Tekst en beeld: Agaath Timmerman

De keuze voor een automatisch voersysteem, in plaats van een melkrobot, is op melkveebedrijf vof Otterwille in Bantega opmerkelijk te noemen. Met de bouw van een nieuwe ligboxenstal heeft de familie hier een aantal jaar geleden zeer bewust voor gekozen.

Jan-Germ de Jong (26) runt samen met zijn ouders Germ (53) en Jantje (51) en broer Marten-Jan (23) de vof met 165 melkkoeien en 120 stuks jongvee. Het bedrijf is al vijf generaties in de familie. De laatste jaren worden gekenmerkt door automatisering. Jan-Germ: “In een relatief korte tijd hebben we het bedrijf geoptimaliseerd. We zijn gegroeid van 8000 liter per koe naar een gemiddelde van 9700 liter per koe.” Of het automatische voersysteem hierin een grote rol speelt,  kan Jan-Germ niet precies zeggen: “Het is de combinatie van de nieuwe stal met de draaimelkstal en de voerrobot. Dit zorgt voor rust en regelmaat voor de koeien.”

Effectief voeren

De voerrobot van DeLaval kenmerkt de bouw en inrichting van de nieuwe stal. Er is een smalle voergang van 2,5 meter breed met daarboven een loopgang. De bunkers staan in een loods ernaast. “De goedkopere bouwkosten van de stal en de voordelen van het efficiënt voeren waren voor ons doorslaggevend om over te gaan tot de aanschaf van een voerrobot”, aldus Jan-Germ. De familie kent een effectieve voertijd van 5,5 uur per week. De koeien, verdeeld over vier groepen, krijgen tien keer per dag vers voer. Het voer wordt net zo vaak automatisch aangeschoven. De voerrobot is daarbij gekoppeld aan een managementsysteem. Jan-Germ: “We krijgen elke dag informatie over wat, hoeveel en waar er is gevoerd. Dit in combinatie met de data van onze melkstal zorgt ervoor dat we beter kunnen sturen met als resultaat: een betere melkproductie.”

Data centraal

Naast de voerrobot heeft de familie De Jong geïnvesteerd in een draaimelkstal. Een 28-stands binnenmelker van DeLaval. Jan-Germ: “Ik ben geen robotboer. Bijna zes  jaar geleden ben ik in Canada geweest. Daar ben ik verliefd geworden op de draaimelkstal, een melksysteem dat bij mij en later ook bij mijn familie bleek te passen.” De data en systemen van de voerrobot en de draaimelkstal worden geüniformeerd in DelPro Farm Manager. “Alle gegevens komen centraal in ons dashboard, waardoor we snel zijn geïnformeerd. We handelen direct bij attenties. Daarmee blijven we altijd een stap voor.” Het programma is ook gekoppeld aan een financieel managementsysteem.

Driemaal daags

Naast de voerrobot en de draaimelkstal heeft de familie de Jong nog meer geautomatiseerd. Zo is er een mestrobot, een kalverdrinkautomaat, krachtvoerboxen voor het jongvee tot negen maanden oud en werken ze met een tochtdetectiesysteem.
Door de automatisering is er mankracht over. Er wordt sinds april dit jaar driemaal daags gemolken en de kalveren krijgen driemaal daags melk. “We zijn allemaal flexibel. Iedereen kent alle taken op het bedrijf. Dat geeft voordeel op sociaal vlak en biedt ruimte om ook buiten de deur te werken”, aldus Jan-Germ.

Werkvreugde

“Het grootste voordeel van de automatisering op ons bedrijf is de rust en de regelmaat in de stal. We hebben geen pieken meer in de stal en het is er heerlijk rustig. Dat zorgt voor werkvreugde voor ons alle vier”, vertelt Jan-Germ.

NAJK is aangesloten bij de Europese organisatie voor jonge boeren, CEJA. Op 8 september is tijdens de World Expo in Milaan een nieuwe voorzitter van CEJA verkozen: Alan Jagoe uit Ierland. Voordat Alan voorzitter werd bij CEJA was hij voorzitter van Macra na Feirme, de Ierse organisatie voor jonge boeren. Vier vragen aan… Alan Jagoe:

1. Alan, kun je jezelf voorstellen aan de leden van NAJK?

“Mijn naam is Alan Jagoe, 33 jaar oud. Ik ben getrouwd met Helen en heb een dochtertje van één jaar oud: Laura. Samen met mijn vader en broer run ik een gemengd bedrijf met melkvee en graanteelt. Een echt familiebedrijf. Van 2011 tot 2013 was ik voorzitter van de Ierse organisatie voor jonge boeren. Daarna ben ik twee jaar vicevoorzitter van CEJA geweest. Sinds september 2015 ben ik verkozen tot voorzitter. Naast mijn activiteiten voor CEJA ben ik actief in het bestuur van Teagasc, een overheidsdienst die zich richt op onderwijs, onderzoek en advies.”

2. Wat wil je bereiken tijdens jouw voorzitterschap?

“Met het bestuur van CEJA wil ik me de komende tijd richten op zaken als toegang tot land en krediet. Daarnaast zal er een begin gemaakt moeten worden met de discussie over het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid ná 2020, als de huidige GLB-periode afloopt. Daarnaast vragen we ook lidorganisaties, zoals NAJK, wat zij belangrijke onderwerpen vinden. Dan kan CEJA zich op actuele onderwerpen richten.”

3. Welke uitdagingen kom je zelf tegen als jonge boer?

“De uitdagingen die we als jonge boeren kennen zijn niet nieuw. De beschikbaarheid van land en krediet blijft lastig, maar zonder die middelen kunnen jonge boeren geen bedrijf runnen. Daarnaast zijn ook de schommelende opbrengstprijzen in elke sector een bedreiging voor de continuïteit van de agrarische bedrijven van jonge boeren.”

4. Wat verwacht je van de samenwerking met NAJK?

“Ik ken NAJK als een organisatie met een actieve, vooruitstrevende en positieve invloed op Europees niveau. Jullie afgevaardigden stellen zich altijd betrokken, gepassioneerd en constructief op tijdens onze werkgroepbijeenkomsten. Ik kijk uit naar de verdere samenwerking tussen NAJK en CEJA!”

Smart farming, GPS, precision farming… de engelse termen vliegen je om de oren. Maar feit is dat agrarisch Nederland steeds beter aan de slag gaat met deze innovaties, ofwel ‘slim boeren’. Door het slim inzetten van vernieuw(en)de technieken kom je vooruit. En dat gaat verder dan alleen ‘recht rijden’.

Besparen op gewasbeschermingsmiddelen is al dagelijkse praktijk door plaatsspecifieke toepassing. Of het in kaart brengen van de bodemtoestand via satelietbeelden, waardoor je heel gericht kunt bemesten. Dat is toch geloofwaardiger dan op gevoel die ‘kwaaie hoek’ aanpakken. Slim boeren scheelt dus in de portemonnee. En voorkomen van verspilling draagt ook nog eens bij aan een goed imago.

De tijd is dus rijp voor slim(mer) boeren. Door op de juiste manier daarin te investeren gaat het ook ongetwijfeld die bijbehorende euro’s opleveren. Dit geldt voor alle boeren en tuinders, uit alle sectoren. Want overal waar handwerk aan te pas komt, kunnen we nu met behulp van technologie steeds slimmer, beter en efficiënter werken.

Vanuit mijn werk bij ZLTO volg ik de ontwikkelingen natuurlijk ook. En ik zie hele gave dingen gebeuren in het veld. Dingen waar je tien jaar geleden nog niet eens van durfde te bedenken dat het kon. Het ZLTO-congres van deze week staat zelfs in het teken van High Tech en de impact die dat heeft op de land- en tuinbouw en op ons imago.

Vanuit het perspectief van slimmer en beter produceren, maar ook de sociale impact van technologie. Hoe gaan we bijvoorbeeld om met nieuwe technieken als 3D-printen, robotisering en digitalisering? Geen enkele boer wil de hele dag achter de computer zitten, want dan had hij wel een ander beroep gekozen. Maar de combinatie met het ‘boeren’ en het eindresultaat maakt het investeren aantrekkelijk. Dus als je slim bent, investeer je in de toekomst van de landbouw. Want smart farming is smart thinking!

Food studies zijn hot! Steeds meer studenten kiezen voor een studie die te maken heeft met voedsel. Het interessegebied food is heel breed: van de productie van voedingsgrondstoffen, de verwerking tot voedingsmiddelen en het uiteindelijke vermarkten ervan. Benieuwd welke studies er op dit gebied zijn bij CAH Vilentum? We hebben vier interessante studies voor jou op een rijtje gezet:

European Food Business

Als je graag wilt weten waar je voedsel vandaan komt en hoe je regionale producten in de markt kunt zetten, dan is de studie European Food Business een interessante keuze. Tijdens de studie ga je aan de slag met zaken als voedselproductie en verwerking, streekproducten, logistiek en consumentengedrag. Het eerste anderhalf jaar studeer je in Nederland. Hier krijg je de basis op het gebied van bedrijfskunde en de voedingsindustrie. In het tweede semester van het tweede jaar ga je naar Frankrijk. Daar je leer alles over streekgebonden producten en het vermarkten ervan. Ook word je bijvoorbeeld uitgedaagd om een nieuw product te ontwikkelen en moet je ervoor zorgen dat jouw product aan de Europese eisen voldoet.

Bedrijfskunde & agrifoodbusiness

Ben je geïnteresseerd in economie en benieuwd hoe je een bedrijf kunt runnen, bedrijven tot verandering kunt aanzetten en hoe je het beste met personeel kunt omgaan? Dan pas je goed bij het profiel van Bedrijfskunde & agrifoodbusiness. Tijdens de studie leer je ook veel over nieuwe verdien- en businessmodellen. Een groep studenten onderzocht bijvoorbeeld voor een visverwerker een oplossing voor zijn afvalprobleem. De studenten onderzochten hoe de verwerker rendement uit graten kon halen. Je leert dus hoe je kringlopen kunt sluiten, afval kunt hergebruiken en hoe je de economie op een meer circulaire wijze kunt inrichten. Tijdens de studie heb je intensief contact met het bedrijfsleven en bouw je een netwerk op waar je na je studie veel aan hebt.

International Food Business

Ben jij internationaal gericht, geïnteresseerd in verschillende culturen en wil je graag meer weten over de voedselsector? Kies dan voor International Food Business! Tijdens deze internationale studie studeer je niet alleen in Nederland, maar ook een jaar in Canada! De studie is vanaf jaar één in het Engels. Je gaat aan de slag met onderwerpen als marketing, export en de voedselveiligheid van producten. Dit alles gericht op zowel de Europese als de Noord-Amerikaanse markt. Je krijgt bijvoorbeeld de opdracht om voor een bedrijf een nieuw product in de markt te zetten. Wat zijn de wensen van de klant en hoe kun je daar het beste op inspelen?

Tuin- en akkerbouw / Agrarisch ondernemerschap

Wist je dat Nederland een van de grootste exporteurs van agrarische producten ter wereld is? Wil jij ook op zoek naar duurzame technieken en mogelijkheden om Nederland aan de top te laten staan op het gebied van productie en internationale handel? Kies dan voor de opleiding Tuin- en akkerbouw / Agrarisch ondernemerschap! Je werkt tijdens je studie aan je teelttechnische kennis en vaardigheden, ook leer je over onder andere logistiek, marketing, kwaliteitsmanagement en advisering. Kies je voor de richting Agrarisch ondernemerschap, dan leer je bij ons niet alleen wat ondernemen inhoudt, maar ook het belang van innovatie en hoe je een professionele bedrijfsvoering realiseert op tuin- en akkerbouwgebied. Mogelijk ontwikkel jij wel een duurzame productiemethode voor bladgewassen!

De 29-jarige Marianka van de Vaart kwam al vroeg in aanraking met de agrarische sector. De passie voor veehouderij sloeg over. Ze besloot in de agrarische sector te willen werken. De studierichting Veehouderij & kennismanagement binnen de opleiding Educatie & kennismanagement groene sector bij Stoas Vilentum Hogeschool in Wageningen heeft alles wat zij zoekt in een opleiding: vakkennis en docentschap.

Met haar mbo-diploma dierverzorging op zak besloot Marianka aan het werk te gaan als dierenartsassistent. Na enkele jaren begon ze toch te denken ´Wat wil ik nou eigenlijk?’. Marianka koos voor verbreding in de sector om in de toekomst meer mogelijkheden te hebben. Ook al is Marianka een echte werker, ze zag wel in dat een opleiding volgen het beste was voor haar toekomst.

Eigen weg uitstippelen

“In de opleiding Educatie & kennismanagement groene sector kan ik mijn eigen weg uitstippelen. Ik word opgeleid om tweedegraadsdocent te worden, maar met deze kennis en technieken kan ik ook het bedrijfsleven in”, vertelt Marianka. “50% van de opleiding bestaat uit docentschap en 50% uit vakkennis. Mijn passie ligt bij de veehouderij, dat heb ik bevestigd gekregen tijdens één van mijn eerste stages. De boer vertelde zo gepassioneerd over het werk en ik heb veel kunnen leren over de kringloopwijzer.”

Werkplekleren

“Vijf dagen in de week in de schoolbanken is niets voor mij.” Tijdens het eerste jaar van de opleiding liep Marianka twee dagen in de week stage. Vanaf het tweede semester in het tweede jaar zit je twee dagen in de schoolbanken en loop je drie dagen stage (werkplekleren). Het werkplekleren vindt Marianka een belangrijk element aan deze opleiding: “Ik ben praktijkgericht, voor mij is het belangrijk dat ik leer in een werkelijke omgeving. De doorlopende stageperiodes maken het voor mij mogelijk om de theorie te begrijpen.” Marianka heeft praktijk- en theorielessen mogen geven op vmbo- en mbo-scholen.

Kleinschalig en informeel

Stoas Vilentum Hogeschool is een kleinschalige school. Dat maakt het voor Marianka prettig om hier te studeren: “Tijdens mijn eerste bezoek aan de school merkte ik al dat ik hier geen nummer ben. Docenten zijn gemakkelijk te benaderen en hebben veel vakkennis. Ik ken veel medestudenten en docenten en voel mij daardoor bij Stoas ook echt thuis.”

Docent in spe

Inmiddels zit Marianka in het derde studiejaar van de opleiding Educatie & kennismanagement groene sector. “Ik hoop volgend jaar mijn minor en afstudeeropdracht in het buitenland te mogen doen. Het liefst in de richting fokkerij en voeding voor melkvee.” Het uiteindelijke doel van Marianka is om een combinatie te maken tussen het docentschap binnen het mbo en een baan in het bedrijfsleven: “Ik wil mijn leerlingen laten zien dat boeren streven naar diergezondheid en duurzaam produceren. Ze doen niet zomaar wat. En daarnaast blijf ik ook, door in het bedrijfsleven te staan, op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.”