“Schippers, denk ook aan de toekomst van Nederlandse land- en tuinbouw”

Jonge boeren en tuinders hebben behoefte aan een kabinet dat prioriteit maakt van de land- en tuinbouw. Die boodschap heeft Andre Arfman, voorzitter van NAJK, neergelegd bij kabinetsinformateur Edith Schippers. “De Nederlandse land- en tuinbouw is toe aan een ministerie voor landbouw met veel passie en trots voor de Nederlandse agrarische sector”, aldus Arfman.

Continuïteit Nederlandse land- en tuinbouw

In de brief aan Schippers wijst Arfman onder andere op het belang van ondernemersruimte voor jonge boeren en tuinders. Arfman: “Al jaren staat het aantal jonge boeren en tuinders die een agrarisch bedrijf voort willen zetten onder druk. Het is voor de continuïteit van de agrarische sector van groot belang dat jonge boeren en tuinders de ruimte krijgen en weer volop perspectief zien om te ondernemen in de groene ruimte.” Hij doet een beroep op Schippers om bij de informatie het belang van jonge boeren en tuinders voorop te stellen.

Ministerie voor landbouw

NAJK spreekt de wens uit voor een ministerie voor landbouw: “De land- en tuinbouw raakt iedereen. Daarom hopen wij dat het nieuwe kabinet prioriteit maakt van de land- en tuinbouw. Dat er een ministerie komt voor landbouw, met veel passie en trots voor de Nederlandse agrarische sector en natuurlijk in het speciaal de jonge boeren en tuinders”, aldus Arfman. Jonge boeren en tuinders staan voor grote uitdagingen in de toekomst: klimaatverandering, bodemvruchtbaarheid, het nieuw te vormen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). “Wij jonge ondernemers hebben goud in handen als de overheid inzet op duurzame oplossingen die de land- en tuinbouw te bieden heeft.”

Inzet kabinet

Ook heeft NAJK in de brief aan Schippers de belangrijkste thema’s voor de nieuwe regeerperiode kernachting weergegeven in 12 punten. Hierbij wordt ingezet op onder andere verbetering van de bodemkwaliteit, een eerlijke verdeling van marktmacht, ruimte voor innovatie en groen onderwijs.

Lees hier de volledige brief aan Edith Schippers!

Jonge agrariërs over Gemeenschappelijk Landbouwbeleid: meer focus op toekomst!

Op donderdag 6 april 2017 zijn bestuurders van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) in gesprek geweest met staatssecretaris Van Dam van het ministerie van Economische Zaken over de toekomst van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Dit deden zij op de stakeholdersbijeenkomst ‘Zaaien voor het toekomstige GLB’. NAJK vindt dat het nieuwe GLB vooral moet helpen om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan.

De komende maand wordt de inzet van het ministerie van Economische Zaken richting de Europese Commissie bepaald. NAJK wil dat het ministerie ambitieuze maar realistische doelen stelt. Werkbaarheid van het systeem en duurzaamheid staan hoog op de agenda van de jonge boeren.

Inspanning belonen

NAJK heeft in 2016 haar ledenconsultatie rond het nieuw te vormen GLB al afgerond. Tijdens de bijeenkomst kreeg de organisatie de mogelijkheid om haar visie rechtstreeks bij de staatssecretaris neer te leggen. Andre Arfman, voorzitter NAJK: “Jonge boeren hebben de antwoorden op vragen rond klimaatdoelstellingen, het wereldvoedselvraagstuk en de uitdagingen van het vergrijzend platteland. Om de grote uitdagingen van de sector aan te kunnen gaan moet er een werkbaar systeem zijn dat jonge boeren motiveert om een stapje extra te doen, bijvoorbeeld het uitvoeren van maatschappelijke taken. Boeren worden dan beloond voor hun inzet voor bijvoorbeeld natuur en landschap, maar ook voor bovenwettelijke maatregelen. Zo kan het GLB ook maatschappelijk verantwoord worden.”

Ondersteuning jonge boeren

Daarnaast vindt NAJK dat jonge boeren meer ondersteund moeten worden vanuit het GLB. Arfman: “Jonge boeren hebben de toekomst. We willen dat er in Nederland ook in de toekomst veilig en kwalitatief hoogwaardig voedsel geproduceerd wordt. Daarom moeten we ervoor zorgen dat boeren hier kunnen ondernemen. Momenteel is het ontzettend lastig om een agrarisch bedrijf te beginnen of over te nemen. Daarom pleiten wij voor extra ondersteuning in de financieel zware jaren van jonge boeren.”

Het GLB kunnen verantwoorden

Ook is NAJK uitgesproken over voedselbeleid. De jonge boeren en tuinders willen dat geld, bedoeld voor landbouw, daar ook terecht komt. Arfman: “Voedselbeleid klinkt sympathiek, maar moet niet ten koste gaan van het geld bestemd voor de boer. Beleid over voedsel zou juist gefinancierd kunnen worden vanuit Nederlandse ministeries, zeker omdat het thema voedsel nauw samenhangt met gezondheid en educatie, zaken die door de Rijksoverheid geregeld worden. In de toekomst hopen we in de landbouw een redelijke prijs uit de markt te kunnen halen. Aanvullend kan het GLB dan ondersteunen wanneer andere doelen gehaald moeten worden.” NAJK en staatssecretaris Van Dam waren het hierover eens: deze gelden moeten beschikbaar komen als financiële stimulans voor maatschappelijke inzet en innovatie.

Arfman concludeert: “Een nieuw GLB moet handvatten bieden voor de landbouw van de toekomst. Een toekomst waarin jonge boeren de ruimte hebben om te ondernemen, met een vruchtbare bodem en een goede balans van natuur en landbouw op het platteland. Daar moet het GLB de mogelijkheden voor scheppen.” NAJK is verheugd dat staatsecretaris Van Dam input vraagt van jonge agrariërs op het nieuw te vormen GLB.

Stijn Derks nieuwe portefeuillehouder intensief NAJK

Tijdens de Algemene Ledenvergadering (ALV) op donderdag 30 maart heeft het Nederland Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) afscheid genomen van bestuurder Ronald van Leeuwen. Een nieuw bestuurslid, Stijn Derks, is verkozen als dagelijks bestuurder van NAJK met de portefeuille intensief. Hij volgt hiermee Van Leeuwen op.

De ALV is bijgewoond door de afgevaardigden van de provinciale AJK’s en het dagelijks bestuur van NAJK. Derks is tijdens de ALV unaniem verkozen tot dagelijks bestuurder bij NAJK.

Nieuwe bestuurder

Derks is 22 jaar en heeft een pluimvee- en akkerbouwbedrijf in Beuningen. Derks: “Er zijn steeds minder jonge boeren. De jonge ondernemers die er zijn krijgen het moeilijker. Om onze sector in stand te houden, is het belangrijk dat de intensieve sector goed in beeld is. Wij jonge intensieve veehouders mogen trots zijn op onze bedrijven en dit uitstralen richting de consument.” Een belangrijk thema waar Derks zich de komende periode op gaat richten is de POR-regeling. “Ik vind het belangrijk dat deze regeling blijft. De voorlopers van de sector moeten niet gestraft worden. Het is belangrijk dat er ruimte voor ontwikkeling is voor de intensieve sector.”

Afscheid Ronald van Leeuwen

Van Leeuwen heeft na een periode van twee jaar afscheid genomen als bestuurder bij NAJK. Voorzitter Andre Arfman bedankte Van Leeuwen voor zijn inzet voor de agrarische jongeren: “Dankzij de inzet van Van Leeuwen is NAJK nauw betrokken geweest bij diverse belangrijke discussies voor de intensieve veehouderij.”

NAJK en Interpolis zetten samenwerking voort

Op donderdag 16 maart 2017 hebben Andre Arfman, voorzitter van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), en Adri Witlox, hoofd Agrarisch bureau Interpolis, hun handtekening gezet onder een nieuwe partnerovereenkomst tussen NAJK en Interpolis Agro. NAJK vindt het belangrijk dat startende agrarische ondernemers nadenken over risico’s op hun bedrijf en continuïteit. De vereniging is blij met deze waardevolle samenwerking.

Met de ondertekening verlengen Interpolis en NAJK hun samenwerking rondom het delen van kennis waarbij ook de komende jaren ondernemerschap en risicomanagement centraal staan. De partijen werken samen aan de ontwikkeling en bewustwording van startende agrarisch ondernemers als het gaat om continuïteit én de toekomst van het bedrijf. Dit wordt gedaan met inzichten in en oplossingen voor risico’s in een veranderende markt. Onderwerpen die juist bij bedrijfsopvolging extra belangrijk zijn. De ondertekening vond plaats aansluitend aan het overleg waarbij jonge akkerbouwers en medewerkers van Interpolis spraken over weergerelateerde risico’s. Onder toeziend oog van twintig akkerbouwers zetten beide partijen hun handtekening onder het partnercontract.

Zicht op risico’s

NAJK gaat partnerschap aan met de belangrijkste spelers uit de agrarische sector. Hierdoor worden de leden van NAJK verrijkt met belangrijke kennis, ontwikkelingen en informatie uit de agrarische sector. “Interpolis behoort tot de toonaangevende verzekeraars van Nederland. Startende agrarische ondernemers hebben een eigentijdse kijk op risico’s. Geen enkele jonge boer of tuinder zit te wachten op verstoring van de afzet. Interpolis gaat met de jonge ondernemers in gesprek over continuïteit en risico’s en gaat op zoek naar oplossingen”, aldus Andre Arfman, voorzitter NAJK. NAJK is de belangenvereniging voor jonge boeren en tuinders in Nederland. De vereniging vertegenwoordigt een enthousiaste en toegankelijke groep van 8.000 jonge agrarische ondernemers en is actief op zowel lokaal, provinciaal, landelijk als op Europees niveau.

Interpolis

Adri Witlox, hoofd Agrarisch Bureau Interpolis: “Door het verzekeren van agrarische bedrijven heeft Interpolis een lange geschiedenis met veel kennis en ervaring in deze sector. We helpen ondernemers elke dag bij het beperken van risico’s die hun bedrijfscontinuïteit in gevaar brengen. Dat doen we met bedrijven en ondernemers die weten wat er in de agrarische sector leeft en speelt. Ons netwerk is groot en dat levert voordeel op voor alle partijen die daarin hun kennis uitwisselen. NAJK is zo’n partij waar wij graag mee samenwerken. Met de ondertekening van de partnerovereenkomst verbinden wij ons graag weer, net als de Rabobank recent gedaan heeft, aan NAJK en de ondernemers van de toekomst.

Oplossing voor grondgebonden bedrijf bij bedrijfsoverdracht

In een eerder nieuwsbericht heeft NAJK aandacht gevraagd voor het niet correct overnemen van gegevens bij bedrijfsoverdracht. Het probleem is dat bij bedrijfsoverdracht de gegevens van de grond voor de wet fosfaatrechten niet overgenomen worden door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). “Het niet correct overnemen van deze gegevens heeft in 2018 grote gevolgen voor jonge boeren bij afroming van de fosfaatrechten. Gelukkig lijkt er snel een oplossing te komen voor deze situatie”, aldus Bart van der Hoog, portefeuillehouder melkveehouderij bij NAJK.

Tijdens het algemeen overleg voor de Landbouw- en Visserijraad van woensdag 22 februari werd staatssecretaris Martijn van Dam stevig aan de tand gevoeld door de verschillende politieke partijen. De partijen CDA, CU, SGP en VVD benoemden allen het probleem welke NAJK heeft aangekaart en verzochten de staatssecretaris met een snelle oplossing te komen voor jonge boeren. Carla Dik-Faber van de CU voegde daar aan toe dat dit nooit de bedoeling is geweest van de motie om grondgebonden bedrijven te ontzien van een generieke korting.

In de beantwoording die daar op volgde gaf Van Dam aan binnen twee weken met een oplossing te komen. “Ook de staatssecretaris was duidelijk van mening dat dit niet de bedoeling kon zijn”, aldus van der Hoog. Een dag later diende Helma Lodders van de VVD een motie in om het punt extra druk bij te zetten zo vlak voor het verkiezingsreces. Over de motie hoefde niet eens gestemd te worden omdat de staatssecretaris de motie direct overnam. Bart: “Hiermee laat de staatssecretaris zien het punt serieus te nemen en snel met een oplossing te komen. Wij blijven de ontwikkelingen kritisch volgen en zijn erg benieuwd naar de brief die Martijn van Dam de kamer heeft toegezegd.” Een snelle oplossing lijkt hiermee in de maak!

Jonge boeren en tuinders: kies wijs!

Lees meer

NAJK start campagne ‘Jonge boeren en tuinders: kies wijs!’

Welke politieke partij komt op voor jonge boeren en tuinders? Hoe ziet de toekomst van de land- en tuinbouw er volgens hen uit? Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) start in aanloop op de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart de campagne: Jonge boeren en tuinders: kies wijs!

De komende weken duikt NAJK in de wereld van de verkiezingen. Met de campagne ‘Jonge boeren en tuinders: kies wijs!’ vraagt NAJK jonge agrariërs en burgers te kiezen voor partijen die staan voor een toekomstbestendige land- en tuinbouw. Vanaf volgende week publiceert NAJK korte video’s waarin landbouwwoordvoerders de politieke standpunten voor jonge boeren toelichten. De video’s ‘kies wijs!’ zijn te vinden op www.najk.nl en via de onlinekanalen van NAJK: Facebook, Twitter en YouTube.

NAJK in het teken van verkiezingen

Op woensdag 15 maart worden de Tweede Kamerverkiezingen 2017 gehouden. Voor 800.000 jongeren de mogelijkheid om voor het eerst hun stem uit te brengen. Gebleken is dat deze leeftijdsgroep tijdens de verkiezingen vaak niet gaat stemmen. Onder deze 800.000 jongeren vallen ook veel agrarische jongeren, een goede reden voor NAJK om een verkiezingscampagne op te richten. Met de campagne ‘Jonge boeren en tuinders: kies wijs!’ hoopt NAJK de agrarische jongeren te activeren om naar de stembus te gaan.

Landbouwwoordvoerders aan het woord

NAJK-voorzitter, Andre Arfman, stelde landbouwwoordvoerders van verschillende politieke partijen de vragen: Als u minister van landbouw wordt, welke drie zaken gaat u voor jonge boeren en tuinders realiseren? Hoe ziet volgens u de land- en tuinbouw in Nederland er over 20 jaar uit? “Het is belangrijk dat er partijen en Kamerleden worden gekozen die jonge boeren en tuinders ruimte geven om te ontwikkelen”, aldus Arfman.

Carla Dik-Faber (CU), Eric Smaling (SP), Jaco Geurts (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Helma Lodders (VVD) en Elbert Dijkgraaf (SGP) deelden hun visie op de landbouw. Volgende week zijn de video’s te bekijken op www.najk.nl en via de onlinekanalen van NAJK: Facebook, Twitter en YouTube.

NAJK-portefeuille tuinbouw voor Jan Paauw

Sinds donderdag 23 februari 2017 heeft het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) een nieuwe portefeuillehouder tuinbouw. Tijdens de algemene ledenvergadering is Jan Paauw unaniem verkozen als de nieuwe dagelijks bestuurder. Jan Paauw volgt daarmee Jan Enthoven op,  die juni 2016 aftrad. 

Paauw is opgegroeid op een leliebedrijf. De tuinbouw is hem dan ook met de paplepel ingegoten. Na het afronden van de opleiding Tuinbouw & Agribusiness is Paauw gaan werken in de buitendienst van een adviseringsbedrijf voor tuinders, specifiek op het gebied van bloembollenteelt. Hierdoor is hij dagelijks in gesprek met veel kwekers en tuinders.

Verstevigen

Paauw heeft een grote passie voor tuinbouw. “Nederland is vooruitstrevend op het gebied van land- en tuinbouw. Deze positie moeten we behouden en vooral verstevigen. Daarvoor is de belangenbehartiging noodzakelijk. Ik wil mij dan ook heel graag inzetten voor de belangen van de jonge tuinders”, aldus Paauw.

Fosfaatreductiepakket nu echt van start

Afgelopen vrijdag 3 februari 2017 heeft staatssecretaris Van Dam van het ministerie van Economische Zaken laten weten de gesprekken met Brussel over het fosfaatreductieplan te hebben afgerond. Dit betekent dat het fosfaatreductiepakket van start kan gaan. “Het is een ingrijpende gebeurtenis voor jonge boeren, maar hierdoor is de derogatie in 2017 veilig gesteld”, aldus Bart van der Hoog, dagelijks bestuur NAJK met de portefeuille melkveehouderij.

NAJK heeft de afgelopen periode met het ministerie van Economische Zaken en andere sectorpartijen gewerkt aan een pakket van maatregelen om de fosfaatproductie door de melkveehouderij in 2017 fors te verminderen. Voordat de maatregelen van start konden gaan, moest de staatssecretaris deze eerst aan de Europese Commissie voorleggen. “Er is lang gewerkt aan het pakket en het heeft een tijd geduurd voordat Brussel akkoord gaf. Nu moet het pakket zich bewijzen”, aldus Bart van der Hoog. “Hoewel er nog een aantal onzekerheden zijn, zoals de bereidheid om daadwerkelijk te stoppen bij de huidige melkprijs van 35 cent, vertrouwt NAJK erop dat het pakket gaat werken.”

Huidige maatregelen

Het fosfaatreductiepakket bestaat uit drie maatregelen:

  1. Voerspoor melkveehouderij
    Het fosforgehalte in mengvoer wordt door de mengvoerbedrijven terug gebracht naar 4,3 gram per kilo of levert een fosfor/ruweiwit verhouding van 2,2. Deze maatregel is al per 1 januari 2017 in werking getreden.
  2. Fosfaatreductie door zuivelondernemingen
    Op alle bedrijven, behalve grondgebonden bedrijven, zal de veestapel moeten worden gereduceerd tot het niveau van 2 juli 2015 minus 4%. Wanneer een bedrijf hier niet aan voldoet, betaalt zij een heffing. Deze heffing wordt ingezet als beloning voor bedrijven die meer reduceren dan de doelstelling. Deze maatregel wordt opgenomen in een ministeriële regeling en gaat van start op 1 maart 2017.
  3. Reductie van de veestapel
    Melkveehouders die in 2017 stoppen met hun bedrijf komen in aanmerking voor een premie per dier dat zij wegdoen. Deze premie is een compensatie voor de gemiste opbrengsten en gemaakte kosten. De eerste openstelling van deze regeling is van 20 februari tot en met 3 maart 2017. Het premiebedrag voor de eerste openstelling is vastgesteld op € 1.200,- per koe. Daarna zullen er nog een aantal openstellingen komen, maar wordt de premie per dier lager.

Wijzigingen in plan

Het grootste verschil met het op 14 december 2016 gepresenteerde plan is dat de melkgeldregeling vervalt. Op dat moment was de verwachting dat de regeling zou worden uitgevoerd door ZuivelNL en de zuivelondernemingen. Om die reden is er destijds een keuze opgenomen tussen een heffing op melkgeld of GVE’s (grootvee-eenheid). Deze was nodig vanwege de statuten van zuivelondernemingen. Bij de ministeriële regeling is dat niet langer nodig.

Een ander belangrijk verschil is dat de regeling van toepassing is op alle bedrijven die vrouwelijke runderen houden, op vleeskalverbedrijven na. Ook niet-melk-leverende bedrijven vallen dus onder deze regeling. Deze regeling is toegevoegd om te voorkomen dat rundvee naar niet-melk-leverende bedrijven wordt verplaatst waardoor er geen reductie plaatsvindt. Een melk-leverend bedrijf krijgt een GVE-referentie gebaseerd op al het vrouwelijk rundvee. Voor niet-melk-leverende bedrijven is de GVE-referentie gebaseerd op alleen het jongvee. Bedrijven die al voordat de regeling ingaat minder GVE’s houden krijgen niet te maken met de heffing. Wel kunnen ze bij verdere reductie in aanmerking komen voor een bonus. Bedrijven met minder dan zes dieren en vleesveebedrijven die geen dieren hebben aangevoerd zijn ook vrijgesteld.

Derogatie 2018

“Dat de derogatie voor 2017 is veilig gesteld en het fosfaatreductiepakket van start gaat houdt niet in dat Nederland ook in 2018 opnieuw derogatie krijgt”, aldus Bart van der Hoog. Een gesprek over derogatie in 2018 kan alleen als het maatregelenpakket in 2017 effectief genoeg blijkt. Dan wordt voldaan aan de Europese regels.

NAJK: ambitie en prestatie belonen in nieuw GLB

Een beloning voor prestaties en steun voor jonge boeren en tuinders. Dit zou volgens de leden van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) de kern moeten zijn van een nieuw te vormen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) na 2020.

Het huidige GLB loopt tot en met 2020. Met 2020 in het vooruitzicht start de gedachtevorming over de herstructurering. De afgelopen maanden discussieerden de leden van NAJK over de invulling van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid na 2020. De jonge boeren en tuinders willen graag een beleid waarin ambitie wordt beloond en waarbij geld, bedoeld voor het platteland, daar ook daadwerkelijk blijft.

Prestatievergoeding

Jonge boeren en tuinders omarmen het idee om de directe betalingen op termijn te vervangen door een prestatievergoeding. Voorwaarde hierbij is dat de prestatievergoeding gericht moet zijn op de productie van duurzaam geteelde, gezonde en veilige producten. “De Nederlandse jonge boer en tuinder is ambitieus en wil het geld van de overheid dat op hun erf terechtkomt kunnen verantwoorden”, aldus Iris Bouwers, dagelijks bestuurder bij NAJK met de portefeuille internationaal. “In de praktijk blijkt dat maar weinig jonge boeren enthousiast worden van het huidige systeem met de directe betalingen en vergroening. Daarom pleit NAJK voor een stelsel waarbij extra inspanningen voor bijvoorbeeld biodiversiteit worden gestimuleerd en geen verplichting is. Extra inzet voor bijvoorbeeld milieu, leefomgeving of duurzame productie verdient dan ook een passende beloning. Het is wel belangrijk dat dit gebeurt in een werkbaar systeem.” Bouwers geeft aan dat duurzaamheid in dit kader niet alleen betrekking heeft op biodiversiteit of milieu: “Ook bodemgezondheid is een belangrijk aspect van duurzaamheid. Wij, jonge boeren en tuinders, zijn tenslotte degene die ook over 20 of 30 jaar nog willen kunnen telen op onze bodem.”

Marktschommelingen opvangen

Verder spraken de NAJK-leden zich uit over het opvangen van marktschommelingen en de gevolgen van weersinvloeden. De jonge agrariërs vinden dat het zelf opvangen van de schommelingen in de markt horen bij het vak. Grote invloeden vanuit de geopolitieke hoek vormen hierop een uitzondering, zo vinden de jonge boeren. “Boeren kiezen heel bewust voor een vak met bijkomende ondernemersrisico’s. Ze zijn bijvoorbeeld afhankelijk van weeromstandigheden. Geopolitieke invloeden, zoals de Rusland-boycot, zijn echter situaties waar je als boer niets aan kunt doen. Daarom moet de overheid voor deze specifieke gevallen een passende oplossing bieden”, legt Bouwers uit. Wanneer er geen vangnet is, is het volgens NAJK essentieel dat er wel een passend aanbod in betaalbare verzekeringen en een goede uitvoering van taken van de waterschappen nodig is.

Landbouw- en voedselbeleid

Een gecombineerd landbouw- en voedselbeleid in plaats van een landbouwbeleid zien de jonge boeren en tuinders niet zitten. Bouwers: “Ook jonge boeren en tuinders zien dat landbouw en voedsel onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Dit betekent niet dat een deel van het Europese landbouwbudget naar andere ketenpartijen moet gaan. Er ligt een verantwoordelijkheid bij ons als boeren en tuinders om op een eerlijke en open manier te communiceren over wat we doen, maar geld dat bestemd is voor landbouw en platteland moet daar wel blijven.” Volgens NAJK liggen in voorlichting en communicatie over voedsel dan ook taken voor het onderwijs en bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Ondersteuning jonge agrariërs

Jonge boeren en tuinders moeten ondersteund worden vanuit het GLB, ook als dit ten koste gaat van het budget van boeren en tuinders boven de 40 jaar, luidt het oordeel van de NAJK-leden. Bouwers: “Dit klinkt logisch, maar het is niet alleen belangrijk voor de jonge boeren en tuinders zelf. Verjonging en continuïteit van de landbouwsector zijn van groot belang voor de gehele samenleving. Als we ons platteland leefbaar willen houden en in Nederland gezond, veilig en duurzaam voedsel willen blijven produceren, is ondersteuning van jonge boeren en tuinders broodnodig!”