houd je brievenbus in de gaten.
  • In juni houden wij ons jaarlijkse NAJK-partneroverleg. De dagelijks bestuurders en partners van NAJK praten elkaar dan bij over de actualiteiten en zoeken met elkaar hoe we elkaar nog meer kunnen versterken. Dit keer is het een digitale bijeenkomst vanwege het coronavirus.
  • Willem Voncken, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille internationaal, zal aan de vergadering van ons Europees overkoepelend orgaan, CEJA, meedoen.
  • 25 juni is de alv waarin Sietse Draaijer, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille bedrijfsovername, zal aftreden. De alv zal kiezen wie zijn opvolger wordt.

Crisismanagement | Tips van onze partners

Als (jonge) boer of tuinder heb je nu meer dan ooit te maken met onzekere tijden. Om jonge boeren en tuinders te ondersteunen hebben onze partners online advies gegeven via webinars en filmpjes over verschillende onderwerpen rondom crisismanagement. 

Flynth

Tijdens de Woensdag Webinar voor ondernemers ‘Stikstof: hoe nu verder?’ is er besproken wat er op het gebied van stikstof wél of niet voor u van toepassing is? Welke strategische keuzes moet u maken voor een gezonde bedrijfsvoering in de toekomst? Flynth heeft verschillende webinars voor (jonge) agrarisch ondernemers ontwikkeld.

Interpolis

Interpolis geeft tips hoe je als agrarisch ondernemer het beste met een crisis kunt omgaan. Heb je het bijvoorbeeld goed geregeld voor je medewerkers? En staat je bedrijf even stil? Maak dan tijd om plannen te maken of misschien is dit wel een goed moment voor onderhoud.

Royal Reesink

Royal Reesink benoemt het belang van een duidelijke strategie. Wat kun je veranderen of verbeteren? Ga je uitbreiden, automatiseren of juist richting smart farming? Bekijk hieronder alle tips (ook interessant wanneer je geen last hebt van de coronacrisis!)

Geen NK Veebeoordelen 2020

Helaas moeten wij mededelen dat er dit jaar geen NK Veebeoordelen zal plaatsvinden. Sinds vorig jaar 

zijn wij te gast bij Fokveedag Hoornaar. Wegens de perikelen rondom corona heeft Fokveedag Hoornaar aangegeven dat er dit jaar geen Fokveedag Boerenlandfeest zal zijn. Zoals voorzitter Johan de Groot zegt: “We vinden het erg jammer dat de Fokveedag in 2020 niet kan plaatsvinden. We willen echter geen enkele risico lopen met het oog op de gezondheid van onze bezoekers, leden en vrijwilligers.” 
NAJK staat achter deze keuze. Er is samen met coöperatie CRV nog gekeken naar een andere locatie maar dit vonden wij niet haalbaar. Naast het feit dat niet alle provinciale wedstrijden plaats kunnen vinden, wat de selectie van deelnemers lastig maakt, willen wij onze deelnemers niet in gevaar brengen door een eventuele besmetting.
 
Wij hopen volgend jaar op zaterdag 2 oktober 2021 weer bij elkaar te kunnen komen in Hoornaar en een mooi NK Veebeoordelen te organiseren voor jullie!