Op dinsdag 23 en woensdag 24 april stond de Aeres Farms Dronten in het teken van de Grasweidedagen 2024. Het projectteam Wei & Maatschappij van NAJK en het lectoraat Grasland en Beweiding van Aeres Hogeschool Dronten prikkelden de gedachten van de 170 aanwezige NAJK-leden en studenten rondom het thema ‘weidegang’.

Tijdens de Grasweidedagen, met dit jaar als thema ‘Groen Goud: Van weide tot meerwaarde’, werden er verschillende workshops gegeven door diverse organisaties binnen de agrarische sector. De deelnemers konden kiezen uit twee workshoppakketten en volgen gedurende de dag vijf workshops.

Voor een ieder wat wils
Van prikkelende stellingen rondom de toekomst van weidegang en een vers-gras analyse in het LG-lab tot  alle ins en outs van kruidenrijk grasland en samen brainstormen over de automatisering van weidegang. Er was tijdens de Grasweidedagen voor een ieder wat wils. Agrifirm, Barenbrug, BoerenNatuur, DeLaval, DMS, ForFarmers, Limagrain, PPP-Agro, veehouder Maiko Kemp, WUR en NAJK zelf, lieten aan de hand van de verschillende workshops de jonge agrariërs nadenken over (de meerwaarde) van weidegang.

Veel pro-weidegang studenten
‘Weidegang is belangrijk voor de toekomst van de melkveehouderij’ en ‘Weidegang vergt veel vakmanschap’, zomaar twee stellingen uit de workshop van NAJK die een prikkelende discussie op gang hielpen. Er waren dit jaar veel pro-weidegang studenten aanwezig. Deels door hun intrinsieke motivatie en deels door de financiële stimulans. “Het waren twee waardevolle dagen waarbij er veel kennis en ervaringen zijn uitgewisseld en we inzicht hebben gekregen in elkaars standpunten”, vertelt Roos Roelevoeld (projectleider bij NAJK) enthousiast.

Nagenieten
Heb je de Grasweidedagen 2024 helaas moeten missen of ben je gewoon benieuwd naar de foto’s? Geniet samen met ons nog even na via onderstaande fotogalerij!

De grasweidedagen zijn onderdeel van het Aeres-project ‘Kennis voor grasland en beweiding’ en het NAJK-project ‘Wei en Maatschappij’. Lees hier meer over het project Wei en Maatschappij.

Hart van Holland zat vrijdag 19 april afgeladen vol met jonge melkvee- en kalverhouders die deelnamen aan Jongerendag ‘Het Kalf Centraal’.  Bijna 500 jongeren namen actief deel aan de workshops, deden mee in de paneldiscussie en pakten de microfoon bij de zaalgesprekken. In deze onzekere tijden kregen ze inspiratie voor de toekomst. Netwerken en kennis ophalen stond centraal. Enthousiast liepen ze aan het einde van de dag de deur uit met een voerschep die symbolisch de verbinding weergeeft tussen de kalver- en melkveehouderij.

Bij binnenkomst was het al een drukte van belang. De jongeren meldden zich aan en er werd volop genetwerkt. Na een kop koffie openden kennismakelaars Lilian van Uhm (melkveehouderij) en Henriëtte Rozendaal (kalverhouderij) de dag. Na de film ‘Het Kalf Centraal’ verplaatste iedereen zich naar de vijf workshops.

Workshops over actuele onderwerpen
Een vijftal workshops werd gegeven over actuele onderwerpen waar de deelnemers graag meer over wilden weten. In ‘Respectvol omgaan met dieren’ werden tips & tricks gegeven over behendig veetransport. In ‘Kalfvolgsysteem’ werd ingegaan op het verbeteren van de kwaliteit van jonge kalveren. In ‘De 28-dagen-regeling’ werd ingegaan op de positieve leringen uit Duitsland. De meest recente onderzoeksresultaten, en hoe die in praktijk toe te passen, werden behandeld in ‘Weerstand, stress en voeding; de overgang van het kalf’. Tenslotte leerden de jongen ondernemers om begrip en verbinding met de maatschappij toe te passen, door storytelling in te zetten in ‘Vertel je verhaal’.

In gesprek met Dick Veerman

Na de lunch wist Dick Veerman van Foodlog de jongeren te prikkelen met opmerkingen als: “‘Stop met sloopmelk’ is een enorme kans” en “als er ergens ruimte is voor koeien dan is het in Nederland Grasland”. Met ChatGPT bouwde hij Nederland als ‘Singapore aan de Noordzee’. Vervolgens gaf hij de zaal het woord: met rode en groene kaarten gaven jonge boeren aan of ze zelf een visie hebben voor de toekomst of dat de overheid dit perspectief moet bieden. De aanwezige jongeren waren niet bang de microfoon te pakken en zich in de discussie te mengen. Dick sloot zijn verhaal af met de woorden: “Het is duidelijk, er is perspectief, dat zit in deze zaal”.

Indrukwekkend en leerzaam verhaal

Maarten van der Weijden kreeg de zaal stil met zijn indrukwekkende verhaal. Zijn vader leerde hem de harde les dat hij zelf verantwoordelijk is voor wat hem overkomt in het leven. Maar toen werd hij ziek: hoe kon hij daar nou wat aan doen? “Het feit dat ik er niet zelf verantwoordelijk voor was, dat het niet mijn schuld was, maakte het een soort van draaglijk. Het jezelf gevangen houden in schuldgevoel dat jij verantwoordelijk bent voor de situatie waarin je zit, maakt het krampachtig en minder draaglijk.” Later, bij het winnen van de Olympische Spelen en bij het zwemmen van de Elfstedentocht besteedt hij alleen aandacht en energie aan die dingen waar hij invloed op heeft. Dan zorg je dat je geen energie stopt in frustraties, want dat wat je niet in de hand hebt kun je niet aanpassen.

Hij sloot de dag af met de woorden: “Wat wens ik jullie toe in die toekomst die zo onzeker is? Dat met al dat harde werken dat nodig is om te blijven bestaan het ook gewoon een beetje leuk is. Duw de frustratie zo ver mogelijk van je weg. Focus op: wat kan ikzelf, wat kan ik er dan wél aan doen? Zoek elkaar op om het samen te doen. En vergeet niet: als het de eerste keer niet lukt, dan mag je het rustig nog een keer proberen.” Beter hadden wij de dag niet kunnen afsluiten! Presteren doe je niet alleen.

DeLaval en NAJK blijven elkaar de komende jaren versterken. In het Drentse Witteveen tekenden Geert-Jacob van Dijk (Algemeen Directeur bij DeLaval Benelux) en NAJK-voorzitter Roy Meijer een nieuwe partnerovereenkomst. NAJK is erg blij met deze verlenging. Op naar wederom twee mooie jaren!

NAJK sluit partnerschapovereenkomsten met belangrijke spelers uit de agrarische sector. Zo worden NAJK-leden verrijkt met relevante informatie en volgen ze de laatste ontwikkelingen van de agrarische sector op de voet. Met de verlenging van het partnercontract tekenden Geert-Jacob van Dijk en Roy Meijer, onder toeziend oog van o.a. DeLaval’s CEO Paul Löfgren en CFO Christian Poggensee voor twee extra jaren aan uitwisseling en kennisdeling.

Breed georiënteerd
Als belangenvereniging voor de jonge boeren en tuinders vertegenwoordigt NAJK een jonge, enthousiaste groep van zo’n 8.000 agrarisch ondernemers. “NAJK is blij met de voortzetting van het partnercontract met DeLaval”, aldus NAJK-voorzitter Roy Meijer. “DeLaval is een wereldwijde speler op melkveegebied. Ook zij zien dat jonge boeren steeds schaarser worden in de gehele wereld en zien daarom het belang van deze samenwerking in. Er gezamenlijk voor zorgen dat jonge melkveehouders toekomst blijven zien in hun bedrijf en de technieken die zij hier kunnen toepassen.”

Klanten van de toekomst
Optimalisatie van de melkproductie, bedrijfsrendement en het verbeteren van het welzijn van mens en dier op een verantwoorde manier, daar zet DeLaval zich met hart en ziel voor in. Geert-Jacob van Dijk is erg tevreden met het voortzetten van de samenwerking met NAJK: “Agrarische Jongeren zijn onze klanten van de toekomst. We helpen ze graag hun doelen en ambities te behalen. Door goed voorbereid te zijn op de toekomst en met een gezonde dosis ondernemerschap kun je als jonge ondernemer, ook in een steeds veranderende omgeving, grote stappen zetten. DeLaval denkt in oplossingen, heeft meer dan 140 jaar kennis en ervaring en deelt dit graag met de leden van NAJK.”

Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) verwelkomt een nieuwe portefeuillehouder leefomgeving. De 25-jarige Merel Straathof is tijdens de algemene ledenvergadering op donderdag 28 maart unaniem verkozen tot nieuwe dagelijks bestuurder van NAJK. Ze treedt hiermee in de voetsporen van Harold Overmars die deze rol 3,5 jaar heeft vervuld.

Opgegroeid op het melkveebedrijf van haar ouders in Leimuiden (ZH), is Merel nu samen met haar vriend en schoonvader werkzaam op hun melkveebedrijf in het Overijsselse Bornerbroek. Daarnaast werkt ze nog twee dagen buiten de deur als adviseur landelijk gebied in het Oosten van Nederland waar ze zich verdiept in het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en thema’s als klimaat en biodiversiteit haar niet onbekend zijn.

Impact op agrarische sector
“Klimaat en de veranderende weersomstandigheden hebben steeds meer impact op de agrarische sector”, aldus Merel Straathof, “Het klimaatbeleid vraagt aanpassingen voor bijna al onze bedrijven. Je kunt ervoor kiezen om ervoor weg te kijken, maar je kunt ook op zoek naar oplossingen.” Merel heeft met haar toetreding tot het dagelijks bestuur van NAJK vol energie voor dat laatste gekozen. Ze kijkt er naar uit om zich als nieuwe dagelijks bestuurder hard te maken voor het perspectief van de jonge boeren en tuinders in Nederland. “Het beleid moet passen binnen de huidige situatie, maar moet tegelijkertijd ook toepasbaar zijn op onze bedrijven over 20 of 30 jaar”, oppert de nieuwe portefeuillehouder leefomgeving, “Het vraagt heel wat van de bedrijfsvoering om dat op een financieel gezonde manier aan te pakken, maar daar zet ik mij graag voor in!”

Geen onbekende voor NAJK
In Zuid-Holland was Merel altijd al lid van de provinciale AJK en toen ze ten tijde van corona naar Overijssel verhuisde, heeft ze zich gelijk aangemeld als bestuurder van het Overijssels Agrarisch Jongeren Kontakt ( OAJK). Een mooie kans om nieuwe mensen te leren kennen en zich in te zetten voor dat waar haar hart ligt: de agrarische sector! Het was voor haar een mooie en logische stap om voor deze sector overstijgende functie op landelijk niveau te gaan. “NAJK is een mooie, jonge en frisse organisatie die op een reële manier kijkt naar de toekomst. Ik vind het mooi dat ik nu ook mee kan denken over de toekomst van de jonge boer op landelijk niveau.”

Benieuwd wat Merel Straathof de leden van NAJK te bieden heeft? Bekijk hier de video waarin ze zichzelf voorstelt.

De Nederlandse zuivelsector staat voor een beslissende periode. In de komende weken moet duidelijk worden of de huidige mestcrisis kan worden gekeerd. De afbouw van derogatie, de invoering van bufferstroken en de aanwijzing van NV-gebieden zorgen voor een groot verlies aan plaatsingsruimte van dierlijke mest. De balans is uit de mestmarkt gehaald met als gevolg dat de hele Nederlandse melkveehouderij in een acute crisis is beland door het niet kunnen plaatsen van mest. Daarmee stevenen we op een koude sanering af. Het voortbestaan van een vitale zuivelketen in Nederland is in gevaar: Doorontwikkeling van de sector, bijdragen aan de maatschappelijke doelstellingen en voedselvoorziening wordt onmogelijk voor boeren en zuivelondernemingen.

Gezien de uitzonderlijke omstandigheden en acute crisissituatie trekt de zuivelsector (vertegenwoordigd door de belangenorganisaties van melkveehouders, de Nederlandse Zuivel Organisatie en ZuivelNL*) gezamenlijk op. De sector heeft de afgelopen weken concrete ideeën aangedragen bij het ministerie die op korte en lange termijn oplossingen bieden. De minister van LNV heeft de analyse van de gevolgen van afbouw derogatie erkend en is op de hoogte van de urgentie van het probleem. Deze periode is de minister met Brussel in gesprek of zij bereid zijn mee te werken aan een pakket maatregelen om de crisis op te lossen.

Ambitieuze toekomstvisie
De Nederlandse melkveehouderij is zich zeer bewust van haar verantwoordelijkheid. Daarom is recent een ambitieuze Toekomstvisie Melkveehouderij opgesteld waarmee invulling wordt gegeven aan:

• de opdracht om als ondernemers bij te dragen aan voedselzekerheid.
• de maatschappelijke opgaven rond natuur, klimaat en hoe te produceren met respect voor de milieugebruiksruimte.

De melkveehouderij is een zeer diverse sector en kent verschillende bedrijfsconcepten en systemen. Van biologische bedrijven tot hoog technologisch en van zeer extensief tot gespecialiseerd intensief. Dit is een kracht die benut moet worden om als sector van maximale waarde te zijn voor Nederland. Daarnaast is ons land één van de vruchtbare delta’s in Europa en kreeg Nederland derogatie om een belangrijke bijdrage te kunnen leveren aan voedselzekerheid.

Kunstmest verminderen en dierlijke mest optimaal benutten
De afbouw van derogatie geeft de perverse prikkel om meer kunstmest te moeten gebruiken. En dat terwijl kunstmestproductie veel fossiele energie kost en belastend is voor het milieu. In tegenstelling tot kunstmest bevat dierlijke mest een breed scala aan nutriënten en organische stof en past het bij een natuurlijke en bedrijfseigen kringloop. Bovendien wijst onderzoek uit dat op grasland de uitspoeling van mineralen uit dierlijke mest beperkter is dan bij gebruik van kunstmest. Dierlijke mest is daardoor gunstiger voor de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater. Kunstmest verminderen en dierlijke mest optimaal benutten voor evenwichtsbemesting is dus een win-win situatie. Het huidige beleid gaat hier echter volledig aan voorbij en draagt daarmee ook niet bij aan het verbeteren van de waterkwaliteit.

Concrete ideeën voor korte en lange termijn oplossingen
Voor oplossingen die op korte en lange termijn bijdragen aan de balans op de mestmarkt hebben de  organisaties concrete ideeën aangedragen bij het ministerie.

1. Per direct permanente grasland derogatie op basis van dierlijke mest.
Derogatie heeft grote invloed op de mestbalans en is in staat de mestmarkt te herstellen. Dit kan door de oude derogatie te herstellen, te pauzeren of een nieuwe derogatie in te richten. Er zijn specifieke invullingen aangedragen door grondgebonden bedrijven en de biologische melkveehouderij.
2. Herziening van bufferstroken voor graslandpercelen langs alle waterlichamen, deze worden maximaal 0,5 meter.
3. RENURE erkennen als kunstmestvervanger. Hierdoor kan dierlijke mest nog beter worden gewaardeerd, breder worden toegepast en hoeft er minder kunstmest te worden aangekocht.
4. Blijvend inzetten op vrijwillige stoppersregelingen om de mestproductie op korte termijn te laten dalen. Dit biedt ruimte voor de blijvers en daarom is het van belang dat er een bredere/nieuwe stoppersregeling komt die voor meer bedrijven aantrekkelijk is. Voor een verdere daling van de mestproductie kan ook overwogen worden het percentage afroming fosfaatrechten bij overdracht buiten familieverband te verhogen.

De snelheid waarmee de sector plaatsingsruimte verliest, maakt het simpelweg onmogelijk om (binnen de termijn) te voldoen aan de door Brussel opgelegde regels. Europa kan Nederland houden aan het halen van gestelde opgaven en in het uiterste geval een ingebrekestellingsprocedure opstarten. Maar aan het onmogelijke kan niemand worden gehouden.

Een oplossing is nú nodig om de problemen waarin de melkveehouders zijn gebracht weg te nemen.

 

Organisaties: Dutch Dairymen Board, LTO-vakgroep Melkveehouderij, Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt, Nederlandse Melkveehouders Vakbond, De Natuurweide, Netwerk GRONDig, Nederlandse Zuivel Organisatie, ZuivelNL